Áleýmettik jelide Qyrǵyz Respýblıkasy prezıdentiniń aǵasy Sabyr Japarovtyń belgili bir kásiporynnyń aýmaǵynda altyn quımalaryn ustap turǵan sýreti tarap ketti. Foto qyzý talqyǵa túsip, jurtshylyqtyń túrli tańdanysyn týdyrǵan bolatyn, dep jazady "Adyrna" portaly.
Jaqynda ken ornynda 15 tonna altynnyń joǵalyp ketkeni týraly aqparat tarap jurt talqysy bastaldy.
Aǵymdaǵy jyldyń qańtar aıynda «Qumtor Gold Kompanı» JAQ jyldyq esebin usyndy. Budan keıin 2021 jyly ken ornynda 14,5 tonna altyn óndirildi. Aqylbek Japarov Qumtórdyń barlyq altyny el aýmaǵynda ornalasqanyn málimdedi. Sol kezde syrtqy menedjer bolǵan Teńiz Bóltirik budan bylaı Ulttyq bank kenishtiń barlyq ónimderin satyp alatynyn málimdedi. Alaıda Ulttyq bank budan keıin «Qumtór Gold Kompanımen» Qumtór kenishinen altyn satyp alý týraly kelisim jasamaǵanyn málimdedi.
Sáýir aıynda prezıdent Sadyr Japarov suhbattarynyń birinde Qumtórda óndirilgen altyndy Qyrǵyz Respýblıkasynyń Ulttyq banki shetelge satatynyn aıtqan bolatyn. Keıin BAQ Ulttyq statıstıkalyq komıtettiń málimetterin zerdeleı kele, 2021 jyly Ulttyq bank shynymen de $1,1 mlrd somaǵa 19,2 tonna altyn satqanyn, altynnyń «anyqtalmaǵan elge» eksporttalǵanyn anyqtady. Ulttyq bank bul aqparatty rastady, biraq onyń halyqaralyq rezervtegi altyn ekenin atap ótti.
Alaıda, Ulttyq banktiń óz esebinen 2021 jyly 14,4 tonna altyn satqany belgili boldy. Aqparattyń mundaı alshaqtyǵyna Ulttyq bank ázirshe túsinikteme berip, qupııalylyqty alǵa tartqan joq.
Sondaı-aq Ulttyq bank prezıdenttiń Qumtór altynyn satýǵa qatysty málimdemesi jaıly pikir bildirmedi.
2021 jyly Qumtórde óndirilgen altynnyń taǵdyry qandaı bolmaq? 19 jáne 14 tonna altyn degenimiz ne?
«Kabar» agenttiginiń jýrnalısi prezıdentten osy máselege qatysty túsinik berýdi surady. Sadyr Japarov «aǵaıyndar» halyqty ábigerge salýda dep esepteıdi.
"Eshteńeni túsinbeı jatyp baıbalam salatyn aǵaıyndarǵa aıtqym keledi. 19 tonna, 21 tonna altyn tyǵyldy degenderge aıtarym, el qashan, qaı ushaqta altyn tasymaldaıdy - munyń bári qupııa. Bul halyqtan jasyrý úshin jasalmaıdy, barlyǵy qaýipsizdikti qamtamasyz etý úshin. Ulttyq bank mıllıardtaǵan altyndy ózge elderge eksporttaıdy jáne Ulttyq bank arqyly qansha ushaq qatynaıdy. Eger qupııa aqparattar jarııalanatyn bolsa, bul memleket qarjysyna tóngen qaýip dep bilemiz. Tipti altyn dittegen jerge jetpeýi múmkin. Altyn shetel bankine jetkizilip, halyqaralyq bırja baǵasymen satylady. Barlyq qujattar muraǵatta saqtaýly. Memleketti eshkim aldamaıdy" dedi prezıdent Japarov.
Qazir tarazynyń joqtyǵynan bárin kózben ólsheıtin zaman emes.
Taǵy bir aıta keterligi, dál osy jandar Qumtórde altyn urlanyp jatyr dep shýlap júr. Bir keli altyn turmaq, bir gramm altyndy eshkim urlaı almaıdy. Ár núktede 10-15 adam akt jasaıdy. Altynnyń árbir grammy ólshenedi. Oǵan qosa, qazir barlyǵy ıfrlandyrylǵan, táýlik boıy beınebaqylaý ornatylǵan. Bul jerde kanadalyqtardyń eńbegin moıyndaǵan jón.
Qumtórda altyn óndirýden basqa da jumystar bar. Mysaly, otyn, qosalqy bólshekter, azyq-túlik satyp alý. Osy tustarda urlyq bolýy múmkin. Osy másele boıynsha men Esep palatasyn Qumtórge jiberdim. Tekserý kezinde keıbir materıaldardyń naryq baǵasynan joǵary baǵamen satyp alynǵany anyqtaldy. Sondyqtan biz ol jaqta basshylyqty aýystyryp, olarǵa budan bylaı Qumtór memleket baqylaýynda ekenin, ár tıynǵa jaýapty bolatynyn túsindirdik. Bas prokýratýra tergeýdi jalǵastyrady. Men olarǵa bir aı ýaqyt berdim. Tekserý qorytyndysy halyqqa usynylady. Bizdiń halyqtan jasyratyn eshteńemiz joq», - dedi prezıdent.
Prezıdenttiń baspasóz hatshysy Erbol Sultanbaev sýrettiń 2017 jyly túsirilgenin jazdy. Alaıda olar Sultanbaevqa qate kún týraly jaza bastaǵan soń, ol qateleskenin basa aıtyp, suraqqa keıinirek jaýap berýge ýáde berdi.
"Adyrna" ulttyq portaly
