Bızdıŋ jas kezderımızde kıtap jinau moda boldy. Dükenderden jaŋa kıtap körsek barynşa satyp aluǧa tyrysatynbyz. Bıraz kıtaptar ömırge degen közqarasymyzdy qalyptastyruǧa kädımgıdei äser ettı. Sol ädet boiynşa bırtalai kıtaptar jinalyp qalypty. Sonda būl kıtaptardy ne ısteu kerek?
Keiın Almatyǧa kelgende Akademkniga men bukinist, ūmytpasam Jeltoqsan-Gogol köşesınıŋ qiylysyndaǧy "Progress" kıtap dükenı süiıktı dükenderım edı. Bırde dükennen Oljas Süleimenovtyŋ "Az i Iа"-syn körıp stipendiiam jetpei artynan alarmyn dep ketıp, keiın qolǧa tüsıre almai ökıngenım-ai...
Keiın, 1980 jyldary televizor şyqty. Älı esımde, Mäskeudegı Olimpiadany köremız dep alǧaşqy televizorymyzdy satyp alyp, oǧan antenna taba almai, qoldan qūrastyryp älekke qalǧanymyz. Bügınderı būǧan eşkım de sene qoimas. Artynan eŋbekke aralasqannan keiın kıtap oqu sireksıdı, bırte-bırte sotka men kompiuter şyqqannan keiın tıptı oqymaityn boldyq. 1990-2000 jyldary oppozisiialyq gazetterdıŋ türın oqydyq - Dat, Soldat, Tasjarǧan, Assandi Taims, Svoboda slova, Respublika dep kete beredı.
Sol ädet boiynşa bırtalai kıtaptar jinalyp qalypty. Jalpy oqyǧan kıtaptarymnyŋ tızımın jasap jüretınmın. Bügınde qarap otyrsam, bıraz dünienı oqyp tastappyn. Jiul Vernnıŋ kıtaptary, Antuan de Sent Ekziuperi, Djek London... Chukot jazuşysy Iýrii Rytheudıŋ "Alitet uhodit v gory" degenın Almatynyŋ borandy tünderınde oqyǧanym, chukottardyŋ ömırıne taŋ qalǧanym älı köz aldymda. Tıptı BAM-ǧa da kıtaptar jıberıp edık-au... Sol arqyly BAM-ǧa qūrylysqa ketken Şymkenttıŋ qyzymen tanysqanym, onyŋ Almatyda oqityn sıŋlısın baldyzymdai körıp jürgenım... bügınde ertegı siiaqty.
Oqylmaǧan kıtaptar da barşylyq eken. Mysaly orys klassikterınıŋ kıtaptary. L.Tolstoidyŋ "Voina i mirınen" bastap. Gorkii, Chehov, Gogol, ne kerek, janyŋa kerektıŋ bärı bar. Endı sūraq - būlardy endı oqymaimyn, ol anyq. Būryn jūmystan qol timedı dedık, endı tıptı zauqym joq. Äsırese, orystardyŋ kım ekendıgın tanyp-bıle tüskennen keiın. Balalarym da oqymaidy, oǧan senımdımın. Osylardyŋ tıptı kıtap oqyp jatqandaryn körmeimın. Al nemereler turaly tıptı aitpai-aq ta qoiaiyn.
Sonda būl kıtaptardy ne ısteu kerek? Būl tek menıŋ basymdaǧy emes, menıŋ zamandastarymnyŋ köbınıŋ basynda bar jaǧdai bolar dep şamalaimyn. Ne ıstegen dūrys - kommentariilerge jaza ketersızder.
