Azerbaijan Airlines avıajelisiniń Aqtaýda apatqa ushyraǵan ushaǵy týraly jańa derekter shyǵa bastady. AQSh-taǵy jáne Ázerbaıjandaǵy sheneýnikter apatty Reseıdiń áýe shabýylyna qarsy júıesiniń áreketimen baılanystyrǵan.
Bul týraly halyqaralyq BAQ málimetterine súıenip «Amerıka daýsy» radıosy habarlaǵan.
ShENEÝNIKTER NE DEIDI?
Reuters CBS News arnasyna beısenbi kúni Amerıkanyń aty-jónin atamaýdy ótingen sheneýnigi ushaqtyń Reseı áýe shabýylyna qarsy júıesiniń nysanasyna alynǵan týraly belgiler bar ekenin aıtqan.
Qazaqstan premeriniń orynbasary Qanat Bozymbaev ushaqty Reseı áýe shabýylyna qarsy júıesi atyp túsirgenin ne rastaı almaıtynyn, ne joqqa da shyǵara almaıtynyn málimdegen.
«Ushaq quspen soqtyǵysqan ba álde ishinde jarylys boldy ma, ol qorytyndy shyqqanda ǵana belgili bolady. Biz Ázerbaıjandaǵy áriptesterimizben únemi baılanystamyz. Bizge áli eshkim naqty nusqasyn aıtqan joq, resmı túrde biz Reseıden de, Ázerbaıjannan da eshqandaı nusqany alǵan joqpyz. Dál qazir resmı nusqa joq. Sondyqtan biz qandaı da bir aqparatty rastaı da, joqqa da shyǵara almaımyz, - degen Qanat Bozymbaev Aqtaýda ótken baspasóz máslıhatynda.
Beısenbi kúni Kremldiń baspasóz hatshysy Dmıtrıı Peskov áýe qorǵanys júıeleri ushaqty atyp túsirdi degen málimdemege qatysty suraqqa «tergeýshilerdiń qorytyndysyn kútpeı, boljam jasaý durys emes» dep jaýap berdi.
«EShKIM MUNY ÁDEII ISTEDI DEP OTYRǴAN JOQ»
Aldyn ala tergeý nátıjeleri Azerbaijan Airlines áýe kompanııasy ushaǵynyń apatqa ushyraýyna reseılik zymyran sebep bolǵanyn rastaǵanyn habarlaǵan.
Euronews agenttigi eksklıýzıvti túrde Ázerbaıjan úkimetindegi derekkózderge siltep, 25 jeltoqsan, sársenbi kúni Aqtaýda oryn alǵan Azerbaijan Airlines áýe kompanııasy ushaǵynyń apatyna reseılik «jer-áýe» zymyrany sebep bolǵanyn rastaǵanyn habarlady.
Reuters jáne Euronews agenttikteriniń ushaq apatyn tekserýdiń aldyn-ala qortyndysymen tanys tórt derekkózge siltep habarlaýynsha, Groznyı qalasy ústinde drondardyń belsendiligi baıqalǵan kezde 8432 reısine zymyran atylǵan. Zymyran ushaqqa jaqyn jerde jarylyp, jolaýshylar men ekıpaj múshelerine zaqym keltirgen.
Euronews óz derekkózderine silteme jasap, zaqymdalǵan ushaqqa reseılik áýejaılarda qonýǵa ruqsat berilmegenin, pılottardyń shuǵyl qonýǵa suraǵandaryna qaramastan, ushaqqa Kaspıı teńizi arqyly Qazaqstannyń Aqtaý qalasyna ushýǵa buıryq berilgenin habarlady.
Al Azattyq radıosy sársenbi kúni Groznyı áýejaıynyń aldymen ushaq Mahachkalaǵa baǵyttalǵanyn, sodan keıin aýa raıy jaǵdaıyna baılanysty Aqtaýǵa jiberilgenin habarlaǵanyn rastady.
Reuters agenttiginiń derekkózi «Eshkim muny bireý ádeıi istedi dep otyrǵan joq. Alaıda derekterdi nazarǵa alǵanda Baký Reseı tarapy Ázerbaıjan ushaǵyn atyp túskenin moıyndaıdy dep kútedi» degendi aıtqan.
Aldyn ala derekter boıynsha, ushaqtyń GPS navıgaııalyq júıeleri teńiz ústinde ushý kezinde tolyqtaı óshirilgen.
Bakýdiń AnewZ halyqaralyq basylymy Ázerbaıjan úkimetindegi derekkózderge silteme jasap, zymyrannyń «Panır-S» áýe qorǵanys zymyran júıesinen atylǵan bolýy múmkin ekenin habarlady.
«ÁÝEJAILARDYŃ ÝAQYTShA TOQTATYLÝY»
Reseılik derekkózderdiń málimetinshe, Azerbaijan Airlines áýe kompanııasynyń ushaǵy Sheshenstan aýmaǵynan ushyp ótken kezde, Reseıdiń áýe qorǵanys kúshteri ýkraınalyq drondardy atyp túsirýge belsendi áreket jasap jatqan.
Sheshen qaýipsizdik keńesiniń hatshysy Hamzat Qadyrov sársenbi kúni tańerteń Groznyıǵa drondar shabýyly bolǵanyn rastady. Biraq qurbandar men qırandylar bolmaǵanyn atap ótti.
Buǵan deıin Ulybrıtanııada ornalasqan Osprey Flight Solutions avıaııalyq qaýipsizdik kompanııasy óz klıentterine «Azerbaijan Airlines reısi Reseıdiń áýe qorǵanys júıesimen atyp túsirilýi múmkin» ekenin eskertken. Osprey bas dırektory Endrıý Nıkolson kompanııanyń Reseıdegi soǵys kezinde drondarǵa jáne áýe qorǵanys júıelerine qatysty 200-den astam eskertý jarııalaǵanyn aıtty.
Beısenbi kúni Ázerbaıjanda ushaq apatynan qaza tapqandardy eske alý maqsatynda búkilulttyq aza tutý kúni ótti. El boıynsha memlekettik týlar tómen túsirildi, túski ýaqytta qozǵalys toqtatyldy. Al kemeler men poıyzdar qaza tapqandarmen qoshtasý belgisi retinde sıgnaldar berdi.
Embraer kompanııasy Associated Press agenttigine bergen málimdemesinde barlyq tıisti organdarǵa kómek kórsetýge daıyn ekenin habarlady.
Sársenbide Reseı qorǵanys mınıstrligi birneshe aımaqtyń ústinen Ýkraınanyń 59 dronyn atyp túsirilgenin habarlaǵan. Soǵan oraı Reseıdiń birneshe áýejaıynda ushý-qoný ýaqytsha toqtatylǵan.
ADS-B ushýdy baqylaý málimetteri Reseıdiń ońtústik-batysynda ushaqtyń GPS júıesinde kedergi bolǵanyn kórsetken.
Brazılııa apatty zertteýge kómektesýge úsh ókilin jibergen. Apatqa ushyraǵan Embraer ushaǵyn óndirýshi kompanııanyń shtab-páteri San-Hose dos Kampos (São José dos Campos) qalasynda ornalasqan.
Reuters agenttigi Brıýsselde NATO uıymynyń apat sebebin tolyq zertteýge shaqyrǵanyn habarlaǵan.
Agenttiktiń habarlaýynsha, beısenbi kúni Qazaqstan basshylyǵy ushaq sebebi ázirge belgisiz ekenin aıtqan.
Reseıdiń Azamattyq avıaııa basqarmasy aldyn ala aqparatqa sáıkes, pılottar qustarmen soqtyǵysqannan keıin Aqtaý baǵytyna ózgeris engizgenin, bul borttaǵy tótenshe jaǵdaıǵa alyp kelgenin málimdedi.
Sársenbi kúni Azerbaijan Airlines áýe kompanııasynyń Embraer-190 ushaǵy Ázerbaıjan astanasy Bakýden Soltústik Kavkazdaǵy Reseıdiń Groznyı qalasyna baǵyt alǵan edi. Biraq onyń baǵyty belgisiz sebeptermen ózgertilgen. Nátıjesinde, ushaq Aqtaý jaǵalaýyna jaqyn jerde, shamamen úsh shaqyrym qashyqtyqta qulady.
Áleýmettik jelide taraǵan uıaly telefon kadrlarynan ushaqtyń jerge soǵylyp, jarylys bolǵanǵa deıin tik quldyraǵany baıqalady.
Qutqarýshylar ushaq apatynan aman qalǵan 29 adamdy aýrýhanalarǵa jetkizdi.
Ushaq bortynda bolǵan 67 adamnyń 38-i qaza tapty.
