Qazaqstanda elektrondy qyzmet körsetu türlerı kün ötken saiyn qarqyndy damyp keledı. Biylǧy karantindık jaǧdai da qyzmet körsetudıŋ būl türınıŋ alǧa qarai jüruıne köp yqpalyn tigızgenı anyq. Osy jyldyŋ köktemınde elımızdegı elektrondy qyzmet körsetu türlerı damyp qana qoimai, halyqtyŋ da jaŋa zamanǧa laiyqty boluyna türtkı bolǧany aian.
Mäselen, eŋ aldymen bılım salasyn qaşyqtan oqytu jüiesıne köşıru üşın ata ana men oquşyǧa kompiuterlık bılımnıŋ qanşalyqty ekenın naqty körsettı. Osyǧan deiın qolyndaǧy telefonyn tek bailanys qūraly sanap kelgen adamdar sol telefonmen qanşama jūmysty tyndyratyndaryna da köz jetkızdı. Osylardyŋ qatarynda elektrondy qyzmet körsetu de bar.
Balasynyŋ bılım aluyn qadaǧalaudy maqsat etken ata ana türlı video konferensiialarǧa qatysudy, ūstazdarmen onlain bailanys ornatudy üirendı. Säl keiınırek ükımet karantinde otyrǧan halyqqa äleumettık kömek retınde 42500 teŋge kölemınde järdemaqy taǧaiyndady. Mıne, däl osy järdemaqy milliondaǧan azamatty elektrondy qyzmet körsetu türlerımen tanystyrdy.
Negızınen elektrondy qyzmet türlerı būǧan deiın de keŋınen qoldanysta bolǧanyna qaramastan, qazaqstandyqtar köbınese Halyqqa qyzmet körsetu ortalyǧyna arnaiy baryp, sol jerden qaǧaz qūjattardy aludy qūp köretın. Alaida pandemiia kezınde jaǧdai kürt özgerdı. Azamattar üiden şyqpai, özıne qajettı qūjattardy elektrondy türde alyp, jöneltuge köştı.
Joǧaryda söz etken 42500 teŋge järdemaqyǧa qūjatyn tapsyru üşın telegram kanaldarynan bastap, elektrondy ükımettı paidalanudy meŋgerdı. Sūranys pen qajettılık artqan kezde kez kelgen jaǧdaidyŋ jüzege asatynyn osy kezde de köz jetkızdık. Al qazırgı kezde üide otyryp, jūmyssyz retınde tırkelıp qana qoimai, belgılı bır mamandyq boiynşa joldamany da elektrondy nūsqada aluǧa mümkındık bar.
«Tötenşe jaǧdai alynyp, tek karantin qoiylǧanda, QR Eŋbek jäne halyqty äleumettık qorǧau ministrlıgı jūmyssyz azamattarǧa arnalǧan türlı jūmys oryndary aşylǧanyn jäne ol üşın jūmyssyz retınde tırkelu qajetın habarlaǧan bolatyn. Mıne, osyǧan bailanysty jūmys ızdep, Almatydaǧy Jūmyspen qamtu ortalyǧyna bardym. Ökınışke qarai, men siiaqty jūmys ızdegen adam öte köp eken.
Ūzyn sonar kezekke tūryp, aqyrynda jūmyssyz retınde ortalyqta tırkeluge qol jetkızbegen küiı üige qaitqanmyn. Alaida arada köp uaqyt ötpesten, ministrlık tarapynan jūmyssyz retınde tırkelu de, jūmysqa joldama alu da onlain jüzege asyrylatyny habarlanǧanda, qatty quandym. E-gov arqyly üide otyryp, statusyŋyzdy jūmys ızdeuşı etıp özgertu arqyly qalaǧan jūmysyŋyzdy ızdep tauyp, joldama ala alasyz endı. Būl rette elektrondy ükımettı damytuda aianbai qyzmet etkenderge alǧys aitu artyq bolmas. Būl künde tūraqty jalaqysy bar jūmysqa ornalasyp, otbasymdy asyrap jürmın», deidı Asqar QŪRMANBEK özınıŋ pıkırınde.
Al universitettıŋ üşınşı kursynda oqityn Ūljan BEKEMBAIQYZY: «Aqyly bölımde oqityn bolǧan soŋ, oqu aqysyn töleuge ata anama järdem etkım keldı. Onyŋ ūstıne özderıŋız bılesızder, qazır karantinge bailanysty köptegen jūmys oryndary jabyldy. Äkem jūmyssyz qaldy. Sodan ne kerek, äkem ekeumız elektrondy kılttı qolǧa alyp, jūmys ızdeuşı retınde tırkelmekke otyrdyq. E-gov saityna kırıp, onlain qyzmet körsetudı taŋdap, ol jerden QR Eŋbek jäne halyqty äleumettık qorǧau ministrlıgı tarapynan körsetıletın qyzmetter qatarynan jūmys ızdeuşı retınde tırkelu bölımıne öttık. Osy bölımde «jūmys ızdeuşı» bolyp tırkelgen soŋ, özımız ıstei alatyn jūmystardy «enbek.kz» saitynan erınbei qarap şyqtyq.
Äkem qoǧamdyq kölık jürgızuşısı jūmysyn, al men äleumettık qyzmetker jūmysyn taŋdadyq. Söitıp, osy jūmystarǧa joldama alu üşın «onlain qyzmet körsetu» tetıgın basyp, taŋdau jasadyq. Ainalasy bırer saǧatta äkem de, men de jūmysqa qol jetkızdık. Elımızdegı elektrondy ükımettıŋ būlai qarqyndy damuy bızdı qatty quantty. Qazır kez kelgen qyzmet türın elektrondy türde aluǧa bolatynyn dostarym men tanystaryma erınbei tüsındırıp, üiretıp te jürmın», deidı.
Taiauda ǧana äleumettık qyzmetkerlerdıŋ III onlain-forumy barysynda zaman talabyna sai äleumettık jūmys täsılderı talqylandy. Osyforumda äleumettık qyzmetkerlerdıŋ ksıbi bılımın arttyru mäselesı de söz boldy.
Şaraǧa 500-ge juyq adam, onyŋ ışınde Qazaqstannyŋ äleumettık qyzmetkerlerı, halyqaralyq ūiymdardyŋ, ükımettık emes sektordyŋ jäne memlekettık organdardyŋ ökılderı qatysty. Sondai-aq Resei, AQŞ, İzrail, Bolgariia, Gruziia jäne Qyrǧyzstannan kelgen sarapşylar baiandama jasady.Forum barysynda halyqqa äleumettık kömek körsetu sapasyn arttyru mäselelerı de qaraldy.
Äleumettık jūmys jönındegı ūlttyq resurstyq ortalyqtyŋ direktory Lira Raisova, arnaiy äleumettık qyzmetter men AÄK körsetu sapasyn jaqsartu maqsatynda äleumettık qyzmetkerlerdı testıleu jüiesımen tanystyrdy.
Onyŋ aituynşa, şektı ūpai jinai almaǧan äleumettık qyzmetker qosymşa oqudan ötedı, al tömen ūpai jūmystan şyǧaruǧa negız bolmaidy. Testıleu Qazaqstan Respublikasynyŋ zaŋnamasy men äleumettık jūmys ädebı turaly sūraqtardan, sonymen qatar täjıribelık tapsyrmalardan tūrady.
Qyzmetkerdıŋ tolyq beinesın qalyptastyru üşın testıleuge anketa men jeke sipattamalaryn, kommunikativtı qūzırettılıgın jäne emosionaldy küizelıs deŋgeiın anyqtauǧa baǧyttalǧan psihologiialyq test kıredı. Qyzmetkerlerdı oqytu Zoom, Youtube, Citiesoflearning.eu bazalarynda onlain-rejimde ötetındıgın atap ötken jön.
«Adyrna» ūlttyq portaly.
