Bul kúnderi jańa úkimet jasaqtalýda. Úmitkerler belgili bir máselelerdi sheshý úshin tańdalatyny anyq. Qandaı mindetter mańyzdy jáne jańa komandanyń kúsh-jigeri qaıda baǵyttalady? AQSh-ta júrgenimde men bul máseleni sheshýge tyrystym.
Saılaý naýqany aıasynda Donald Tramp birqatar ýádeler berdi, olardyń oryndalýyn qadaealaýǵa nıetti. Meniń oıymsha, bul ýádeler kóp jaǵynan Úkimettiń kontýry men sýbektilerin aıqyndaıdy.
Donald Tramp osy prezıdenttik ıklde áldeqaıda kúshti pozıııada. Respýblıkashyldar men Tramp Vashıngton úshtigine jetti: amerıkandyqtardyń kópshiligi Trampqa daýys berdi, joǵarǵy palata respýblıkashylardyń baqylaýynda boldy, tómengi palata respýblıkashylardyń qolynda qalýy múmkin. Bul osy ýádelerdi júzege asyrýdy belgili bir dárejede jeńildetedi.
Negizgi is-sharalar qandaı salalarda ótedi?
Tarıfter. Tramptyń tarıfterdi maqsattarǵa jetýdiń ámbebap quraly retinde qarastyratynyn eskersek, onyń prezıdenttiktegi róli arta túspek.
Saılaý naýqany kezinde Tramp jalpy tarıfterdi 20%-ǵa, Qytaıdan keletin ónimderge 60%-ǵa kóterýge ýáde berdi. Keıbir elder men ónimder úshin odan da joǵary tarıfter bolýy múmkin.
Men tek 2 nómir beremin. Qytaıdan AQSh-qa ımport 2022 jyly 536 mlrd. Barlyq ımportqa ortasha tarıf qazirgi ýaqytta shamamen 2% quraıdy.
Jarııalanǵan qadamdar qazynaǵa júzdegen mıllıard dollar ákelýi múmkin ekeni anyq.
Salyqtar. Saılaý jarysy kezinde Tramp bıznes pen azamattarǵa salyq júktemesin azaıtý týraly kóptegen usynys aıtty.
Jeke tabys salyǵy boıynsha kelesi jyl 2017 jyly Tramp kezinde engizilgen salyq shegerimderin, preferenııalardy jáne nesıelerdi saqtaýda mańyzdy. Tramp sonymen qatar keńesterdi, ústeme jumysty jáne áleýmettik saqtandyrý kiristerin jeke salyqtan alyp tastaýdy usyndy.
Usynylǵan korporatıvtik tabys salyǵyn tómendetý (21-den 20%-ǵa nemese tipti 15%-ǵa deıin) qazirdiń ózinde naryqtardy joǵarylatýda.
Bul máseleler prezıdenttiń quzyretine jatpaıdy jáne zańnamalyq deńgeıde sheshiletin bolady.
Retteý jáne tıimdilik.
Tramp Baıden ákimshiliginiń energetıka jáne bank sektorlaryna qoıǵan shekteýlerin joıýdy josparlap otyr.
Tramp jasyl energııa bastamalaryna pozıtıvti emes.
Tramp krıptovalıýtalarǵa qoldaý bildirip, óz ustanymyn túbegeıli ózgertti. Osylaısha, ol krıptovalıýtalarda memlekettik rezervterdi jınaqtaý jáne neǵurlym qolaıly retteýdi qurý múmkindigin aıtty. Nátıjesinde biz bıtkoınniń qarqyndy ósýin kórip otyrmyz.
Tıimdilik bólimin Ilon Mask pen burynǵy Respýblıkalyq kandıdat Vıvek Ramasvamı (konsaltıng negizinde) basqardy.
Tramptyń keıbir jaqtastary, sonyń ishinde Ilon Mask eleýli shekteý dep sanaıtyn ákimshilik júıeni buzady ma, joq pa, muny oqıǵalar kórsetedi. Basqarmanyń taǵy bir mańyzdy maqsaty – ákimshilik kedergilerdi azaıtýmen qatar, memlekettik shyǵyndardy 2 trıllıon dollarǵa qysqartý.
Emıgraııa. Eń ózekti suraqtardyń biri. Jaqynda mıllıondaǵan adamdar Amerıka Qurama Shtattaryna qonys aýdardy.
Al Tramp saılaý naýqany aıasynda eń úlken jappaı deportaııaǵa ýáde berdi. Tom Holenniń taǵaıyndalýy Prezıdenttiń baıyptylyǵyn rastaıdy. Halen emıgraııa máselesinde qatal ekenin kórsetti jáne demokratııalyq gýbernatorlarǵa onyń jolynda turmaýdy usynyp úlgerdi.
Naryq ýádelerge senedi. Jeke túrme kompanııalarynyń akııalary ótken aptada qymbattady.
Paýell men Tramptyń qarym-qatynasyn bile otyryp, Tramp 2026 jylǵa deıin Paýerdi aýystyrýǵa tyrysady dep boljaǵym keledi. Onyń esesine qanshama mindet ilýli turǵanyn kórip, bul máseleni ýshyǵyp ketpeýi de múmkin.
