Mádenıet jáne aqparat mınıstri Aıda Balaeva Úkimet otyrysynda IýNESKO aıasynda mádenı murany saqtaý jáne ilgeriletý máselesin kóterdi. Mınıstrdiń aıtýynsha, elimizdegi tarıhı-mádenı muralar jetkilikti bolǵanymen, halyqaralyq standarttarǵa saı saqtaý men qorǵaý jumystary kemshin túsip jatyr.
Qazirgi tańda Qazaqstanda 25 myńnan astam tarıhı-mádenı mura nysany tirkelgen. Onyń ishinde respýblıkalyq mańyzy bar 265, jergilikti mańyzy bar 12 myńnan astam eskertkish bar. Al IýNESKO-nyń Búkilálemdik mura tizimine elimizdiń 10 tarıhı-mádenı eskertkishi engizilgen.
Mınıstrlik materıaldyq emes mádenı mura elementteriniń ulttyq tizimin 45-ten 79-ǵa deıin arttyrǵan. Búgingi tańda Qazaqstan atynan Adamzattyń materıaldyq emes mádenı murasy tizimine 14 element engen.
Alaıda, Balaevanyń aıtýynsha, bul salada birqatar másele sheshilmeı keledi.
Mysaly, Talǵar, Qaramergen, Qoılyq, Aqtóbe, Qulan, Qostóbe, Órnek qalashyqtary men Aqyrtas saraıy kesheniniń jaǵdaıy syn kótermeıdi.
"Birinshiden, qazir IýNESKO konvenııalary men usynymdary boıynsha mindettemeler tolyq oryndalmaı otyr. Almaty oblysyndaǵy Talǵar men Qaramergen, Jetisý oblysyndaǵy Qoılyq, Jambyl oblysyndaǵy Aqtóbe, Qulan, Qostóbe jáne Órnek sekildi qalashyqtardyń, Aqyrtas saraıy kesheniniń ınfraqurylymdaryn damytý – óte ózekti", - deıdi Balaeva.
Sonymen qatar, Qoja Ahmet Iasaýı kesenesiniń býferlik aımaǵynda kelisilmegen qurylys jumystary toqtamaı tur. Budan bólek, Qulan men Qoılyq qalashyqtary aýmaǵynda da zańsyz qurylys pen tazalyq máselesi ózekti kúıinde qalyp otyr.
Mınıstr ákimdikterdi tarıhı eskertkishterge jaýapkershilikpen qaraýǵa shaqyrdy.
Onyń aıtýynsha, halyqaralyq mańyzy bar nysandar oblys aýmaqtarynda ornalasqandyqtan, olardy saqtaý men damytý jergilikti ákimdikterdiń tikeleı múddesine aınalýy tıis.
Tekturmas pen Joshy han keseneleriniń de jaı-kúıi memleket tarapynan erekshe baqylaýdy qajet etedi, – dedi Aıda Balaeva.
