Serik Elikbaı. Qalam men Qaıǵy: Qajyǵumar

1687
Adyrna.kz Telegram
Belgili qalamger Serik Elikbaıdyń "Qalam men qaıǵy" kitaby 2014 jyldan beri jazylyp keledi. "Adyrna" ulttyq portaly osy kitaptaǵy  ulttyń joǵyn joqtaǵan uldary týraly jazbalardy usynyp otyratyn bolady.
Redakııadan.
Álemniń áıgili záńgi ult uldarynyń biri Mandela ómirden ozǵanda, AQSh prezıdenti B.Obama «Mandela – jeke bostandyǵyn ult bostandyǵyna aıyrbastaǵan » - dedi. Adamzat bas shaıqaǵan qapyryq Afrıkanyń qajymas qara uly jıyrma jeti jyl túrmede otyrǵan...
Tek Alashtyń taǵy bir uly perzenti Qajyǵumar Shabdanuly eleýsiz, eskerýsiz, batasyz, jaǵy túse ómirden qaıtqany jan ýlaıdy. Jat jurt túrmesinde qyryq jyl qamaqta! On tórt myń alty júz kún! Júz jetpis bes myń eki júz saǵat! On mıllıon bes júz on eki myń mınýt! Qytaı túrmesinde.
Taýaryn alyp, tamyryna munaı quıyp jatqan, qıǵash qas, jylandaı jym-jyrt, ajdaha arandy qońsy abaqtysynda. Bir qazaq, bir qazaq emes Dúr qazaq Aıaýly – Aıakózin, boıaýly-baqtaryn ańsap tirligin tárk etti. Qyryq jylǵy qyrǵynnan da el qaıtty. Qajyǵumar tozaq tórinde, tajal aýzynda qaldy.
JALǴYZ. «Molasyndaı baqsynyń». Qytaıdaǵy qazaq býýly aýyz, bundaǵy qazaq toıymen boldy. Elge ketpedińiz be degen jas Qabdeshtiń sózine myna elmen de bireýler qalý kerek ǵoı dedi. Basqa ne aıtady ult uly! Musadaı ult úshin muń ataý-keresin ishti. Janushyrǵan jurt Keńestik Qazaqstanǵa jetip úlgerdi. Ottan sýǵa jetti. Ol... ot ishinde qaldy. Basyr jurttyń baǵyn armandap. Bebeýli taǵdyryn bile tura. Uǵynyp. Ashamaıyn kótergen Isadaı. Jazdy. Jaza berdi. Qarańǵy, tar, kór tektes kóńil óler jerde. Baqytyn da, soryn da qolyna túsken qaǵaz betine... Qaldyq qaǵazdarǵa, gazet shetterine...
Ol qazaq qapas ádebıetiniń Basy... Sońy da.. Adamzat bundaı jazý egesin bilmeıdi! Bunyń qasynda abaqtyda jazdy, qalamyn tastamady degen Gandıdiń, Nerýdiń, Gıtlerdiń kitaptary balanyń oıyny. Baqsynyń isi. Ol qytaıǵa qısyq, orysqa ógeı tilde zaryn tókti. Qamkóńil qazaq tilimen. Kólemi qazaq ádebıetinde sırek, asa iri týyndyny dúnıege ákeldi. Dıalog. Katehızıs. Antıgradaııa. Jyn toly, dúleı býǵan tar kamerada, Elim degen oıǵa tolǵatty, Sóz týdyrdy. Kitabynyń ár útiri esh pende tózbes azapqa, nalaǵa, kúıinishke toly.
Kitap aty – QYLMYS! Bul qazaqtyń qaraly kitaby. Zar býmasy. Jas jıyntyǵy. Máńgi molasy. Súıek sandyǵy. Qazaq qyrylǵan Aqtaban Shubyryndy – qylmys! Mahambettiń basy alynýy – qylmys! Kenesary ólimi – qylmys! Qajyǵumardyń dúnıege kelýi – qylmys! Osyny aıtady Qajyǵumar. Basqa ne deıdi sorly Sýretker. Muhtar tektes, Maǵjan shektes, Mirjaqyp mańaılas qalamger. Qazaq degen eldiń bar qaıǵysyn qajymaı-talmaı tartqan qara nar Qajyǵumar syrtta. Ata jurttan alys. Shekaradan óte almaǵan Alashpen bir. Jatta tamǵan qany, aýlaqta arýlanǵan arýaǵy súıek syzdatady. Aıystan kózben kórip, baýyryna basa almas Ararattaı. Qaraıǵan júrekterdiń erimes muzy. Moıyn úzer mindetimiz, ar aldynda bas kótertpes kúnámiz... Jaqynda Oraza aıy. Uzaq kúnnen soń qol jaıǵan jamaǵat «Qajyǵumar» atyn da qosyp, keshirim sura Alladan... Tıe bersin!
Serik Elikbaı,
Kereký.

 

Pikirler