9 jeltoqsanda Atyrauda «QazMūnaiGaz» ŪK AQ (QMG) bastamasymen tūŋǧyş otandyq QazPolymers-2022 forumy bastaldy. Jiyn elımızde öndırıletın polimer şikızatynan polimer önımder şyǧaru naryǧyn damytu mäselesın talqylauǧa arnalǧan basty alaŋǧa ainaldy.
Basqosuǧa ǧylym, damu instituttary, saladaǧy biznes qauymdastyq ökılderı, medisinalyq tehnika, qūrylys, orau materialdaryn, plastikalyq qūbyrlar öndıruşıler, sondai-aq mūnai öŋdeu, mūnai himiiasy men basqa da otandyq jäne şeteldık kompaniialardyŋ ökılderı jinaldy. Olar, eŋ aldymen, Qazaqstan ekonomikasyndaǧy tūŋǧyş gaz-himiia keşenı — polipropilen öndıretın «Kazakhstan Petrochemical Industries Inc» (KPI) JŞS zauytyn aralap, keşennıŋ jūmysymen tanysty.
Eske salsaq, KPI zauytyn (QMG-nıŋ ülesı bar) 2022 jyly 8 qaraşada Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaev Atyrau oblysyna sapary kezınde ıske qosty. 2023 jyly käsıporyn jylyna 500 myŋ tonna önım öndırıp, tolyq öndırıstık quatyn oryndaǧanda polipropilen öndırısı boiynşa älemdık naryqtaǧy eŋ ırı oiynşylarmen bır qatarǧa şyǧady.
Nūrlan Balǧymbaev atyndaǧy kommunikasiialardy damytu ortalyǧynda ötken forumǧa Atyrau oblysynyŋ äkımı Serık Şäpkenov, «QazMūnaiGaz» ŪK AQ Basqarma töraǧasy Maǧzūm Myrzaǧaliev, sondai-aq Atyrau mūnai jäne gaz universitetınıŋ rektory, professor Gülzada Şakulikova qatysty.
QMG basşysy öz sözınde Qazaqstannyŋ geografiialyq ornyn jäne kömırsutekterdı qoldana otyryp, joǧary tehnologiialyq önımder jasau mümkındıgın ūtymdy paidalanu keregın atap öttı.
«Bügıngı taŋda polimer önerkäsıbı — älemdık ekonomikanyŋ eŋ jyldam damyp kele jatqan segmentterınıŋ bırı. Salanyŋ äleuetı joǧary. Bız Qazaqstannyŋ ūtymdy tūstaryn, iaǧni tiımdı geografiialyq ornymyzdy, kömırsutek resurstary bazasynda joǧary tehnologiialyq önımderdı damytu boiynşa keŋ mümkındıkterımızdı önerkäsıp, tamaq, tūrmystyq, medisinalyq jäne basqa da salalarda qūny joǧary tüpkılıktı önım şyǧaru üşın tiımdı paidalana bıluımız kerek», — dedı M.Myrzaǧaliev.
«QazMūnaiGaz» basşysy ūlttyq mūnai-gaz kompaniiasy otandyq biznestıŋ joǧaryda atalǧan äleuetı joǧary salany damytudaǧy ülken rölı men mümkındıkterın körıp otyrǧanyn jäne oǧan barlyq mümkın qoldaudy körsetuge daiyn ekenın aitty.
Forum barysynda ekı paneldık sessiia ūiymdastyryldy: «Mūnai-gaz himiiasy — ūlttyq ekonomikany ärtaraptandyrudyŋ jaŋa draiverı» jäne «Qazaqstandyq polipropilen — tüpkılıktı önım öndıretın otandyq biznestı damytu mümkındıkterı». Qatysuşylar sondai-aq otandyq mūnai-gaz himiiasy salasynyŋ damu kezeŋderı turaly aqparat aldy (jyldyq quaty 1,2 mln tonna polietilen zauytyn salu boiynşa jūmystar bastaldy, quaty jylyna 180 myŋ tonnaǧa deiın butadien kauchukterın sintezdeu boiynşa butadien öndırısın qūru josparda). Kün tärtıbınde polimer importyna täueldılıktı tömendetu üşın biznes bailanystardy arttyru jäne bastapqy jaǧdaidy qalyptastyru mındetterı, memlekettık qoldau şaralary men otandyq polimer şikızatyna ışkı sūranysty yntalandyru mäselelerı tūr. Qazaqstandyq şikızatty paidalana otyryp, halyq tūtynatyn tauarlar türın keŋeitu jönındegı biznes jobalarǧa şaǧyn jäne orta biznestı tartu mäselesı de talqylandy. Sondai-aq, kompaniialarǧa tabysty biznes keister tanystyrylady.
Forumdy ūiymdastyruşylar qatarynda «QazMūnaiGaz» ŪK AQ, Mūnai-gaz himiiasy önımderın öndıruşıler men tūtynuşylar qauymdastyǧy (Mūnai-gaz himiiasy qauymdastyǧy), «Atameken» ŪKP jäne Atyrau qalasyndaǧy KPI zauyty bar.
Anyqtama üşın:
Qazaqstanda polipropilen men polietilen importynyŋ kölemı ösıp keledı. Būl körsetkış 2021 jyly 221 myŋ tonna boldy, 2016 jylmen salystyrǧanda ekı esege artyq (123 myŋ tonna). Resmi statistikaǧa säikes, elımızde importalatyn polimer şikızatymen jūmys ıstep, tüpkılıktı önım şyǧaratyn 130-ǧa juyq şaǧyn jäne orta käsıporyndar bar. Polimer şikızatynyŋ negızgı tūtynuşylary negızınen — plastmassa jäne rezeŋkeden tehnikalyq būiymdar öndıretın käsıporyndar.
Polipropilen — maşina jasau, medisina, elektr tehnikasy, orau materialdary, ydystar, talşyqtar, qūbyrlar, keŋse jabdyqtary, baqşa jäne keŋse jihazdary öndırısınde, sondai-aq qūrylys, toqyma jäne tamaq önerkäsıbınde qoldanylatyn negızgı şikızat.