QR prezidentı Q.Toqaev myrzaǧa!
Ükımet basşysy A.Mamin myrza!
Türkıstan obl äkımı Ö. Şökeev myrzaǧa!
Barlyq tasqynnan japa şekken eldımekenderdıŋ tūrǧyndaryn soltüstıkke köşırudı ūsynamyn. Būl oidyŋ dūrystyǧyn körsetetın 10 sebebın aitaiyn.
1) Su basqan aimaqtarda sudyŋ biıktıgı 1-3 metırge deiın jetkenın bılemız. Ol sudyŋ ornyna däl biyl qūrlys jūmystaryn jürgızu qanşalyqty dūrys?
2) Jerasty suynyŋ joǧarǧy qabaty öte jaqyn ornalasqan. Dariianyŋ suy köterılgende ol özgerıp otyrady.
3) Su basqan aimaqtyŋ ornyna qanşa uaqyttan keiın qūrlys saluǧa bolady?
4) Adam sany tyǧyz ornalasqandyqtan, jer telımderınıŋ tapşylyǧy joǧary.
5) Bolaşaqta boluy mümkın apattardyŋ zardabynyŋ qauıpı joǧary bolyp qala bermek.
6) Tolyq qalpyna keltıru jūmystaryna ketetın şyǧynnyŋ köptıgı. Öitkenı, fundamentten bastap şatyryna deiın sapaly qūrlys jūmysyn jürgızu, öte ülken qarjyny talap etedı.
7) Soltüstıktegı bosap jatqan auyldardan tegın üimen jer berıp, dihanşylyq jūmystarymen ainalysularyna memlekettık qoldau jasalsa, auyl-aimaq bolyp köşıp baryp sıŋısulerı jeŋıl bolmaq.
8) Ol jaqqa barǧanda kadrlık tapşylyq bolmaidy. 30 000 janūiany soltüstıkke köşıru arqyly, sol jaqty qazaqylandyruǧa ülken ekpın beredı. Öitkenı, müǧalımıder men äkımşılık qyzmetkerlerı, medisina mamandary, qūqyq qorǧau sala qyzmetkerlerınıŋ barlyǧy sol köşpen bırge barady.
9) Ol jaqta dihandardyŋ önımderın reseidıŋ naryǧyna şyǧaruǧa oŋai, ärı şyǧynyda az bolmaq. Būl degen söz --- önımnıŋ resei naryǧyndaǧy baǧasyn azaityp, reseidıŋ naryǧynda bäsekelesu öte jeŋıl bolady.
10) Dihandardyŋ barlyǧynyŋ şyǧyndaryn eseptep soltüstıktegı jaŋa ömırlerıne baǧyttap, sol jaqta tūraqtap qalularyna barynşa jaǧdai jasalsa(internet, gaz, su t.b),
keleşekte soltüstıkke köşetın halyqtyŋ sany artatynyna senımmen qarauǧa bolady.
Būl ūsynystyŋ memlekettık strategiialyqta maŋyzyda bar.
Ükımettıŋ qolyndaǧy öz resurostaryn paidalana otyryp būl jobany ıske asyru, sonşalyq qiyn şarua emes.
Ol üşın eŋ bırınşı kezekte atqaryluy tiıs:
1) Auyldyŋ belsendı azamattarymen aqsaqaldary, jurnalist-bloger, äkımşılıktıŋ jauapty mamandarynan qūralǧan top jasaqtap, soltüstık oblystardaǧy audandan basşylarymen kezdesıp, jer-su mäselelerın zerttep qaituǧa arnaiy delegat jıberıluı kerek.
2) Sol jaqtaǧy mümkındıktermen jeŋıldıkter jaily jüielı tüsındırme jūmystaryn jürgızu kerek.
3) Soltüstık jäne Oŋtüstık äkımderı tūraqty tyǧyz bailanys ornatyp, köşıp barǧan halyqtyŋ jai-küiıne 2-3 jylǧa deiın bırdei jauapkerşılıkpen qaraulary kerek.
SEŊ QOZǦALSA, KÖŞTI JÜRE TÜZETIP ALUǦA BOLADY.
Qazaqstannyŋ köptegen qoǧam belsendılerı osy ıske kömektesuge daiyn!
Rustem Aşetaev
"Baitaq bolaşaq" respublikalyq ekologiialyq aliansynyŋ
Şymkent qalalyq töraǧasy
