Pavlodar oblysynyń ákimi Bolat Baqaýovtyń qamaýǵa alynýynda qandaı qısyn bar? Ol naq qylmysker me, joq álde naqaq qııanattyń qurbany ma? Ony qamaý kimge qajet boldy? "KNB" onyń ustalý sebebin nege bir táýlikten keıin habarlady? Karım-akanyń "kontory" Baqaýovty qamaýǵa jeleý bolǵan jemqorlyq faktisin nege qolmen qoıǵandaı, naqty atamaıdy?
Álbette, Baqaýovta bes beresi, alty alasymyz joq. Onyń ústine, Bolat myrzany "sútten - aq, sýdan - taza" deı almaımyz. Búginde bılikte júrgender bylǵanýǵa "mindetti: taza tulǵa bıikten turaq tappaıdy. Máselen, jýyqta pavlodarlyq "prezıdenttiń" portreti áldebir "jabyq" aýkıonda 32 mln teńgege (~$85 myń) satylýy da tegin emes: tuqııanyn tinter bolsań, buny parany astyrtyn berýdiń bir amaly deýge bolady. Kezinde, Nazarbaevtyń svarov tasynan jasalǵan portreti onyń 75 jasqa tolý toıynda $100 myńǵa ǵana satylǵanyn eskersek, Baqaýovtyń baǵasy oı-oı bolǵany!
Degenmen, oblystaǵy mını-prezıdent - "jerbasyn" jemqorlyq jeleýimen jaýyp tastaý - balanyń oıyny emes. Bul - joǵarǵy jaqtan nuqyp turyp, sankııa berilgen qamaý. Al ondaı ısharaǵa ym qaqqan - álbette Nazarbaev. Bizdiń paıymda prezıdent Toqaevtyń buǵan eshqandaı qatysy joq. Tipti dál osy arada onyń "KNB"-ǵa qarsy keler qaılasy da az.
Endeshe, saıası ısteblıshmenttegi sońǵy bir aptanyń shemasyna qarańyz: saılaýdan keıingi segiz aıda prezıdent Toqaevtyń esigin ashpaǵan premer Mamındi "bas kitaphanashy" qabyldaıdy; budan soń, Mamın Nazarbaevtyń "Samkasyndaǵy" (Samuryq-Qazyna) dırektorlar keńesiniń tóraǵalyǵynan ketedi; prezıdenttiń ókimimen Keńes músheligine Toqaevtyń keńesshisi Qanat Bozymbaev kiredi; al keshe Bozymbaev "Samuryq-Qazyna" qory dırektorlar keńesiniń tóraǵasy bolýy múmkin degen ınsaıderlik aqparat taraıdy (QazTAG); al búgin Karımniń "kontory" Baqaýovty qamaıdy.
Endi kelesi shemaǵa úńilińiz: 2013 jyldyń jeltoqsanynda Bozymbaev Pavlodar oblysynyń ákimi bolyp taǵaıyndalady; arada aı ótpeı (2014), Baqaýov Aqsý aýdanynyń ákimdiginen Pavlodar qalasy ákiminiń kreslosyna aýysady; 2016 jyly Bozymbaev energomınge mınıstr bop ketedi; oblys ákiminiń postyna ol Baqaýovty usynady; Nazarbaev ony taǵaıyndaıdy.
Al endi mynaý shemaǵa zeıin qoıyńyz: Qazaqstan ekonomıkasyndaǵy negizgi aktıvteriniń ıesi - nazarbaevtyq "Samka"; úkimettiń úlesi bar óndiristerdiń barlyq akııasy - "Samka" qorynyń qolynda; qordyń atqarýshy organy - basqarmanyń tóraǵasy -Ahmetjan Esimov; qor basqarmasy dırektorlar keńesine (DK) baǵynyshty; al DK tóraǵasy bolyp, Bozymbaev taǵaıyndalýy múmkin; ondaı jaǵdaıda Esimov esepti DK tóraǵasy Bozymbaevqa beredi; ondaı jaǵdaıda, eger Toqaev múddeli bolsa, Qazaqstannyń aktıvteri men qarjysyn sýdaı sapyrǵan "Samuryq-Qazyna" ulttyq qorynyń bylyǵy ashylyp qalýy yqtımal; al bul bylyqtyń aýtorlary - premerliktiń "paıdasyn" eki márte, on jylǵa jýyq tatqan Karım-aka Masımov pen árıne, onyń kóke-qojaıyny Nazarbaev.
Endi osy bylyqtyń ashylýy bul ekeýine kerek pe? Álbette - joq!
Endeshe, ne etpek kerek? Baqaýovty qamap, onyń tergeýge bergen (bergizedi) jaýaptary arqyly Bozymbaevty bylǵaý kerek. Árıne, Qanat shyraq ta tap-taza deı almaımyz: Baqaýovty tergeý kezinde «vnov otkryvshıesıa obstoıatelstva» paıda bola qalýy taǵy múmkin...
Qysqasy, Aqorda men "Kitaphana" arasyndaǵy alystan atystyń dıstanııasy qysqaryp, ol qoıan-qoltyq aıqasqa ulasty. Endi kim epti - naızalasý shaıqasyn sol jeńedi. Bul arada, sóz joq, ıntıganyń álemdik lıderi Nazarbaevqa Toqaev teńdes bola almaıdy. Aramdyqtyń aıdahary buǵan deıingi 30 jylda eshkimge des berip kórmegen.
Al kimniń qolynda quziret - negizi túbegeıli jeńis sonyń úlesinde bolýy tıis. Árıne barlyq quziret - Toqaevta. Biraq ol óz quziretin paıdalana ala ma, aıdahardy túırep túsire me - ol endi Qasekeńniń qasqyrlyǵyna qatysty másele. Anyǵy - dál qazir Qasekeńniń qasqyr bolýy halyqqa qajet-aq bolyp tur.
Mine, bizdiń paıymnyń poshymy osyndaı. Siz ne deısiz - óz erkińiz!
Ermurat BAPI
