Astanada Halyqaralyq mügedektıgı bar adamdar künı qarsaŋynda «AMANAT» partiiasynyŋ qoldauymen Qazaqstan mügedekter konfederasiiasy ūiymdastyrǧan XVIII «Jan Şuaq» qoǧamdyq syilyǧynyŋ laureattaryn marapattau räsımı öttı. Būl syilyq jyl saiyn qoǧamdyq jäne käsıbi qyzmette airyqşa nätijege qol jetkızgen erekşe qajettılıgı bar azamattarǧa berıledı.
Elordadaǧy Beibıtşılık jäne kelısım saraiynda myŋǧa juyq meiman men räsımge qatysuşylar jinaldy.
Söz basynda Mäjılıs Spikerı, «AMANAT» partiiasynyŋ Töraǧasy Erlan Qoşanov partiia erekşe qajettılıgı bar adamdarǧa ärqaşan airyqşa nazar audaratynyn, al «Jan Şuaq»syilyǧyn ötkızu qadamy ömırımızdıŋ ajyramas bölıgıne jäne taǧdyr talqysyna tap bolǧanmyŋdaǧan qazaqstandyqqa jaŋa mümkındık bergen igı dästürge ainalǧanyn atap öttı.
«Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaevtyŋ basşylyǧymen äleumettık ädılettılıktı nyǧaitu, barlyq azamatqa teŋ mümkındık ūsynu baǧytynda eleulı qadamdar jasalyp jatyr. Endı bır rettık şaralardan jüielı şeşımderge, iaǧni ornyqty, tolyqqandy, naǧyz kedergısız orta qūruǧa köştık. Äleumettık qoldau körsetu tetıkterı de jetıldı. Sifrlyq şeşımder engızılude. Ol qyzmetterdı oŋai ärı jyldam aluǧa jol aşyp otyr. Būdan bölek, inkliuziia ortalyqtarynyŋ jelısı keŋeiıp, bılım aluǧa, eŋbek etuge jäne qoǧam ömırıne erkın aralasuǧa mümkındık tuǧyzylyp jatyr», – dedı ol.
Mäjılıs Spikerı aldaǧy uaqytta «Jan Şuaq»syilyǧyna halyqaralyq märtebe berıletının jäne oǧan ärtürlı memlekettıŋ körnektı qoǧam qairatkerlerı qatysa alatynyn aitty. Ol erekşe qajettılıgı bar adamdar kün saiyn tabandylyq tanytyp, barşaǧa ülgı bolyp jürgenın atap öttı. Bügınde elımızde mügedektıgı bar adamdar ömırdıŋqiyndyǧyn jeŋıp qana qoimai, zor jetıstıkke jetken oqiǧalar da az emes. Mäselen, juyrda estu qabıletı būzylǧan jandardan qūralǧan «Sensitive»bi teatrynyŋ ūjymy Qytaida ötken halyqaralyq festivalde Gran-pri ielendı. Sondai-aq 19 jastaǧy Diana Myrzaǧalievanyŋ oqiǧasy da talaidy taŋ qaldyrdy. Ol auyr dertten aiyqqannan keiın myŋnan astam bala men volonter bılım alǧan İnkliuzivtı akademiia qūrdy.
Sondai-aq partiia Töraǧasy Parlamenttıŋ 20 deputaty bas qosqan «İnkliuzivtı Parlament»deputattyq tobynyŋ jūmysy turaly aitty. Olardyŋ tarapynan atqarylyp jatqan auqymdy jūmys arqyly ärbır äleumettık maŋyzy bar zaŋ mügedektıgı bar adamdardy qoldau jönındegı normalarmen tolyqtyrylyp otyrady. Atap aitqanda, bügınde I toptaǧy mügedektıŋ jūbaiy dajeke kömekşısı atana alady. Sondai-aq mikrotiia jäne atreziiaǧa şaldyqqan balalar mügedektıgınrastamai-aq estu apparattaryn jergılıktı biudjet esebınen ala aldy. Sonymen qatar biyl Marakeş kelısımı ratifikasiialandy. Qūjat köru qabıletı būzylǧan adamdardyŋ kıtapqa qoljetımdılıgın arttyruǧa jäne avtorlar men avtorlyq qūqyq ielerınen rūqsat almai-aq şyǧarmalardy beiımdeuge mümkındık beredı.
Mäjılıste erekşe bılım beru qajettılıgı bar balalardyŋ tūrmysyn jaqsartuǧa jäne bılım sapasyn arttyruǧa arnalǧan «Mümkındıgı şekteulı balalardy keşendı qoldau turaly» jaŋa zaŋ jobasy boiynşa jūmys bastaldy. Al juyrdadeputattar jaŋa Qūrylys kodeksın qabyldaidy.Onda kedergısız orta mäselesı negızgı basymdyqretınde aiqyndalady. Osylaişa, önerkäsıp jäne tūrǧyn üi nysandaryn jobalau kezeŋınde qoljetımdılık mäselesıne qatysty qoiylatyn talaptar küşeiedı.
Sondai-aq Erlan Qoşanov juyrda «AMANAT» partiiasynyŋ barlyq öŋırlık filialdary janynan respublikalyq deŋgeige ūqsas inkliuziia mäselelerı boiynşa keŋester qūrylatynyn aitty. Olar kedergısız orta qūru, inkliuzivtı qoǧam qalyptastyru, mügedektıgı bar qazaqstandyqtardyŋ tūrmysyn jaqsartubaǧytyndaǧy özektı mäseleler şeşıletın tiımdı qoǧamdyq alaŋǧa ainalady.
Öz kezegınde, Qazaqstan mügedekter konfederasiiasynyŋ prezidentı Janat Omarbekova «Jan Şuaq» syilyǧyn tapsyru räsımı 2008 jyldan berı ötkızılıp kele jatqanyn jäne osy jyldar aralyǧynda 130-ǧa juyq adam marapattalǧanyn atap öttı. Biyl taǧy 8 laureat anyqtaldy.
«Bızdıŋ qoǧamda är adam qandai jaǧdaidabolsyn, teŋ mümkındık pen qūqyqqa ie boluy kerek. Būl – osy qaǧidany jüzege asyratyn, basqa tüsken qiyndyqty jeŋe bıletın, tabandylyq tanytatyn, barşamyzǧa şalqar şabyt syilaityn jandardyŋ eren eŋbegı eskerıletın syilyq. Bız erekşe qajettılıgı bar adamdardyŋ tūlǧa retınde qalyptasuyna qajet jaŋa mümkındıkter tabuyna yqpal etemız. «AMANAT»partiiasyna tūraqty ärı jan-jaqty qoldau körsetkenı üşın alǧys bıldıremız», – dedı ol.
Biyl Qaraǧandydan kelgen qoǧam qairatkerı Meruert Jaqypova «Ruhynyŋ biıktıgı men jeŋıske degen talpynysy üşın» syilyǧynyŋ iegerı atandy. Meruert serebraldy sal auruy diagnozyna qaramastan, inkliuzivtı bılım beru salasynda psiholog retınde jüielı jūmys ıstep keledı. Sondai-aq ol azamattardy yntalandyratynblog jürgızedı jäne juyrda jeke käsıbın aşty.
«Mügedektıgı bar adamdarǧa qatysty qoǧamdyq sananyŋ oŋ özgeruıne qosqan ülesı üşın»nominasiiasy boiynşa syilyqty «Qazaq zaǧiptar qoǧamy» QB Qostanai filialynyŋ töraǧasy Hamit İsmūratov ielendı. Ol köru qabıletı būzylǧan adamdardy oŋaltu mäselesımen köpjyldan berı ainalysady, bos uaqytty tiımdı ötkızu jäne oqytu baǧdarlamalaryn damytady, qoljetımdı orta qūruǧa küş salady jäne zaǧipjandardyŋ qūqyǧyn qorǧaidy.
Astana qalasynyŋ tūrǧyny, para armrestlingten tört dürkın älem chempiony Nikita Ermakov «Sport salasyndaǧy üzdık jetıstıkterı üşın» nominasiiasy boiynşa laureat atandy. Nikita sport salasyndaǧy jetıstıkterınen bölek, mügedektıgı bar adamdarǧa arnalǧan aşyq jattyǧular ötkızedı.
Elordalyq Qūrbanälı Äbuov «Mädeniet salasyndaǧy üzdık jetıstıkterı üşın» syilyǧynyŋ iegerı atandy. Ol 2008 jyldan berı arbada otyryp bileumen ainalysady, «hip-hop» nominasiiasy boiynşa älem chempiony atandy, al 2021 jyldan berı «Qanattylar» inkliuzivtı teatrynda oinaidy.
Taldyqorǧandyq azamat Nūrbek Tūrǧanov«İgılık jolyndaǧy eren eŋbegı üşın» nominasiiasy boiynşa marapattaldy. «İnvataksi» qyzmetınde eŋbek jolyn bastap, tabandylyǧy arqyly dispetcherden ūiym basşysyna deiıngı joldan öttı.
Öskemendık Iýliia Şarşova «Ǧylym, bılım beru qyzmetınıŋ damuyna üles qosqany üşın, bılım aluǧa talpynysy üşın» nominasiiasy boiynşa syilyq ielendı. Ol 15 jyldan astam uaqyttan berıerekşe qajettılıgı bar balalarmen jūmys ıstep keledı, autizm spektrı būzylǧan balalarǧa beiımdelgen bastauyş bılım beru baǧdarlamasynyŋ avtory sanalady.
Astanalyq Kenjegül Kikenova «Öner salasyndaǧy üzdık jetıstıkterı üşın» nominasiiasy boiynşa jeŋımpaz atandy. Ol eŋbek terapevtı bolyp jūmys ısteidı, mügedektıgı bar adamdarǧa jäne erekşe qajettılıgı bar balalardyŋ analaryna bisermen kesteleudı jäne toqudy üiretedı. Būl – erekşe qajettılıgı bar adamdardy äleumettıktūrǧyda beiımdeu jäne psihologiialyq qoldaukörsetu jūmysynyŋ maŋyzdy bölıgı.
Astana qalasynyŋ tūrǧyny, jüzuden Qazaqstannyŋ bırneşe dürkın chempiony ärı rekordornatqan azamat Äli Tūrǧanbetov sport salasyndaǧy eren eŋbegı üşın İran Omarbekovatyndaǧy qordyŋ arnaiy syilyǧymen marapattalady.
Är laureatqa 1 mln teŋge kölemınde aqşalai syilyq tabystaldy.
«Jan Şuaq» qoǧamdyq syilyǧyn tabystau räsımı qazaqstandyq estrada jūldyzdarynyŋ qatysuymen ötken merekelık konsertpen tüiındeldı.
