Qasym-Jomart Toqaev koronavirus ındetınıŋ taralu ahualy jönındegı Vedomstvoaralyq komissiianyŋ otyrysyn ötkızdı. Prezident Ükımet pen äkımderdıŋ jūmysyn qataŋ synǧa aldy.
– Baiandama betınde jaǧdai baqylauda bolǧanymen, ıs jüzınde olai emes. Prezident Äkımşılıgıne elımızdıŋ barlyq därıhanalaryndaǧy därı-därmekterdı tekseru jönınde tapsyrma berdım. Nätijesı köŋıl könşıterlık emes. Batys Qazaqstan, Atyrau, Jambyl, Qaraǧandy oblystarynda, Nūr-Sūltan men Almatyda därı tapşylyǧy, ūzyn-sonar kezek älı de bar. Asa qat därılerdıŋ baǧasy qymbat ekenı anyqtaldy. Köleŋkelı biznestıŋ kölemı artyp bara jatyr, – dedı Qasym-Jomart Toqaev.
Qūqyq qorǧau organdary köterme jäne bölşek saudamen ainalysatyn därıhanalarda reidter men tekseruler jürgızgen. Tekseru qorytyndysy boiynşa zaŋsyz därı-därmek saudasymen ainalysqan 270 adam qylmystyq jäne äkımşılık jauapkerşılıkke tartylǧan, onyŋ 116-sy medisina qyzmetkerı. Memleket basşysy būl baǧyttaǧy jūmystardyŋ jalǧasa beretının, sondai-aq, kınälıler zaŋǧa säikes jazalanatynyn atap öttı.
Prezident Ükımettıŋ koronavirus pen ökpe qabynuynyŋ statistikasyn bırızdendıru turaly şeşımı pandemiianyŋ taralu kölemın naqty köruge mümkındık beretının aitty. Sonymen qatar statistika men saraptamalardaǧy kemşılıkterdıŋ, josparlaudaǧy tiımsızdıktıŋ kesırınen öŋırler özderıne qajettı därı-därmektıŋ kölemın naqtylai almai otyrǧanyn jetkızdı. Barlyq problema jūmysty dūrys josparlamaudan bastalatynyn aitqan Qasym-Jomart Toqaev, mūny käsıbi şeberlıktıŋ tömendıgı dep baǧalady.
Elımızde şekteu şaralary qabyldanǧanymen halyq älı de otbasylyq merekeler jasaudy jalǧastyryp jatyr. Atap aitqanda, mūndai jaǧdai Türkıstan, Jambyl, Almaty oblystary men Şymkent qalasynda baiqalady. Prezident äkımder karantin rejimın saqtauǧa baǧyttalǧan tüsındıru jūmystaryn älsız jürgızgenın synǧa aldy.
– Äkımder asa kürdelı jaǧdaida jūmys ıstei almaidy. Özektı problemalardy şūǧyl şeşudı, azamattarǧa memlekettık saiasatty dūrys tüsındırudı bılmeidı,– dep mälımdedı Prezident. Onyŋ oiynşa, Ükımet müşelerı de, äkımder de «toqmeiılsudıŋ, masairaudyŋ qaqpanyna tüsken».
Jiyn barysynda azamattardy testten ötkızu mäselesı de qozǧaldy. Qazır künıne 32 myŋ adamnan synama alatyn deŋgeige jetkenbız. Degenmen öŋırler arasynda körsetkışterdıŋ alşaqtyǧy baiqalady.
– Auru jūqtyrǧan adamdardyŋ sanyn anyqtaudyŋ tömendıgı – jergılıktı jerlerdegı laboratoriialardyŋ tiımsız jūmysynyŋ nätijesı. Mūny naqty körınıstı jasyryp qalu dep baǧalauǧa da bolady. Ükımetke aimaqtar arasyndaǧy testıleu nätijesın retteudı qataŋ baqylauǧa aludy tapsyramyn. Bız eşnärsenı jasyrmauymyz kerek, – dedı Memleket basşysy.
Bügınde jūqpaly auru jūqtyrǧan azamattarǧa arnalǧan tösek-oryndar köbeigen. Bıraq būl özge medisinalyq qyzmet körsetu ortalyqtaryn jabudyŋ esebınen artyp otyr. Sonyŋ saldarynan azamattarǧa medisinalyq kömek körsetudıŋ qol jetımdılıgı tömendep ketken. Qasym-Jomart Toqaev Ükımet pen äkımderge sozylmaly auruy bar azamattarǧa, sondai-aq, jüktı äielderge josparly medisinalyq kömek körsetudı kezeŋ-kezeŋımen qalpyna keltıru jönınde tapsyrma berdı.
Prezident auyr dertke şaldyqqan azamattardyŋ sany köbeiıp ketkennen keiın auruhanalardy ottegımen qamtamasyz etu mäselesınıŋ kün tärtıbıne şyqqanyn aitty.
– Memlekettık organdardyŋ tarapynan üilestıru jūmystary dūrys jürgızılmegendıkten, halyq būl mäselenı öz betımen şeşuge talpynuda. Būl eşqandai qisynǧa sai kelmeidı! Azamattar öndırıstık ballondarǧa qūiylǧan ottegı satyp alyp jatyr. Būl – auruhanalardyŋ tıkelei mındetı. Jeke üiler men päterlerde öndırıstık ballondardaǧy ottegını paidalanu derekterı anyqtalǧan. Ükımet pen äkımder bes kün ışınde auruhanalardy ottegımen qamtamasyz etu jäne üi jaǧdaiynda ottegı ballondaryn paidalanu problemalaryn şeşuı kerek, – dedı Memleket basşysy.
Prezident qalalardaǧy ahualdy tūraqtandyramyz dep, auyl tūrǧyndaryn ūmytyp ketpeuımız kerek ekenın atap öttı. Öitkenı halqymyzdyŋ jartysyna juyǧy auyldyq jerlerde tūrady. Bügınde auyldaǧy azamattar üşın diagnostika jäne emdeu şaralary qol jetımdı emes ekenın aita kele, Qasym-Jomart Toqaev olarǧa qarapaiym därı-därmektıŋ jetpei jatqanyna toqtaldy.
– Auyl-aimaqtarda medisina kadrlarynyŋ tapşylyǧy jäne qajettı infraqūrylymnyŋ joqtyǧy jyǧylǧanǧa jūdyryq bolyp otyr. Ükımet 2300 ämbebap mobildı brigadanyŋ jasaqtalǧanyn baiandady. Alaida olar, negızınen, qala tūrǧyndaryna ǧana qyzmet körsetedı. Auyldy nazardan tys qaldyruǧa bolmaidy! Ükımetke öŋırlermen bırlesıp, barynşa qysqa merzımde auyldardy diagnostika jäne emdeu ısımen, sondai-aq, qajettı därı-därmekpen, medisinalyq qūrylǧylarmen qamtamasyz etudı tapsyramyn, – dedı Prezident.
Memleket basşysy keibır pysyqtar paida tabu üşın barlyq adamgerşılık qaǧidattardy attap ötıp, halyqty aldau men bopsalaudan taiynbai otyrǧanyn jetkızdı. Mäiıthanalar men jerleu qyzmetınde soraqy tırlıkter jasalyp jatyr.
– Soŋǧy ekı aptada mäiıttı tasymaldau jäne jerleu üşın tölenetın aqy qatty ösıp ketken. Mūny köpşılıktıŋ qaltasy kötere bermeidı. Äkımderge bır kün ışınde «jerleuden jemtık ızdegenderdı» jönge keltırudı tapsyramyn, – dedı Qasym-Jomart Toqaev.
Memleket basşysy dertke şaldyǧuşylar sanynyŋ artuy, koronavirus reitingıne ǧana emes, Qazaqstannyŋ investisiialyq ahualyna, turistık äleuetıne jäne elımızge tartylatyn jaŋa tehnologiialarǧa da kerı äser etetının atap öttı. Ükımet barlyq syn-qaterlerdı joiu üşın būl jaǧdaidy özınıŋ jūmys josparynda eskeruı kerek.
Qazaqstan Prezidentı pandemiia kezındegı kez-kelgen qate şeşım, biurokratiialyq kedergıler, jauapkerşılıkten bas tartu jüzdegen adamnyŋ ömırı men densaulyǧyna ziian tigızuı mümkın ekenın basa aitty.
Jiyn soŋynda Memleket basşysy koronavirus jönındegı barlyq derek, onyŋ ışınde, statistikalyq mälımetter Ükımettıŋ airyqşa qūzyretınde boluy qajet ekenın mälım ettı. Öitkenı būl jekelegen adamdardyŋ jalǧan aqparat taratyp, qoǧamdy adastyrudan saqtaidy.
Otyrysta Premer-Ministrdıŋ orynbasary, Vedomstvoaralyq komissiianyŋ jetekşısı Eraly Toǧjanov, Densaulyq saqtau ministrı Aleksei Soi, Işkı ıster ministrı Erlan Tūrǧymbaev, Almaty qalasynyŋ äkımı Baqytjan Saǧyntaev, Şymkent qalasynyŋ äkımı Mūrat Äitenov, Soltüstık Qazaqstan oblysynyŋ äkımı Qūmar Aqsaqalov, Almaty oblysynyŋ äkımı Amandyq Batalov esep berdı.
Aqorda.kz
Ūqsas jaŋalyqtar
