Ózbekstan Olıı Májilisiniń zań shyǵarý palatasynyń depýtaty Bobýr Bekmýrodov Memlekettik Dýmadaǵy áriptesi Petr Tolstoıdyń Reseıde jumys isteıtin mıgranttardyń tabysy óz elderinde orys tildi mektepter salýǵa baǵyttalýy kerek degen bastamasyn synǵa aldy. Ortalyq Azııa Respýblıkasynan kelgen parlamentshi óz jaýabyn qoǵamdyq telegram-arnada jarııalady, dep jazady «Adyrna» ulttyq portaly, «Medıazona» saıtyna silteme jasap.
Bekmýrodov, sondaı-aq «Iýksalısh» jalpyulttyq qozǵalysynyń tóraǵasy Tolstoıǵa mıgranttar óz otbasylaryna jiberetin aqshany bólý Reseıdiń mindetine kirmeıtinin eske saldy. Ol kelýshiler Reseıde jumys isteý quqyǵyna patent tóleıtinin basa aıtty.
Memlekettik Dýma depýtaty orys tili – memlekettik til bolyp tabylmaıtyn elderdiń azamattaryna qoǵamdyq oryndarda, mysaly, júrgizýshi, satýshy nemese kýrer bolyp jumys isteýge tyıym salý týraly bastama kóterdi. Bul rette Tolstoı orys tili burynǵy KSRO quramyndaǵy barlyq respýblıkalarda ultaralyq qatynas tili bolýy kerek dep atap kórsetti. Parlamentarııdiń aıtýynsha, Qazaqstan, Belarýs jáne Qyrǵyzstan bul normany ustanady, biraq Armenııa, Tájikstan jáne Ózbekstan joq.
Osy málimdemelerge jaýap retinde Bekmýrodov reseılik áriptesine «óz azamattary men óz eliniń máselelerimen aınalysýǵa» keńes berdi.
«Ózbekstan depýtat Tolstoıdyń baqshasy emes. Ózbekstanda orys tili erkin qarym-qatynas tili bolyp tabylady. Biz odaqtas eldiń mártebesine sáıkes kelemiz. Al Tolstoı joq», - dep jazdy ózbekstandyq saıasatker.
Óz kezeginde Olıı Majlıs vıe-spıkeri, «Mıllıı tıklanısh» partııasynyń jetekshisi Alısher Kadyrov Tolstoıdyń ıdeıalaryna jaýap berdi. Ol óz elindegi jumysshylardy ózbek tilin bilmegeni úshin, jumystan shyǵarý kerek pe dep oılady.
«Biz basqa jolmen júremiz – biz olarǵa ózbek tilin úıretemiz. Al siz ózińiz jumys isteýdi úırenesiz. Bul orys tiline degen shynaıy qurmetti týdyrýy múmkin», - dep jaýap berdi depýtat áriptesine.
14 qarashada Tolstoı Federaııa Keńesinde sóz sóılep, orys tiliniń taqyrybyn kóterdi. Belgili bir elderdiń sheteldikterine «qoǵamdyq salada» jumys isteýge jáne eńbek mıgranttary esebinen burynǵy Odaq respýblıkalarynda mektepter qurýǵa tyıym salý týraly ıdeıalardan basqa, saıasatker birqatar memleketterdiń áreketterin synǵa aldy. Onyń atap ótýinshe, olar Reseıde postkeńestik keńistikte orys tilin úırengisi keledi, biraq olar «aǵylshyn tilin belsendi túrde úırenip jatyr, sonymen qatar orys tilin óz ulttyq tilderimen yǵystyrýǵa tyrysýda».
Reseı eńbek mıgranttary úshin tanymal baǵyt bolyp qala beredi. Mysaly, aǵymdaǵy jyldyń birinshi toqsanynda elge «jumys» saparynyń maqsatyn kórsetken 1,3 mıllıonǵa jýyq sheteldikter kirdi. Olardyń jartysynan kóbi Ózbekstan azamattary, odan keıin tájikstandyqtar men qyrǵyzstandyqtar. Sonymen birge, Reseı bıligi aımaqqa baılanysty aı saıynǵy patenttik tólemdi únemi arttyryp otyrady. Sonymen Máskeýde ruqsat qujattaryn rásimdegender úshin bıylǵy jyldan bastap tarıf 5 900-den 6 600 rýblge deıin kóterildi.
«Adyrna» ulttyq portaly
