2022 jyldyŋ 9 jeltoqsanynda, saǧat 19:00-de Astana qalasynyŋ «QAZAQSTAN» ortalyq konsert zalynda tarihy bai, teŋdesı joq ūjym – T.Äbdıraşev atyndaǧy QR Memlekettık akademiialyq simfoniialyq orkestrınıŋ (QR MASO) konsertı ötedı.
Atalmyş gastroldık konserttı QR Mädeniet jäne sport ministrlıgınıŋ qoldauymen Jambyl atyndaǧy Qazaq memlekettık filarmoniiasy Roza Baǧlanova atyndaǧy «Qazaqkonsert» Memlekettık konserttık ūiymymen bırlese ūiymdastyryp otyr.
Konsertke Europanyŋ jetekşı skripkaşysy, Madridtegı «Katarina Gurska» joǧary muzyka mektebınıŋ professory, otandasymyz – Erjan Kulibaev, sondai-aq bügınde halqymyzdyŋ ūlttyq muzykalyq önerın därıptep, muzykalyq saz aspaptaryn älemge tanytyp jürgen Qazaqstannyŋ eŋ tanymal «Tūran» etno-folklorlyq ansamblı qatysady. Konserttık şara T.Äbdıraşev atyndaǧy QR Memlekettık akademiialyq simfoniialyq orkestrınıŋ körkemdık jetekşısı jäne bas dirijerı Qanat Omarovtyŋ basqaruymen ötedı.
Astanalyq tyŋdarmandar nazaryna jauhar tuyndylar – Iа. Sibeliustıŋ orkestr men skripkaǧa arnalǧan re minor konsertı, S. Rahmaninovtyŋ ekınşı simfoniiasy men kompozitor A. Raiymqūlovanyŋ «Dala syry» simfoniialyq poemasy ūsynylatyn bolady. «Dala syry» simfoniialyq poemasynda organ, skripka, fleita, basqa da klassikalyq aspaptarynyŋ ünı dombyra, dauylpaz, jetıgen, qobyz, sybyzǧymen jarasym tabady. Qazaq dalasynyŋ tarihyn, erlık pen örlık, sabyr men danalyq filosofiiasyn elestetetın şyǧarmany simfoniialyq orkestr «Tūran» ansamblımen bırıgıp oryndaidy. Ekı türlı ūjymnyŋ, ekı türlı baǧyttyŋ sintezı tyŋdarmandardy keremet äserge böleidı.
Aita keteiık, «Dala syry» simfoniialyq poemasynyŋ halyqaralyq premerasy Qūrmanǧazy atyndaǧy konservatoriianyŋ studenttık orkestrımen Germaniianyŋ bes qalasynda, konserttık tur aiasynda öttı. Sondai-aq poema tek Europada ǧana emes, Reseidıŋ Mariin teatry men Mäskeu memlekettık konservatoriiasynyŋ Ülken zalynda oryndalyp, tyŋdarmandar tarapynan joǧary baǧaǧa ie boldy.
T. Äbdıraşev atyndaǧy Qazaqstan Respublikasynyŋ Memlekettık akademiialyq simfoniialyq orkestrı – 1938 jyly qūrylǧan elımızdegı alǧaşqy simfoniialyq orkestr, Qazaqstannyŋ eŋ ırı ärı jetekşı muzykalyq ūjymy. Chehiia, Polşa, Germaniia, Avstriia, Fransiia, Ūlybritaniia, Amerika, Türkiia, Koreia, Qytai elderınıŋ kompozitorlarymen, körnektı dirijerlerımen avtorlyq konserttık kezdesuler ūiymdastyryp, älemdık deŋgeidegı köptegen oryndauşylarmen bırge öner körsetuı – orkestrdıŋ jemıstı jūmysynyŋ nätijesı bolyp tabylady.
1958 jyly orkestr Jambyl atyndaǧy Qazaq Memlekettık filarmoniiasynyŋ qūramyna kırıp, bügınde tyŋdarman nazaryna simfoniialyq muzykany oryndaudyŋ eŋ üzdık ülgılerın ūsynyp keledı.
Qanat Omarov – 2015 jyldan orkestrdıŋ körkemdık jetekşısı jəne bas dirijerı bolyp qyzmet etedı. Qazaqstannyŋ halyq artisı, professor, otyz jylǧa juyq Memlekettık akademiialyq simfoniialyq orkestrdıŋ bas dirijerı bolǧan Tölepbergen Äbdıraşevten tälım alyp, laiyqty deŋgeide ızın jalǧastyryp keledı. Sonymen qatar, «Metropoliten» opera teatrynyŋ bas dirijerı, älemge äigılı maestro – Fabio Luiziden taǧylymdamadan ötıp, mamandyǧynyŋ qyr-syryn igerdı.
Ol Carnegie Hall (Niu-Iork), Kennedy Center (Vaşington), Kitara Hall (Sapporo), Mariin teatry (Sankt-Peterbor) men Mäskeu memlekettık konservatoriiasynyŋ Ülken zalynda öner körsetıp, qazaq dirijerlık mektebınıŋ tūǧyryn älemdık deŋgeide moiyndatyp jür.
Erjan Kulibaev – Qazaqstandy bükıl älemge tanytyp jürgen qazırgı zamannyŋ üzdık skripkaşylarynyŋ bırı. İspaniiadaǧy Sofiia patşaiymnyŋ joǧary mektebınıŋ tülegı, «Washington Award» syilyǧynyŋ iegerı jäne Argentina, Polşa, Rumyniia, Germaniia, Resei jäne basqa da köptegen elderdegı halyqaralyq baiqaulardyŋ laureaty. Bügınde «Katarina Gurska» (Madrid, İspaniia) joǧary muzyka mektebınıŋ professory.
«Tūran» folklorly-etnografiialyq ansamblı – Qazaqstandaǧy bıregei ūjymdardyŋ bırı, bükıl türkı älemınıŋ muzykalyq brendı, qazaqstandyq muzyka mädenietınıŋ ınju-marjany bolyp sanalady. Ol 2008 jyly Qūrmanǧazy atyndaǧy Qazaq ūlttyq konservatoriiasynyŋ qabyrǧasynda qūrylǧan. Ansambl erekşelıkterınıŋ bırı – sybyzǧy, sazsyrnai, dombyra, qobyz, jetıgen siiaqty saz aspaptary men kömeimen än aitu mänerın özara ündestıru arqyly köne saryndy zamanaui tūrǧyda qaita jaŋǧyrtudy maqsat tūtuy.
Köne aspaptar, ūlttyq muzyka jäne zamanaui aranjirovka – osy anyqtama boiynşa bügınde «Tūran» ansamblı bükıl älemge tanylyp jür.
Ūqsas jaŋalyqtar
