"Qyz Jibekteı" kıno qaıda?

4113
Adyrna.kz Telegram

«Qyz Jibek» fılmin kórmegen qazaq joq shyǵar. Qaı fılmniń bolmasyn kórermenge berer tárbıesi, jetkizgisi keletin oıy bolady. Al «Qyz Jibek» fılminiń jas urpaqqa bereri – ushan-teńiz.  Qazaq halqynyń kórnekti jazýshysy Ǵabıt Músirepovtiń kórkemsóz ónerimen saptalǵan bul fılmniń kórermenge jol tartqanyna da 47 jyl toldy. Sultan Qojyqovtyń rejısserligimen qurylǵan fılm jaryq kóre salysymen kórermenniń kózaıymyna aınalyp úlgergen edi. Ataqty rejısser Satybaldy Narymbetov: «Qyz Jibek» – teatrlandyrylǵan fılm. Óte jaqsy dúnıe» dep fılmge óz baǵasyn berip, dáriptegen. Fılmde appaq aqqýdaı sulý da kerbez Jibek pen erjúrek Tólegenniń muńǵa toly taǵdyry jaıly baıandalǵany qalyń kópshilikke málim. Baıyrǵy qazaq daýlarynyń saldarynan qos ǵashyqtyń mahabbat hıkaıasy qysqa bolady. Jibektiń baqytsyz kúı keshýiniń sebebi – eki jaq arasyndaǵy rý máselesi. Fılm sońy Qyz Jibektiń  arylmas qaıǵysymen jáne  qanipezer Bekejan   opasyzdyqpen óltirgen Tólegenniń aýyr qazasymen aıaqtalady. Qos aqqýdyń qaıǵymen órilgen taǵdyry kimniń bolmasyn júregine batatyny sózsiz.

«Qyz Jibek» kınosy – ertedegi qazaq dástúrleriniń birtutas jıyntyǵy. Jarty ǵasyrǵa jýyq tarıhy bar fılmde ejelgi qazaq dástúrleri kórinis tapqan.  San ǵasyrdyń qoınaýynda shań baspaǵan asyldaı qundy salt-dástúrler osy fılmde ushyrasqan. Mysaly, oqty ortasynan bólý, jekpe-jek búginginiń qazaǵyna tańsyq nárse. Qazirgi tańǵa deıin mańyzdylyǵyn joǵaltpaǵan betashar da, aıtys ta basqasha úlgide kórsetilgen. Maǵan osynyń bári úlken oı salady. Ótkenniń enshisinde qalyp qoıǵan salt-dástúrlerimizdi qazirgi aýqymdy joba «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasyna engizip, biz tereńinen tanysa otyryp, bul dástúrlerimizdi óskeleń urpaqqa mura retinde qaldyra alamyz. Bul – óz dástúrlerimizdiń tarıh betterinde óshpesteı qalatyndyǵynyń kepili.

Jibek – qazaq kınosy tarıhyndaǵy qaıtalanbas sulýlyqtyń ıesi. Qazaq qyzynyń boıyndaǵy qasıetterdiń bári Jibek boıynda shoǵyrlanǵan. Ol – jarqyraǵan juldyzdaı sulý, qyz bolsa da batyl, óz sózine berik, tárbıeli, sabyrly boıjetken. Onyń osy fılmde jasap shyǵarǵan kelbetin qazirgi      arýlarymyzdan baıqaýǵa bolady. Qyz Jibektiń jolymen júrgen apa-ápkelerimiz búginde úlgili ápke, aıaýly jar, qamqor ana. Jibektiń fılmdegi obrazy qazaqtyń kóptegen burymdy qyzdaryna ǵıbrat bola bildi.

Tólegen – tekti, symbatty, namysshyl beıne. Men ony óz zamanynyń naǵyz sultany dep sanaımyn. Óne boıy tunǵan kúsh pen jiger. Eli men jeri úshin, mahabbaty úshin shynaıy berispeı kúrese bilgen ór rýhty azamat. Tólegenniń adaldyǵy, shynaıylyǵy – ózgege ónege.

  Keshegi kún – búgingi tarıh. «Qyz Jibek» – qansha jyl buryn taspalanǵan bolsa da, áli kúnge deıin qaıtalap kórgiń kelip turatyn mártebesi asqaq fılm. Senarıı avtory, kósemsózshi Ǵabıt Músirepov keıingi urpaqqa oı salarlyqtaı, tálim-tárbıe bere alatyndaı týyndy usyndy. Synshy Ámına Qurmanǵalıqyzy «qazaqy sulýlyqtyń gaýhary» dep sýrettegen Jibek pen suńqardaı Tólegenniń mahabbat jyry máńgilikke halyq jadynda bulbuldaı saırap qala bermek.

Shalqarova Aıdana Erbolqyzy,

                                                                             Qyzylorda qalasyndaǵy №145 orta mekteptiń 11-synyp oqýshysy

 

Pikirler