Kólik ýaqytty únemdep, eńbek ónimdiligin arttyrýda mańyzdy ról atqarady. Freedom Finance Global kompanııasynyń málimetine súıensek, qazirgi tańda elimizde 5,09 mln avtokólik tirkelgen. 2024 jyldyń birinshi toqsanynda 39 468 kólik satylǵan. Bul ótken jylmen salystyrǵanda 6%-ǵa artyq. Eń kóp satylǵan brendterdiń TOP-3-tigine Hyundai, Kia jáne Chevrolet kirdi.
Keıbir qazaqstandyq avtomobıl ıeleri Qytaıdan kelgen kólikterdi qaıtalama naryqta satýdyń qıyn ekenin alǵa tartady. Bul qanshalyqty ras?
Almatydaǵy avtomobıl forýmynda sarapshylar Qazaqstandaǵy avtokólik naryǵynda qarqyndy ósýi baıqalatynyn aıtty. Bul, atap aıtqanda, koronavırýs saldarynan týyndaǵan suranystyń kesheýildeýine baılanysty bolyp otyr. Ótken jyldyń sońynan bastap búgingi kúnge deıin kóptegen avtosalon jınaqtalǵan avtokólik qorlaryn belsendi túrde satyp úlgerdi. Avtorıteılerler úlken jeńildikter men jańa mashınalardy satyp alýdyń tartymdy sharttaryn usyna bastaday. Bul óz kezeginde baǵa dempıngine ákelip soqty.
Avtokólik sholýshysy Roman Maslennıkov Tengriauto-ǵa bergen suqbatynda qytaılyq kólikterdiń qaıtalama naryqta tómen baǵaǵa satylyp jatqanyn málimdedi. Aıtýynsha, bul jaǵdaı avtomobıldiń qaldyq qunynyń sapasy men saqtalýy syndy obektıvti sebeptermen baılanysty emes.
«Men bul ýaqytsha jaǵdaı ekenine senimdimin. Óıtkeni qazirgi tańda tym kóp jańa kólik túrleri shyǵyp jatyr. Ekinshiden, qazaqstandyqtardyń basym kópshiligi áli de Eýropa, Koreıa jáne Japonııa elderinen shyǵatyn dástúrli brendterdi tańdaıdy. Osyndaı faktorlar bir-eki jyl buryn avtokólik satyp alǵan jáne ony dál qazir satqysy keletin Qytaı avtomobılderiniń ıelerin olar kútken baǵaǵa sata almaý jaǵdaıyna ákeldi. Alaıda, munyń bári mashınalardyń sapasyna jáne qytaılyq avtomobılderiniń naqty qaldyq qunyna baılanysty emes ekenin atap ótý kerek. Koreılik avtobrendter de osyndaı kezeńnen ótti. Olardyń qaldyq quny japondyq jáne eýropalyq brendtermen teńestirilýi úshin beıimdelýge ýaqyt qajet boldy. Búginde Qytaıdan kelgen kólikter eshkimnen kem túspeıdi. Iá, jeke modelderge arnalǵan bólshekterdiń bolýy týraly suraqtar áli de bar, biraq bul jaǵdaı túzetilip jatyr»,—dedi Maslennıkov.
Sondaı-aq ol qytaılyq avtoóndirýshilerdiń jańartylǵan úlgilerdi óte jyldam shyǵaratynyn, bul aldyńǵy býyn kólikteriniń baǵasynyń azdap tómendeýine ákeletinin túsindirdi.
«Keıbir tutynýshylarǵa modıfıkaııa ıkldary men Qytaı avtomobılderiniń jańa býynǵa tez kóshýi unamaıdy. Sebebi olar ózderin artta qalyp qoıǵandaı sezinedi. Buryn avtomobıl óndirýshilerde avtomobıl markasynyń jańa býyny 5-7, al keıbireýlerinde 10 jyldan keıin paıda bolatyn. Al qazir qytaılyq avtobrendter 2-3 jyl saıyn aýysyp otyrady»,—dep túsindirdi sarapshy.
Qytaılyq kólikterdi Trade-in baǵdarlamasy arqyly satý múmkindigi de aıtarlyqtaı joǵary emes. Orbis Auto avtomobılder tobynyń bas dırektory Dınara Ysqaqova qazir kólik óndirýshi elge qaramastan, dılerlik ortalyqtardaǵy Trade in-niń jalpy úlesi tómendep jatqanyn aıtty.
«Barlyq avtokólik dıleri Trade in baǵdarlamasyna qyzyǵýshylyq tanytady. Ótken jyly akııa saýdasy dılerlik qyzmetke baılanysty orta eseppen 40-tan 60-70 paıyzǵa deıin jetti. Bıyl bul kórsetkish túsip ketti, bul birneshe faktorlarǵa baılanysty bolyp otyr. Birinshiden, qaıtalama naryqtaǵy baǵanyń tómendeýi. Bizdiń tutynýshylar tendenııaǵa ilise almaı jatady. Olar eski kóligin naryqtaǵy baǵasynan áldeqaıda joǵary somada satqysy keledi. Ekinshi sebep – avtokólik nesıelerine qatysty zańnamadaǵy ózgerister. Biz eski kólikterdiń 80 paıyzyn nesıege satamyz. Qazir eski kólikter úshin nesıeni maquldaý deńgeıi óte tómen», - dedi Ysqaqova.
Kolesa Group SEO basshysy Dmıtrıı Botanovtyń aıtýynsha, veb-saıtta qytaılyq kólikterdiń satylym deńgeıi basqa elderdegi avtokólik brendterinen azdap erekshelenedi.
«Qazir bizdiń saıt arqyly satylatyn jańa kólikterdiń 30 paıyzy — qytaılyq mashınalar. Olardyń ótimdiligin aıta keteıin. Eger koreı jáne japon kóligi jylyna qunynyń shamamen 20 paıyzyn joǵaltsa, qytaılyq kólik shamamen 22 paıyzyn joǵaltady»,- dep atap ótti Botanov.
Analıtıkalyq kompanııalardyń málimetterine súıengen sarapshy qytaılyq kólikterdiń tehnıkalyq qyzmet kórsetý stanııalaryna barý jıiligi basqa brendterdiń kelý jıiliginen ázirge erekshelenbeıtinin málimdedi.
