Eskı jūmys ıstemeidı degen bolmaidy. Mysaly, joq kölıkterdı «satu» arqyly aldaityn täsıl baiaǧydan belgılı, bıraq adamdar älı künge deiın oǧan aldanyp jatady. Būl shemanyŋ qalai jūmys ısteitının jäne alaiaqty qalai bırden tanuǧa bolatynyn tüsındıremız.
Tartymdy habarlandyru
Köbıne alaiaqtar avtokölık satylatyn tegın habarlandyru saittarynda äreket etedı. Keide kölıktıŋ ornyna päter nemese üi boluy mümkın, bıraq aldau mehanizmı özgermeidı. Alaiaqtar ädemı suretterı, tartymdy sipattamasy bar habarlandyru jariialaidy. Baǧany ädeiı tömendetedı. Mysaly, jaqsy küidegı, qosymşa qarajatty qajet etpeitın kölık naryqtaǧy ūqasa türınıŋ baǧasynan bır jarym, tıptı ekı ese arzan boluy mümkın.
Logikaǧa sai
Küdıkşıl satyp aluşylarǧa alaiaqtar tömen baǧany däleldeitın «senımdı» sebep aitady:
«Jaŋa kölık syiǧa tartty, endı būl qajet emes» nemese «köşıp bara jatyrmyn, tezırek satu kerek», degen siiaqty. Osylaişa olar satyp aluşynyŋ nemese bolaşaq qūrbandyǧynyŋ küdıgın seiıltedı.
Körsetuden bas tartu
Satyp aluşy kölıktı nemese päterdı aldymen körsetudı sūraǧanda, alaiaqtar bas tartady. Būǧan da «logikalyq» tüsınıkteme daiyndap qoiǧan: qala syrtynda, tıptı elden tys jerde jürmın; körsetu üşın uaqyt kerek; jolǧa aqşa qajet boluy mümkın.
Sendıru
Kümändı seiıltu üşın alaiaqtar köp foto jäne video jıberedı. Osylaişa satyp aluşy kölık nemese päter şynymen bar dep oilaidy. Tıptı päter nemese kölık öz atyna tırkelgendei etıp «qūjattardyŋ» suretterın jıberuı mümkın.
Dürbeleŋ tudyru
Satyp aluşy senıp qalǧan kezde, alaiaqtar tauarǧa qyzyǧyp otyrǧan basqa da köptegen adamdar kezekte tūrǧanyn aitady. Iаǧni däl sızdıŋ satyp ala alamai qaluyŋyz mümkın, deidı.
Aldyn ala tölem
«Bäsekelesterdı» ainalyp ötu üşın olar aldyn ala tölem jıberudı ūsynady. «Jalpy somadan aldyn-ala tölem alsam, qalǧandaryn bas tartyp, tek sızge satamyn» deidı.
Aqşa tüskennen keiın alaiaqtar bailanysqa şyqpai, joǧalady. Aldanǧan adam – qūr armandarymen jäne bos ämiianymen qalady.
Qalai saqtanuǧa bolady?
Mūndai jaǧdaidan qorǧanu qiyn emes. Tek bırneşe qarapaiym qaǧidany ūstanyŋyz:
• Tym arzan ūsynystardan saq bolyŋyz. Eger satuşyǧa zatty tez satu qajet bolsa, baǧany naryqtan säl tömen qoiuy mümkın. Bıraq bır jarym-ekı ese arzan — öte sirek kezdesetın jaǧdai.
• «Dürbeleŋ» turaly äŋgımege senbeŋız. Eger sızdı asyqtyryp, basqa satyp aluşylarmen «jarystyruǧa» tyryssa — būl anyq qyzyl jalau.
• Qūjattardyŋ fotosyna senım artpaŋyz. Olar öte şynaiy etıp qoldan jasaluy mümkın. Qūjattardy oflain türde öz közıŋızben körıŋız nemese eGov, Kaspi servisterı arqyly resmi sifrlyq nūsqasyn sūraŋyz.
• Körmegen zatqa eşqaşan aldyn ala tölem jasamaŋyz. Eŋ jaqsy jaǧdaida tauar kütkenıŋızden tömen boluy mümkın, eŋ jamany — mülde oidan şyǧarylǧan.
Aitpaqşy, Kaspi.kz YouTube-arnasynda «Kaspi.kz alaiaqtarǧa qarsy» atty kampaniia aiasynda jaŋa rolik jariialady. Onda kölık satuşysynyŋ kepıne engen alaiaqtardyŋ täsılderı körsetılgen.
Eske salaiyq, Kaspi.kz Qarjy naryǧyn retteu jäne damytu agenttıgınıŋ qoldauymen eŋ keŋ taralǧan alaiaqtyq shemalar turaly tūtas seriia tüsırdı. Jaŋa rolikter är ekı apta saiyn Kaspi.kz-tıŋ resmi YouTube-arnasynda şyǧady.
