«Stanıslavskıı júıesi» emes, «Qazaq ulttyq teatr óneri júıesi» qajet

4186
Adyrna.kz Telegram

«Teatr – symbatty ónerdiń ishindegi eń zor ónerdiń biri», – deıdi Muhtar Áýezov. Teatr – kórkemdik-ıdeıalyq baǵyty bir, oıy sabaqtas birneshe ónerdiń basyn bir jerde toqaılastyratyn sıntezdik óner. Al, osy ónerdiń bastaýynda qashanda rejısser turady.

Rejısserdyń mindeti – ár akterdyń amplýasyn dál anyqtap, qoıylymnyń arhıtektonıkasyn bıik deńgeıde jasaı alý. Sondaı-aq, Baqyt Nurpeıis «Rejısser jekelegen spektaklderdi qoıýmen ǵana aınalyspaıdy, sonymen qatar ıdeıalyq-estetıkalyq maqsat-múddeleri bir arnada toǵysatyn adamdardyń basyn biriktirip, tutas teatr ujymynyń qalyptasýyna uıytqy bolady jáne ol – repertýar baǵdarlamasyn túzip, jeke shyǵarmashylyq ádistemelerdi oılastyratyn dara tulǵa», – deıdi.

«Stanıslavskıı júıesiniń» qazaq teatr óneriniń qalyptasýy men damýyna yqpaly zor bolǵany belgili. Ótken ǵasyrdyń 20-jyldarynan bastaý alǵan qazaq teatr óneri álemdik arenaǵa da shyǵa bastady. Bul – úlken jetistik. Degenmen de, qazirgi qazaq teatryna kórkemdik-estetıkalyq izdenister men ıdeıalyq tóńkeristerden bastap tehnıkalyq jańalyqqa, kórermenmen baılanysqa túsýdiń jańa túrleri qajet ekeni baıqalady.

Zamanaýı álemdik teatr proessindegi bútindeı teatr ónerindegi ózgeristerge ilesý úshin, eń aldymen, elimizdegi sahnalyq shyǵarmashylyqtyń teorııasy men metodologııasyn modernızaııalaý kerek degen oıdamyn.

Halyqtyń dástúrli oı sanasymen tereń baılanys negizinde ulttyq teatr óneriniń kókjıegin keńeıtý, jańa serpilis izdeý jolynda Jumat Shanın, Sháken Aımanov, Asqar Toqpanov, Nurmuqan Jantórın, Ázirbaıjan Mámbetov, Raıymbek Seıitmetov, Esmuqan Obaevtardan bastap, Nurqanat Jaqypbaı, Janat Qajıev, Áýbákir Raqymov, sondaı-aq, sońǵy onjyldyqta qazaq teatr ónerin bıikke kóterip júrgen Ashat Maemırov sııaqty rejısserlardy jáne akterlardy zerttegen jón. Tutas zertteýler negizinde «Qazaq ulttyq teatr óneri júıesi» degen uǵymdy da qalyptastyrýǵa múmkindik bolady.

Teatr – tárbıe ordasy. Oıdy oıatyp, qııaldy qanattandyratyn qoıylymdar kóp bolǵaı!

Qýanysh Jumabekuly
PhD doktory,
«Qazaqstannyń 100 jańa esimi» jobasynyń jeńimpazy

Pikirler