Qasym-Jomart Toqaev koronavırýs indetiniń taralý ahýaly jónindegi Vedomstvoaralyq komıssııanyń otyrysyn ótkizdi. Prezıdent Úkimet pen ákimderdiń jumysyn qatań synǵa aldy.
– Baıandama betinde jaǵdaı baqylaýda bolǵanymen, is júzinde olaı emes. Prezıdent Ákimshiligine elimizdiń barlyq dárihanalaryndaǵy dári-dármekterdi tekserý jóninde tapsyrma berdim. Nátıjesi kóńil kónshiterlik emes. Batys Qazaqstan, Atyraý, Jambyl, Qaraǵandy oblystarynda, Nur-Sultan men Almatyda dári tapshylyǵy, uzyn-sonar kezek áli de bar. Asa qat dárilerdiń baǵasy qymbat ekeni anyqtaldy. Kóleńkeli bıznestiń kólemi artyp bara jatyr, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Quqyq qorǵaý organdary kóterme jáne bólshek saýdamen aınalysatyn dárihanalarda reıdter men tekserýler júrgizgen. Tekserý qorytyndysy boıynsha zańsyz dári-dármek saýdasymen aınalysqan 270 adam qylmystyq jáne ákimshilik jaýapkershilikke tartylǵan, onyń 116-sy medıına qyzmetkeri. Memleket basshysy bul baǵyttaǵy jumystardyń jalǵasa beretinin, sondaı-aq, kináliler zańǵa sáıkes jazalanatynyn atap ótti.
Prezıdent Úkimettiń koronavırýs pen ókpe qabynýynyń statıstıkasyn birizdendirý týraly sheshimi pandemııanyń taralý kólemin naqty kórýge múmkindik beretinin aıtty. Sonymen qatar statıstıka men saraptamalardaǵy kemshilikterdiń, josparlaýdaǵy tıimsizdiktiń kesirinen óńirler ózderine qajetti dári-dármektiń kólemin naqtylaı almaı otyrǵanyn jetkizdi. Barlyq problema jumysty durys josparlamaýdan bastalatynyn aıtqan Qasym-Jomart Toqaev, muny kásibı sheberliktiń tómendigi dep baǵalady.
Elimizde shekteý sharalary qabyldanǵanymen halyq áli de otbasylyq merekeler jasaýdy jalǵastyryp jatyr. Atap aıtqanda, mundaı jaǵdaı Túrkistan, Jambyl, Almaty oblystary men Shymkent qalasynda baıqalady. Prezıdent ákimder karantın rejımin saqtaýǵa baǵyttalǵan túsindirý jumystaryn álsiz júrgizgenin synǵa aldy.
– Ákimder asa kúrdeli jaǵdaıda jumys isteı almaıdy. Ózekti problemalardy shuǵyl sheshýdi, azamattarǵa memlekettik saıasatty durys túsindirýdi bilmeıdi,– dep málimdedi Prezıdent. Onyń oıynsha, Úkimet músheleri de, ákimder de «toqmeıilsýdiń, masaıraýdyń qaqpanyna túsken».
Jıyn barysynda azamattardy testten ótkizý máselesi de qozǵaldy. Qazir kúnine 32 myń adamnan synama alatyn deńgeıge jetkenbiz. Degenmen óńirler arasynda kórsetkishterdiń alshaqtyǵy baıqalady.
– Aýrý juqtyrǵan adamdardyń sanyn anyqtaýdyń tómendigi – jergilikti jerlerdegi laboratorııalardyń tıimsiz jumysynyń nátıjesi. Muny naqty kórinisti jasyryp qalý dep baǵalaýǵa da bolady. Úkimetke aımaqtar arasyndaǵy testileý nátıjesin retteýdi qatań baqylaýǵa alýdy tapsyramyn. Biz eshnárseni jasyrmaýymyz kerek, – dedi Memleket basshysy.
Búginde juqpaly aýrý juqtyrǵan azamattarǵa arnalǵan tósek-oryndar kóbeıgen. Biraq bul ózge medıınalyq qyzmet kórsetý ortalyqtaryn jabýdyń esebinen artyp otyr. Sonyń saldarynan azamattarǵa medıınalyq kómek kórsetýdiń qol jetimdiligi tómendep ketken. Qasym-Jomart Toqaev Úkimet pen ákimderge sozylmaly aýrýy bar azamattarǵa, sondaı-aq, júkti áıelderge josparly medıınalyq kómek kórsetýdi kezeń-kezeńimen qalpyna keltirý jóninde tapsyrma berdi.
Prezıdent aýyr dertke shaldyqqan azamattardyń sany kóbeıip ketkennen keıin aýrýhanalardy ottegimen qamtamasyz etý máselesiniń kún tártibine shyqqanyn aıtty.
– Memlekettik organdardyń tarapynan úılestirý jumystary durys júrgizilmegendikten, halyq bul máseleni óz betimen sheshýge talpynýda. Bul eshqandaı qısynǵa saı kelmeıdi! Azamattar óndiristik ballondarǵa quıylǵan ottegi satyp alyp jatyr. Bul – aýrýhanalardyń tikeleı mindeti. Jeke úıler men páterlerde óndiristik ballondardaǵy ottegini paıdalaný derekteri anyqtalǵan. Úkimet pen ákimder bes kún ishinde aýrýhanalardy ottegimen qamtamasyz etý jáne úı jaǵdaıynda ottegi ballondaryn paıdalaný problemalaryn sheshýi kerek, – dedi Memleket basshysy.
Prezıdent qalalardaǵy ahýaldy turaqtandyramyz dep, aýyl turǵyndaryn umytyp ketpeýimiz kerek ekenin atap ótti. Óıtkeni halqymyzdyń jartysyna jýyǵy aýyldyq jerlerde turady. Búginde aýyldaǵy azamattar úshin dıagnostıka jáne emdeý sharalary qol jetimdi emes ekenin aıta kele, Qasym-Jomart Toqaev olarǵa qarapaıym dári-dármektiń jetpeı jatqanyna toqtaldy.
– Aýyl-aımaqtarda medıına kadrlarynyń tapshylyǵy jáne qajetti ınfraqurylymnyń joqtyǵy jyǵylǵanǵa judyryq bolyp otyr. Úkimet 2300 ámbebap mobıldi brıgadanyń jasaqtalǵanyn baıandady. Alaıda olar, negizinen, qala turǵyndaryna ǵana qyzmet kórsetedi. Aýyldy nazardan tys qaldyrýǵa bolmaıdy! Úkimetke óńirlermen birlesip, barynsha qysqa merzimde aýyldardy dıagnostıka jáne emdeý isimen, sondaı-aq, qajetti dári-dármekpen, medıınalyq qurylǵylarmen qamtamasyz etýdi tapsyramyn, – dedi Prezıdent.
Memleket basshysy keıbir pysyqtar paıda tabý úshin barlyq adamgershilik qaǵıdattardy attap ótip, halyqty aldaý men bopsalaýdan taıynbaı otyrǵanyn jetkizdi. Máıithanalar men jerleý qyzmetinde soraqy tirlikter jasalyp jatyr.
– Sońǵy eki aptada máıitti tasymaldaý jáne jerleý úshin tólenetin aqy qatty ósip ketken. Muny kópshiliktiń qaltasy kótere bermeıdi. Ákimderge bir kún ishinde «jerleýden jemtik izdegenderdi» jónge keltirýdi tapsyramyn, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Memleket basshysy dertke shaldyǵýshylar sanynyń artýy, koronavırýs reıtıngine ǵana emes, Qazaqstannyń ınvestıııalyq ahýalyna, týrıstik áleýetine jáne elimizge tartylatyn jańa tehnologııalarǵa da keri áser etetinin atap ótti. Úkimet barlyq syn-qaterlerdi joıý úshin bul jaǵdaıdy óziniń jumys josparynda eskerýi kerek.
Qazaqstan Prezıdenti pandemııa kezindegi kez-kelgen qate sheshim, bıýrokratııalyq kedergiler, jaýapkershilikten bas tartý júzdegen adamnyń ómiri men densaýlyǵyna zııan tıgizýi múmkin ekenin basa aıtty.
Jıyn sońynda Memleket basshysy koronavırýs jónindegi barlyq derek, onyń ishinde, statıstıkalyq málimetter Úkimettiń aıryqsha quzyretinde bolýy qajet ekenin málim etti. Óıtkeni bul jekelegen adamdardyń jalǵan aqparat taratyp, qoǵamdy adastyrýdan saqtaıdy.
Otyrysta Premer-Mınıstrdiń orynbasary, Vedomstvoaralyq komıssııanyń jetekshisi Eraly Toǵjanov, Densaýlyq saqtaý mınıstri Alekseı oı, Ishki ister mınıstri Erlan Turǵymbaev, Almaty qalasynyń ákimi Baqytjan Saǵyntaev, Shymkent qalasynyń ákimi Murat Áıtenov, Soltústik Qazaqstan oblysynyń ákimi Qumar Aqsaqalov, Almaty oblysynyń ákimi Amandyq Batalov esep berdi.
Aqorda.kz
