AQSh strategııalyq turǵyda Reseı jeńildi dep esepteıdi eken. Óıtkeni aldyna qoıǵan birde-bir maqsaty oryndalǵan joq. Basqasyn keıin taldaı jatarmyz, qazir tek bir ǵana, múmkin basty maqsatynyń oryndalmaı qalǵanyn aıtaıyq.
Qyrym túbegin basyp alǵandaǵy maqsaty - Qara teńizdi NATO-ǵa bermeý bolatyn. Qara teńizde Bolgarııa, Rýmynııa jáne NATO-nyń bazasy bar Túrkıe birtindep qoja bola bastady. Oǵan Ýkraına men Grýzııa qosylǵanda Reseı múldem shetke yǵysyp qalatyndaı bolyp kórindi, sondyqtan da olar Ýkraınany basyp alyp Odessada Qarateńiz Flotynyń áskerı bazasyn ornatyp Ýkraınany múldem Qarateńizden bólektep tastap, sóıtip teńiz derjavasy bolyp otyrǵysy keldi.
Endi faktige qaraıyq. Eki jyldyq soǵysta Reseı osy maqsatyna jetti me? Árıne, joq. Ol ol ma, tipti ol Qara teńizde derjava túgili myqty oıynshy dárejesine de jete almaı qaldy. Óz floty joq Ýkraına Reseıdiń murnyn bet, qanjosa qylyp qoqys shelekke laqtyryp tastady. Reseı floty teńizge shyǵa almaı Qyrym býhtalaryna tyǵylyp kún kóretin kúıge jetti. Ýkraına esh qysylmastan óz astyǵyn teńiz arqyly qalaǵan jaǵyna sata bastady, Reseıdiń "ruqsatyna" quıryǵyn da súrtpeıtin boldy. Teńiz derjavasy degeni ádirem qaldy.
Reseı sondaı-aq Baltyq teńizinde de túgeldeı NATO elderiniń qorshaýynda qaldy. Endi sol elder ruqsat berse ǵana júrip, bermese júre almaı qalatyn dárejege deıin quldyrady.
Erteń Ýkraına F-16 ushaqtaryn alsa onda Kaspıı flotılııasyn da talqandap berse dep tileımin. Oǵan da onyń tolyqtaı syltaýy da, múmkindigi de bar, óıtkeni dál osy teńizden Reseı Ýkraınany atqylaǵan bolatyn. Iýrıdıkalyq negizi jetkilikti.
Sonda endi ne qaldy? Muz qursaýynda jatqan Soltústik teńizderi bolmasa? Nemese Vladıvostoktyń aınalasy? Sahalın? Oǵan japondar ruqsat berse? Baıaǵy "Lenın" atty muzjarǵysh kemeleri bar ma eken álde mýzeıge ketti me?
Qýanysh Edilhanov
