Aıdos Toqtarbaevty qalyń kópshilik «býynsyz adam» degen atpen jaqsy tanıdy. Onyń óner álemi múlde bólek. Ónerpaz qylysh jutý, deneden kez kelgen bizdi tesip ótý, kishkentaı qorapqa syıyp ketý syndy asa qıyn trıýkterdi oryndap, talaıdy tańdaı qaqtyrǵan edi. Qazirgi tańda Aıdos Toqtarbaev qurylys salasynda júr. «Adyrna» ulttyq portaly tasada qalǵan talantpen bolǵan suhbatty nazarlaryńyzǵa usynady.
- Aıdos myrza, buryn esimińizdi jıi estýshi edik. Ne sebepti óner sahnasynan joǵalyp kettińiz?
- Jas keldi,qartaıdyq. Óner sahnasynan ketetin ýaqyt keldi dep oılaımyn. Ári bizdiń sahnada ırk ártisteri suranysta emes qoı. Buryn telearnalar jıi qonaqqa shaqyratyn, osylaısha óz ónerimmen bólisýshi edim. Qazir eshkim izdemeıdi. Dese de, ónerdi túpkilikti tastamadym. Býyndarym áli sol qalpynda.
- Qazirgi tańda nemen aınalysyp júrsiz?
- Qazirgi tańda aýyldamyn turamyn. Úıdegi azdaǵan malǵa qaraımyn. Ákem men inim qurylys salasynda jumys jasaıdy. Sol kisilerge kómektesip júrmin.
- Talantty jansyz. Boıyńyzdaǵy erekshe qasıet kimnen daryǵan?
- Bul Alla Taǵalanyń meniń boıyma darytqan syıy. Al ony shyńdaýǵa marqum aǵam úlken úles qosty. Ol kisi úsh jasymnan meni ónerge baýlyǵan edi. Keıin mekteptegi ustazdarym qabiletimdi baıqap, túrli úıirmelergeqatystyrdy. 11-synypty bitirgen soń, bir jyl jumys jasap, J.Elebekov atyndaǵy respýblıkalyq estrada jáne ırk kolledjineoqýǵa tústim. Osylaısha, bul ónerdi ári qaraı alyp ketken jaıym bar. Qýanyshyma oraı, bilikti de bilimdi ustazdardan sabaq aldym.
- Belgili bir trıýkti oryndap jatqan kezde ómirińizge qaýip týdyrarlyqtaı jaǵdaı oryn alyp kórdi me?
- Iá, árıne. Ásirese, stýdent kezimde qaýipti trıýkterdi esh daıyndyqsyz sahnada oryndaǵym kelip turatyn. Talaı ret tamaǵymdy qylysh kesip ketken. Ony jutyp turǵanda baıqaýsyzda burylyp qalǵanym bar, keıde adamdar qaǵyp ótedi. Betimdi birneshe ret biz jyrtyp ketken. Birde túngi klýbta óner kórsetip jatqanymda ot shashyp qoıǵanmyn, sol ot ózime tıip, órtke oranǵanym bar. Jalpy talaı qolaısyz jaǵdaıdy bastan keshirippin. Bir trıýkty oryndaımyn dep júrgende arqamnyń terisi sypyrylyp túsken. Tikeleı efırde óner kórsetip jatqanymda da bir-eki ret jaralandym.
- Osyndaı qıyn trıýkterdi oryndaýdyń belgili bir syry bar ma?
- Onyń eshqandaı syry joq (kúlip). Dıeta ustamaımyn. Jattyqpaı, qyzdyrynbaı shpagatqa otyra beremin.
- Bir suhbatyńyzda «Ádiletsizdik saǵymdy syndyrdy» depsiz. Naqty qandaı jaǵdaı oryn aldy?
- Ádiletsizdik talaı adamnyń saǵyn syndyrdy ǵoı. Ózim onymen birneshe ret betpe-bet kezdestim. Baıqaýlarǵa qatysyp jatasyń, biraq orta jolda seni alyp tastaıdy. Jeńiske jetýge bir qadam qalǵanda,maqtap-maqtap, qulatyp ketedi. Men bundaı jaǵdaılarǵa talaı ret ushyradym. Bolmashy bir adamdardy juldyz etemiz dep talaı talanttyń bolashaǵyna balta shabyldy. Ádiletsizdik janymdy jegideı jep, taǵdyryma da keselin tıgizdi. Alaıda, moıyǵan emespin. Dese de, bir jaǵdaıda óz-ózime kele almaı qalǵanym bar. «Juldyzdy sát», «Qytaı talanttary» baıqaýlaryna qatystym. Sol kezde orta joldan ótkizbeı, keıin shaqyramyz dep aldaǵandary bar. Tóreshilikte otyrǵan óner adamdarynyń jaqtaspaǵanyna, áńgimeni basqa jaqqa bura tartqanyna qapalandym. Sol ýaqytta meni sportshy Islam Baıramov qana túsinip, qoldaý bildirgen.
- Al saǵyńyz synǵan sátte qaıta turýǵa ne nárse kómektesedi?
Saǵym synǵanda Alladan keshirim suraımyn. Bul maǵan jiberilgen synaq dep túsinemin. Osylaısha qaıta turýǵa, ózimdi túzeýge kúsh alamyn.
- Eger sizge ýaqytty keri aınaldyrýǵa múmkindik berse, neni ózgerter edińiz?
- Ýaqyt keri aınalsa, jasaǵan qatelikterimdi, shalys basqan kezderimdi túzer edim.
- Qazirgi qazaq ırkine kóńilińiz tola ma?
- Bizdiń elimizde óte talantty, jas ırk ártisteri kóp. Alaıda, sol talapty býynǵa úkimet tarapynan eshqandaı qoldaý kórsetilip jatqan joq. Telearnalardan basqa da mádenı sharalardan ırk ártisteri únemi shetqary qalyp turady. Kógildir ekrannan tek ánshiler men kvn ártisteriniń ómirin, olardyń jatqan-turǵanyn kóremiz. Halyq ta juldyzdardan áldeqashan mezi boldy. Bizge ózgeshelik jetispeıdi. Eger de ırk ártisteri teledıdar arqyly ártúrli trıýkterdi kórsetip, ony jas býynǵa úıretse, óskeleń urpaq sportqa qyzyǵa bastar ma edi? Múmkin jańa sport juldyzdarynyń qalyptasýyna jol ashylar ma edi? Áı qaıdam, bizdikiler osyndaı paıdaly dúnıelerdi kórsetýge, nasıhattaýǵa moıyn burmaıdy ǵoı.Ókinishtisi sol. Bul usynysty talaı márte aıttym, ázirge oǵan eshkim qulaq aspady.
- Ózińiz sekildi «býynsyz adamdardan» kimderdi tanısyz?
- Qytaıǵa baryp, jarysqa qatysqan kezimde bir qytaılyq ártispen tanystym. Sahna syrtynda otyrǵanymda arnaıy kelip, qol alysty. Osylaısha bir-birimizdiń ónerimizge baǵa berip, tez til tabysyp kettik. Ózbek ártisteriniń arasyndaǵy qazaq jigitimen de jaqsy aralastym. Aqtaýda Azamat Nurqoja esimdi ónerpaz ósip kele jatyr. Maǵan eń alǵash ata-anasy habarlasqanda, jas talantqa keńesimdi aıtyp, tájirıbemmen bólisken edim. Aıdos - bolashaǵynan zor úmit kúttiretinbala.
- Ómirdegi negizgi ustanymyńyz qandaı?
- Ómirdegi negizgi ustanymym - qarapaıym ári ádil bolý, eshkimge zııanymdy tıgizbeý. Qolymnan kelgenshe jaqsylyq jasaýǵa tyrysamyn.
- Aldaǵy ýaqyttaǵy josparlaryńyzben bólise ketseńiz. Bapker bolyp, shákirt tárbıelegińiz kele me?
- Alla Taǵala buıyrtyp jatsa shákirt tárbıeleý, taǵy bir márte eldi tańǵaldyrý josparymda bar. Myna bir jaman indet ketkesin bir túsirilim jasamaq nıettemin.
- Sport álemine qadam basqysy keletin jas talanttarǵa aǵa býyn retinde qandaı keńes berer edińiz?
- Alla bergen baqty aıaq asty etpeı, ony baǵalaı bilse adam ósedi. Tynbaı jattyǵyńyzdar. Tákapparlyqqa salynyp, ataq pen qoshemetke erip ketýge bolmaıdy. Ol kúnderdiń bir kúni adamdy buzady. Sol úshin de qarapaıym, meıirimdi bolyńyzdar. Qazaǵymnyń ónerli jastary óse bersin.
Dıana ASANOVA,
«Adyrna» ulttyq portaly
