Kókparǵa kóńil bólmegeni qalaı?

2681
Adyrna.kz Telegram

Qazaq pen jylqy – egiz uǵym. Qazaq jylqy tektes, jylqy minezdes halyq dep jatatynymyz taǵy bar. Rasynda da, qazekeń de jylqy malyndaı alys ketse, kisinesip, jaqyn júrse, tebisip ǵumyr keshedi eken-aý.

Al endi osy qazaqtaı attyń qulaǵynda oınaıtyn ult jer betinde joq. Sodan bolar, ulttyq sport dese, kóz aldymyzǵa shabandoz ben kókparshynyń elesteıtini. At ústindegi kókparshynyń ádis-tásilin birde-bir sportshy jasaı ala ma eken? Áı, qaıdam. At ústindegi qazaq kókparshylarynyń qımylyn kórgen Eýropa Kentavrdy kórgendeı tamsandy. Sol álemdi tańǵaldyrǵan ulttyq oıyndarymyzdy óz elinde «mańdaıdan sıpamaıtynyn» tórtkúl dúnıe qaıdan túsinsin.
 Kóktem shyǵa kerekýlik shabandozdar da qyzý daıyndyqqa kirisip ketti. Alda respýblıkalyq doda kútip tur. Qys boıy atqa taqymy tımegen kókparshylardyń taqymdary da bos ekeni kórer kózge kórinip-aq tur. Únemi daıyndyqty qajet etetin bul sport túrimen aınalysatyndardyń shekesiniń shylqyp turǵany da shamaly.

 

Arnur SARIN, Qaıyrbaev atyndaǵy Pavlodar oblystyq ulttyq-halyqtyq sport mektebiniń bapkeri:
– Kókpar dep aıǵaılaıtyndar kóp. Bir aıtylady da qalady. Soǵan qoldaý berip, kómektesse ǵoı. Bizge kelem deýshiler kóp bolǵanymen, at jaǵy, saıman jetispeıdi. At qoranyń ózi standartqa jatpaıdy.

Bıyl el qazynasynan qazaqtyń ulttyq oıyndaryn damytyp, qoldaý úshin 30 mıllıon teńge bólinipti. Al ulttyq ónerine oń qabaǵymen qaraıtyn Ońtústik Qazaqstan oblysy óz kókparshylary men shabandozdaryna 300 mıllıon teńge bólgen. Bul degenińiz, on ese kóp. Jýyrda Elbasy óz Joldaýynda buqarany jappaı sportqa tartýdy tapsyrǵany belgili. Mysaly, Japonııada mekteptegi dene shynyqtyrý pániniń ornyna dzıýdo sabaǵy ótkiziledi eken. «Nelikten biz de sol japondar qusap, kókpardy olımpıadalyq sport túrine engizbeske» degen saýal kókeıde turǵany anyq.

 

Qambarbek MUSABEKOV, QR sport jáne týrızm mınıstrliginiń Sport komıtetiniń bas mamany:
– Meniń bilýimshe, bizdiń basshylar osy baǵytta kelissózder júrgizip, ter tógip júr. Al shyntýaıtyna kelsek, olımpıadalyq sport túrine ený úshin, aldymen álemdik arenada abyroı jınaýymyz qajet.

Búgingi tańda elimizde ulttyq sport oıyndaryn nasıhattap, ter tógip júrgen 120 myńǵa jýyq qazaqstandyq azamat bar eken.Táýbe. Desek te, ıppodrom jáne saıys ótkizetin ǵımarattar salýǵa kelgende qarjy jetispeıdi deıdi mamandar. Máselen, respýblıkada asyl tuqymdy jylqy baptaıtyn jalǵyz zaýyt bar eken. Onyń ózi – Qostanaıda. Biletinderdiń pikirinshe, ulttyq jylqy sportyna qomaqty qarjy quımaıynsha, is ilgeri baspaıtyn kórinedi.

 

Nabıdýlla KIKEBAEV, «Qazaq tulpary» jylqy zaýytynyń basshysy:
 – Osy salany bir damytyp alsaq, qarjylyq jaǵynan ózin-ózi-aq alyp ketedi. Batys elderiniń tájirıbesi kórsetkendeı, totalızatorda oınaıtyn adamdar osymen ǵana ómir súredi. Bul – tolaǵaı tabys ári táp-táýir nasıhat.

Byltyr ulttyq sportty jandandyrý maqsatynda Pavlodar pedagogıkalyq ınstıtýtynda ulttyq sport bólimi ashylǵan bolatyn. Munda toǵyzqumalaqtan bastap, kókparǵa deıingi ulttyq sport túrleriniń barlyǵy qamtylǵan. Jańa rektor Janmyrza Nurmaǵambetovtiń bastaýymen ashylǵan sý jańa bólim, atqumar qazaq balasyn osydan bylaı dıplommen qamtamasyz etpek. Búgingi tańda respýblıkalyq dodalarda oblys namysyn qorǵap júrgen ulttyq sport komandalarynyń negizin osy ınstıtýt stýdentteri quraıdy. Qazaqstanda báıge men kókpardy kásip etip, nápaqa taýyp júrgender barshylyq. Al el Úkimeti osy salany óz qamqorlyǵyna alsa, bolashaqta salǵan tıyndary teńge bolyp qaıtatyny anyq. Ázirshe bólingen qarjy turmaq, tıynnyń syldyry da estilmeıdi. Al ulttyq sport ultjandy azamattardyń arqasynda ǵana ólmestiń kúnin kórip kele jatqanyn kóbi bile bermeıdi… Birinshiden, qarjy qol baılaý bolsa, ekinshiden, osy jarystardy ótkizetin ıppodromdar joqtyń qasy. Qala turǵyndarynyń súıikti orny bolǵan, alaman báıgeler ótken ıppodromdy zańsyz jer telimi dep jaýyp tyndy. Daıyn turǵan keshendi jaýyp tastaǵan sheneýnikterdiń sendirýinshe, ıppodromǵa qarasty jer telimi sonaý 2000 jyly zańsyz berilgen. Qysqy manejdi aıtasyz, jazǵy standartty deni durys ıppodrom taba almaı otyrǵan oblys quramasynan joǵary bıikterdi dámetýdiń ózi ábestik-aý. Sonda ulan-baıtaq jerimizde ulttyq oıynymyzdy ulyqtaý úshin ultaraqtaı jerdiń tabylmaǵany ma?..


Ońǵar QABDEN, Pavlodar oblysy. “Alash aınasy”

Pikirler