"Biraz mıllıardtar bıýdjetke qaıtyp jatyr degen aqparat shyǵyp jatyr. Bul qarajattarǵa baılanysty naqty ashyqtyq bolýy kerek. Ol qarajat qaıda jumyldyryldy? Qandaı maqsatta, qandaı áleýmettik mańyzy bar máseleni sheshýge jumyldyryldy? Sol týraly tolyq esep halyqqa aıtylyp otyrýy kerek. Sol kezde ǵana qazirgi Úkimettiń áreketine halyqta senim paıda bolady". Bul pikirdi belgili ekonomıst, qarjyger Maqsat Halyq Adyrna.kz ulttyq portalynyń tilshisine bergen suhbatynda aıtty.
"Biraz mıllıardtar bıýdjetke qaıtyp jatyr degen aqparat shyǵyp jatyr. Árıne bul qýantady. Kóptegen azamattardan suraqtar kelip túsip jatyr. Ol qarajat endi qaıda jumyldyrylady? Qandaı maqsatta qoldanylady? Árıne, bıýdjetke túsip jatsa bul ary qaraı bıýdjettik proesste sheshiletin dúnıe dep aıtqym keledi. Iaǵnı birinshi kezekte áleýmettik mańyzy bar salalarǵa baǵyttalýy kerek. Áli sheshimin tappaı turǵan áleýmettik máselelerge jumyldyrý kerek dep esepteımin. Deı turǵanmen halyqta jalpy osy bizdegi bıýdjettiń rettelýi men bóliný proessine kúmánmen qaraıtyndar bar. Óıtkeni, kóp jaǵdaıda bizde bıýdjet qarajatynyń ózi jymqyrylyp ketetin jaǵdaılar kóp... Bul qarajattarǵa baılanysty naqty ashyqtyq bolýy kerek. Ol qarajat qaıda jumyldyryldy? Qandaı maqsatta, qandaı áleýmettik mańyzy bar máseleni sheshýge jumyldyryldy? Sol týraly tolyq esep halyqqa aıtylyp otyrýy kerek. Sol kezde ǵana qazirgi Úkimettiń áreketine halyqta senim paıda bolady dep esepteımin", - deıdi Maqsat Halyq.
Qarjygerdiń aıtýynsha, kúni búginge deıin elden túrli shemalarmen ketip jatqan aqsha qarajattarynyń aǵyny toqtap jatqan joq.
"Mine, osyny toqtatýdyń naqty joldary jasalýy kerek. Shelektiń túbi tesik bolsa, ol jaqta sý báribir qalmaıdy... Sondyqtan erteń biz ózimizdiń keleshek urpaqqa arnaıtyn qorymyzda bir nárse qalsyn desek, qazirden bastap osy máselelerdi tolyq qolǵa alýymyz kerek dep oılaımyn. Ol bizde Zań ústemdigi... Mysaly, eki azamattyq alýǵa bolmaıdy degen Zańymyz bar. Biraq soǵan qaramaı ol Zańdy taptap, eki azamattyǵy bar azamattar ózge eldegi azamattyǵyn paıdalaný arqyly qarjy shyǵaryp alýdyń túrli joldaryn oılastyryp jatqandar da bar. Sondyqtan da quziretti organdardyń da bul jaqta naqty jumys jasaýy mańyzdy dep esepteımin. Barynsha blokcheın tehnologııasyn qoldaný osy jerde mańyzdy dep oılaımyn. Óıtkeni, aqshanyń ıfrlyq izderi bári saqtalyp otyratyn bolady. "Qaıda ketti? Qaıda jumsaldy? Qandaı kelisimsharttar jasalyndy?" degen máselelerdiń barlyǵy... Minekeı, odan keıin baryp shetel asyp ketken qarajatty qaıtarý boıynsha naqty jumystar júrgizýge bolady", - deıdi qarjyger.
Ekonomısttiń saraptaýynsha, el qazynasyna qarajattardyń qaıtyp jatqanynyń negizgi sebebi - ol osy qarajatty shyǵarǵan azamattardyń tergeýde otyrǵandyǵynda...
"Shetel asyp ketken qanshama azamattar bar. Shveıarııa bankteriniń kodovoı schettaryna, ıacheıkalaryna aqshalaryn salyp qoıǵan. Olardy qaıtarýdyń qazirgi kezde realdylyǵy tómen. Óte tómen dep aıtýǵa negiz bar. Deı turǵanmen Eýropalyq Odaqta, Amerıkada osy Qazaqstannan zańsyz shyǵarylǵan qarajatty qaıtarý boıynsha kómektesetinderin aıtyp jatyr. Bul da kishkene bolsyn kóńilge úmit syılaıdy", - deıdi Maqsat Halyq.
Zarına ÁShIRBEK,
"Adyrna" ulttyq portaly
