Memleket basshysynyń aǵymdaǵy jyldyń 28 qańtarynda Úkimettiń keńeıtilgen otyrysynda jarııalaǵan tapsyrmalaryn iske asyrý aıasynda, Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń janyndaǵy Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq ǵylym akademııasy Qytaı ǵylym akademııasynyń (SAS, Qytaı)akademıkterimen birlesip, Chjezıan tehnologııalyq ýnıversıteti (ZJUT), sondaı-aq QHR-dyń joǵary tehnologııalyq kompanııalar tobymen birge Qazaqstan-Qytaı ǵylym jáne tehnologııanytransferleý ortalyǵy resmı ashylyp, Chjezıan tehnologııalyq ýnıversıtetimen qol qoıylǵan memorandým aıasynda «Keńistiktik-ýaqyttyq jasandy ıntellekt jáne turaqty damý jónindegi halyqaralyq birlesken zerthana» (budan ári – Zerthana) qurýda.
Bul joba Qazaqstan, Qytaı jáne Ortalyq Azııa elderi arasyndaǵy halyqaralyq ǵylymı yntymaqtastyqty nyǵaıtý jáne ozyq tehnologııalardy damytý baǵytyndaǵy mańyzdy qadam bolmaq.
Qazirgi zamanǵy syn-tegeýrinder, sonyń ishinde klımattyń ózgerýi, tabıǵı resýrstardy basqarý, tabıǵı apattar jáne ekonomıkanyń ıfrlandyrylýy, jasandy ıntellekt (JI) pen keńistiktik-ýaqyttyq derekterdi taldaýǵanegizdelgen ınnovaııalyq tásilderdi talap etedi.Zerthana jasandy ıntellekt, qashyqtyqtan zondtaý, geoaqparattyq júıeler (GAJ) jáne boljamdy modeldeý salasyndaǵy ozyq tehnologııalardy biriktiretin aldyńǵy qatarly zertteýler ortalyǵyna aınalady.
Zerthananyń negizgi zertteý baǵyttary:
Qazaqstan úshin perspektıvalar men artyqshylyqtar
Zerthananyń qurylýy Qazaqstanǵa mynadaı múmkindikter beredi:
Joba logıstıka jáne kólik, energetıka jáne energııa únemdeý, tabıǵı apattardy monıtorıngteý jáne erte eskertý, aýyl sharýashylyǵyn taldaý jáne sheshim qabyldaý salalaryndaǵy ıntellektýaldy júıeler boıynsha ozyq tehnologııalar men bilimdi transferleýge arnalǵan platforma qurady. Sondaı-aq, bul Qazaqstanǵa keńistiktik-ýaqyttyq derekterdi taldaý jáne turaqty damý salasynda óńirlik kóshbasshybolýǵa múmkindik beredi.
Jobanyń halyqaralyq deńgeıdegi mańyzdylyǵy
Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq ǵylym akademııasy janynan Qazaqstan-Qytaı ǵylym jáne tehnologııa transferi ortalyǵynyń qurylýy 2025 jyly Qazaqstanda ótetin «Qytaı – Ortalyq Azııa» ekinshi sammıtindegi mańyzdy oqıǵa bolmaq. Bul qadam Qazaqstan men Qytaı arasyndaǵy óńirlik ǵylymı-tehnıkalyq ınnovaııalardy damytýǵa úles qosyp, óńirdiń jańa ónerkásip salalaryndaǵy básekege qabilettiligin arttyrýǵa yqpal etedi.
