Qytaidyŋ "Aurulardyŋ aldyn alu jäne baqylau ortalyǧynyŋ" (CDC) ǧalymdary alǧaş ret resenziialanǧan jurnalda Covid şyǧu tegı turaly ǧylymi zertteulerın jariialady. Zertteu nätijesınde virus ülgılerınen "jabaiy januarlarǧa" tän genetikalyq material tabyldy, dep habarlaidy "Adyrna" ūlttyq portaly.
Koronavirustyŋ paida boluyna qatysty jūmǧan auzyn aşpai otyrǧan Qytai bilıgı älem ǧalymdary tarapynan synǧa qalǧan edı. Olar tūŋǧyş ret ǧylymi basylymda būǧan qatysty zertteu jūmysyn jariialady.
Ǧalymdar 2020 jyldyŋ qaŋtar-nauryz ailarynda bazardan koronavirustyŋ şyǧu tegın anyqtau üşın 1380 synama alǧan. Onyŋ ışınde jabaiy januarlardy zaŋsyz satatyn bazardaǧy 73 cynamadan korona belgılerı anyqtaldy.
Sonymen qatar, koronavirusty tasymaldauǧa qabılettı keibır jabaiy januarlar, Rakon itterı, osy bazarda satylǧanyn habarlandy. Degenmen avtorlar älı naqty mälımdeme jasauǧa asyqpai otyr. Olar bazardan alynǧan synamalardy naqty bır toqtamǧa kelu üşın jetkılıksız dep sanaidy. Osylaişa Covid-19-dyŋ şyǧu tegı belgısız küiınde qaldy.
Sonymen qatar, koronavirusty tasymaldauǧa qabılettı keibır jabaiy januarlar, Rakon itterı, osy bazarda satylǧanyn habarlandy. Degenmen avtorlar älı naqty mälımdeme jasauǧa asyqpai otyr. Olar bazardan alynǧan synamalardy naqty bır toqtamǧa kelu üşın jetkılıksız dep sanaidy. Osylaişa Covid-19-dyŋ şyǧu tegı belgısız küiınde qaldy.
"Bızdıŋ zertteuımızden alynǧan dälelder būl gipotezany naqtylau üşın jetkılıksız. Zertteuımızde Rakon itterınen "SARS-COV-2" bolǧany aitylady. Alaida, būl synamalar virustyŋ januarlardan bızge jūqqanyna dälel bola almaidy. Sonymen qatar, januarlardan bızge jūqqqan bolsa, kerısınşe adamnan januarǧa da jūǧuy mümkın ekenın eskertemız, — delıngen zertteude.Degenmen, bırqatar sarapşylar Qytai ǧalymdarynyŋ derektı būrmalap, "tülkıbūlaŋǧa" salyp otyrǧanyn aityp otyr.
"Eŋ bastysy, būl maŋyzdy derekter jinaǧy aşyq jariialandy jäne ony basqalardyŋ qarastyruy, taldauy men synauyna jol aşyq", — deidı koronavirus jappai taralǧaly berı genetikalyq zertteulermen ainalysyp kele jatqan Glazgo universitetınıŋ professory Devid Robertson.Onyŋ pıkırınşe, synamalar "koronavirustyŋ bazardaǧy januarlardan adamdarǧa jūqtyrǧanyna dälel".
"Eger sız būl derekterdı Uhandaǧy Covid-19-nyŋ äp degende şyqqan jaǧdaiymen salystyrsaŋyz, bır şikılıktıŋ bar ekenın tüsınesız. Ärı virustyŋ taralu aimaǧyna qarap-aq januarlardan jūqqanyn paiymdauǧa bolady", - dep ol öz oiyn VVS arnasynda tüsındırdı.Oraiy kelgende aita keteiık, AQŞ Federaldy tergeu biurosynyŋ (FBR) direktory Kristofer Rei koronavirustyŋ bastaluyna sebepker retınde Qytai bilıgı qarasty Uhan zerthanasyn kınälaidy. Reidıŋ aituynşa, QHR Ükımetı pandemiianyŋ sebepterıne qatysty tergeudı san-caqqa jügırtıp, älemdı şatastyruǧa tyrysu üşın baryn salyp jatyr.
"Adyrna" ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
AQŞ
resei
Qazaqstan
qytai
koronavirus
Qytaidyŋ aurulardyŋ aldyn alu jäne baqylau ortalyǧy
Rakon itterı
"SARS-COV-2"
AQŞ Federaldy tergeu biurosynyŋ (FBR) direktory Kristofer Rei
Uhan