Ádil Qazaqstan: Ádiletsiz sot hám Álibıdiń azaby

1948
Adyrna.kz Telegram

Jekedara bılik - qoǵamǵa ǵana emes, memleketke birden bir jaý. Óıtkeni, memlekettiń organdary ózine tán mindetinen taıqyp, halyqtyń basyna áńgir taıaq oınatady. Ásirese sot júıesi.

 Taýyq urlaǵan abaqtyda ǵumyryn sarp etip, al túıeni túgimen jutyp, mıllardtardy tonaǵandar, kisi óltirgender shartty merzimmen bosap kete bermek, sóıtip qoǵamnyń irip-shirýi geometrııalyq progressııamen órshıdi.

Buǵan sot júıesindegi paraqorlyq pen sybaılas qylmystyq toptardy qosyńyz. Ornyqqan sybaılas toptyń tıptiń beınesi bylaısha qalyptasqan: prokýror aıyptaıdy, tóreshi sottaıdy, qorǵaýshy osylarǵa qolbala rólin oınaıdy. Al tergeý salasy bularǵa jemtik aýlaıtyn ańshynyń qaqpany sekildi «qylmyskerdi» qaqshyp túsedi.

Quqyq kúzetine túsken kez kelgen is arany ashylǵan albastyǵa jemtik sekildi. Áýbastaǵy ádildik pen teńdik, zańdyq prınıpteri dalada qalady. Áldeqandaı is tússe, ony úrlep, qamptyp, aqsha alý úshin ota jasaýǵa jetkizetin saýdager medıkter syqyldy, bular da túımedeı isten túıedeıin qoldan jasaıdy. Odan ári qutylý úshin saýdalasý kerek, bolmasa basyńa túskendi kórip, qurban bolyp kete beresiń...

Álibı Óterbergenniń basyna túsken «is» 26.07.2019 kúni tirkelgen. Sodan beri Tabyshevtar áýletine zaýal tóngendeı, sergeldeńge túskenderine 3 jyl boldy.

Qylmystyq istiń eshbir aıǵaǵy men deregi joq, biraq qylmysker bar, saldar: túrmede 22 jasynda túsip 25 jasyn abaqtyda «atap otyrǵan» qyrshyndaı jas Álibı...

Ne bolǵan? 22.07.2019 j. kúni Álibı aqtóbelik jazǵy lagerge ýaqytsha tárbıeshi bolyp ornalasady.25.07.2019 j. kúni bir  top ata-ana ústinen aryz jazyp, oǵan «pedofıl» jeıdesin kıgizip túrmege toǵytady. Biraq eshbir aıǵaq, negiz, dálel joq! Aqtyǵyńdy dáleldep kór!

Álibıdiń soryna sol kezde eki «tarıhı» negiz bolǵan: biri dıskotekaǵa jibermegen bir myqtynyń ulyonymen eregesken; ekinshisi – osy qarsańda Qazaqstan álemdegi pedofılderge qarsy elaralyq zańdamany qoldap, zańdy nyqtaıdy, ádildigin «kúsheıtedi», buǵan qatysty qyraǵylyǵyn nyǵaıtady - Qylmystyq kodekske 124 baptyń 2 bóligin aýyrlatý týraly ózgertý - Qazaqstan Respýblıkasynyń 01.04.2019 jylǵy № 240-VI QRZ zańymen engiziledi.  Bylaı aıtqanda «trendke» tap bolady... Árbir bundaı bap ádiletsizdik jaılaǵan qoǵamda ózinshe bir «naýqan» - elesten qylmysker tabý qajet... Qysqasy, tergeý úderisi istiń aq-qarasyn ajyratýǵa bas qatyrmaıdy – «qylmysker qolda» - bitti! Álibı 2020 j. 26 naýryz kúni «bala zorlaýshy» retinde 10 jylǵa sottalyp kete barady.

Tergeý men sot úderisin tekserip shyqqan elimizge belgili advokat Abzal Quspannyń anyqtamasynan bir ǵana úzik keltireıik, Álibıdiń jazyqsyzdyǵyn sodan-aq ańǵarýǵa bolady: «Birinshi satydaǵy sot óz Úkiminde (sózbe-sóz) «08 qazan 2019 jylǵy hattamaǵa boıynsha, kýá A.Tashpentaevtan alynǵan oqıǵa bolǵan kúni «WhatsUp» jelisi arqyly ata-analar arasynda jazylǵan habarlamalarǵa qaraý júrgizilgen. (t.5 i.b.5-15)» - deı tura, sol jelide aıtylǵan áńgimelerdiń mazmunyna ádeıi toqtalmaı ketken, al ol áńgimeler arasynda balalardyń Álibıge jala japqany, oqıǵanyń oıdan shyǵarǵandyǵy týraly da aıtylǵan bolatyn!»

Bul birinshi satydaǵy «ádilsot», al onyń qatesin túzetetin basqa satydaǵylar nege tyrp etpeıdi? Ol jazylmaǵan zań – «qarǵa qarǵanyń kózin shuqymaıdy» - osy jerde ádildigiń qarań qalady... Bastapqy tergeýshiniń áýmeserligi de, qatesi de qaralmaıdy! Aram qat! Bizdegi ádildik ázirge osy!

Bul ne? Quqyq kúzetiniń nemquraılyǵy ma, adam taǵdyryn oıynshyq etkendigi me, sot salasynyń ádiletsizdigi me?.. Ony oqyrman, ózińiz qorytyńyz!  Qazaqtyń taǵdyr-talaıyn jalmaýyzdaı jalmaǵan myna ádiletsizdikke aýyzdyq bolmasa talaıyńdy jalmaıdy. Bul materıaldy sol úshin jarııalap otyrmyz. Al Álibı bolsa, áli de kúresýde. Allanyń jazǵanyn kórer. Biraq biz qalaı el bolamyz?!

Tqómende advokat Abzal Quspannyń sot úkimine qatysty anyqtamasyn berip otyrmyz. Ádil Qazaqstan sotynyń ádiletsiz úkimin oqyp «qaryq» bolasyz.

S. Ábdireshuly

A N Y Q T A M A

Álibı Ótepbergenge qatysty qylmystyq is boıynsha

- Qylmystyq is Aqtóbe qalasynyń №4 kalalyk polıııa bólimimen tergelgen, STBT/ERDR tirkelgen ýaqyty - 26.07.2019 j.  
- Qylmystyq kodekske 124 baptyń 2 bóligin aýyrlatý týraly ózgertý - Qazaqstan Respýblıkasynyń 01.04.2019 jylǵy № 240-VI QRZ zańymen engizilgen.
- Sot Úkimine sáıkes, Á.Ótepbergenniń tálimger retinde jumysqa ornalasqan sáti - 22.07.2019 j.
- Aryz berilgen sáti - 25.07.2019 j.
- jábirlenýshiler sany – 4, onyń 2-i keıin jaýaptarynan bas tartty, qalǵan 1-niń bireýiniń basynan bastap talaby joq.
- Kýáler sany - 16, onyń ishinde tergeý jáne sotpen jaýaptalǵany – 6, al 10 kýá jaýaptalmady,
- Kýálerdiń barlyǵy da jaýaptaryn biraýyzdan sottalǵannyń paıdasyna bergen!
- Is boıynsha osy kezge deıin Álibı Ótepbergendi qorǵaǵan 9 advokat aýysqan, ol sózsiz qorǵaý sapasyna, birizdiligine áser etetin faktor!

Oqıǵanyń qysqasha fabýlasy:  taǵylǵan aıypqa jáne sot úkimine sáıkes, «2019 jylǵy 22 shildede Á.Ótepbergen kúndelikti kún tártibi boıynsha jumys atqarý barysynda «Aqbóbek-Vostok» lagerinde, ákimshilikpen bekitilgen sýǵa túsý kestesi boıynsha saǵat 14:00-de jýynatyn jerge №7 otrıadtyń er balalarymen birge kirip, 30 naýryz 2008 jyly týylǵan A.Á.N-dyń on tórt jasqa tolmaǵan kórineý jas bala ekenin anyq bile tura, tálimger retinde ózine júktelgen mindetterin atqarý kezinde, seksýaldyq nıetpen jáne óziniń jynystyq qumarlyǵyn qanaǵattandyrý maqsatynda, ústindegi kıimderin sheship tastap A.Á.N-ǵa óziniń jynystyq múshesin kórsetip, sońǵyny qorqytyp jibergen».

Osyǵan uqsas áreketterdi keıin 23.07.2019 jyly D.B-qa qatysty, al 24.07.2019 jyly A.T. men O.Q-qaqatysty jasady dep aıyptalǵan.

Anyqtama 5  bólikten turady; 1. Jábirlenýshilerdiń jaýaby, 2. Kýálerdiń jaýaby, 3. Jábirlenýshi jaýabyn saqtaý (deponırovanıe), 4. Saraptama zańdylyǵy, 5. Basqa da sáıkessizdikter.  

1. jábirlenýshilerdiń jaýaptary

Jábirlenýshilerdiń ózderi sotqa qatystyrylmady.

Aıyptaý Úkimi tek qana osy 4 jábirlenýshiniń jaýaptaryna qurylǵan! Olardyń kámeletke tolmaǵany sebepti, psıhıkasyna zııan keledi degen jeleýmen tergeý kezinde saqtaý, ıaǵnı deponırovanııa ótkizip, keıin sol sottaǵy beınebaıan negizinde saraptama júrgizilgen.

Odan basqa is boıynsha eshqandaı dálel-dáıek joq!

Biraq, bul dálelderdiń de obektıvtiligine kúmán týdyratyn jaǵdaılar anyqtaldy, atap aıtqanda:

Atalǵan  4 jábirlenýshiniń, 3-i basynan bastap, sottalýshyǵa qatysty eshqandaı talaptary joq ekenderin aıtady, oǵan sebep, balalar óz ata-analaryna keıin birese oqıǵa boldy, birese bolmady dep jaýap bergen.

Al, ekinshi saty, apellıaııa alqasynda  2-jábirlenýshi birinshi satydaǵy sotta bergen jaýaptarynan múldem bas tartqan! Olar; D.A.Bısentaev jáne O.Q.Qaıratov, ol týraly apellıaııada sottaǵy ókilderi, ata-analary Ismagýlova men Aıtmaǵanbetov aıtty.

Atalǵan jábirlenýshilerdiń birinshi jáne apellıaııalyq satydaǵy sot otyrystaryna qatystyrylmaýy, is boıynsha sózsiz anyqtalýy kerek obektıvti mán-jaılardy anyqtaýǵa kedergi keltirdi. Óıtkeni olardyń jaýaptary kýálermen jáne ózara bergen jaýaptarymen jáne is materıaldarymen qarama-qaıshylyqqa toly.

Mysaly; Tergeý aldy jaýap alý barysynda kámilet jasyna tolmaǵan jábirlenýshi Oljas Qaıratov jáne Aqnıet Naǵashybaı óz jaýaptarynda: «Dýshqa túsip jatqan kezinde Shadııar degen balaǵa sottalǵan Á.Q.Ótepbergen óziniń jynystyq múshesin artqy jaǵynan taqady», - deıdi. Alaıda, bul mán-jaıdy Jekendıev Shadııar óz jaýabynda múldem teriske shyǵarady!

Sonymen qatar, kámelet jasyna tolmaǵan jábirlenýshi Alısher Týrehannyń jaýaptarynda sottalǵan Á.Q.Ótepbergen dýshqa túsý kezinde balalardyń báriniń jynys múshelerin ustap shyǵady, alaıda óziniń kıimin sheshpeıdi, syrtqy kıimmen júredi degen. Biraq, bul derekter is boıynsha basqa da kýálerdiń jaýaptarymen múldem rastalmady!

2. kýálerdiń jaýaptary

Is boıynsha kýá dep tanylyp,  jaýaptalǵan kýáler tizimi:

1. A.Ǵ.Tashpentaev – «Aqbóbek - Vostok» lageriniń basshysy,

2. V.M.Kınjıbaev – aǵa tálimger,

3. N.A.Bahıtjan - №7 otrıadtyń tárbıeshisi,

4. A.O.Ahmetov - №5 otrıadtyń tálimgeri.

Apellıaııa satysynda taǵy 2 kýá qosyldy, olar

5. V.V.Safına.

6. M.J.Ojanov.

Atalǵan kýálerdiń barlyǵy da Álibı Ótepbergenniń ondaı is-áreket jasamaǵanyn, az ýaqyt ishinde (úsh kún!) ondaı belsendi áreketke barýy múmkin emes ekenin, aryz jazylatyn sol 25.07.2019 j., Álibı Ótepbergen ol balalarǵa tártipsizdikteri úshin jaza retinde dıskotekaǵa jibermegendigi, sol úshin balalardyń bir toby Álibı aǵaılarynyń ózin  jazalaımyz degen, is úshin óte mańyzdy aqparattar tergeý kezinen aıtylsa da ne tekserilmeıdi, ne quqyqtyq baǵasy berilmeıdi!  

Mysaly, kýá Bahıtjannyń myna jaýaby: «2019 jyly 25 shilde kúni atalǵan 7-shi jasaqtyń uldary ózderin tártipsiz ustaǵandyqtan, sottalǵan Á.Q.Ótepbergenmen ekeýi birge jaza retinde keshki bı keshine jibermeý týraly sheshim qabyldaǵan. Kelesi kúni, ıaǵnı 2019 jyldyń 26-shy shildesinde balalarǵa ata-analary kelgende, N.A.Bahıtjan korpýs ishinde Týrehan Alısher, Qaıratov Oljas jáne basqa 1-2 balanyń óz aralarynda sóılesip turǵan sátterinde, arasynda bir balanyń «Biz Álibı aǵaıdy sottataıyn dep jatyrmyz, sonda men basty rólde oınaımyn», - degen sózderin estigen. Keıin bul áńgimelerdi estigen 7-shi jasaqtyń birneshe qyzdary tárbıeshi N.A.Bahıtjanǵa kelip, «Álibı aǵaıdyń kinási joq, balalar dıskotekaǵa jibermegeni úshin osydaı shý shyǵardy» dep málimdegen».

Istiń mán-jaıyn túgeldeı ózgertetetin qyzdardyń aıǵaq-derekteri men kýá N.A.Bahıtjannyń baıandaǵan málimetteri sotqa deıingi tergep-tekserý proesinde múldem tekserilmegen, sot otyrysynda da eskerilmegen.  

Naqtyraq, kámelet jasyna tolmaǵan jábirlenýshi Alısher Týrehan jáne Oljas Qaıratovtan  joǵaryda atalǵan málimet boıynsha jaýap alynbaǵan.

Sonymen birge, jábirlenýshi Alısher Týrehan jáne Oljas Qaıratovtyń janyndaǵy kámelet jasyna tolmaǵan basqa balalardyń kimder ekeni anyqtalyp jaýap alynbaǵan, bul faktige baılanysty tergeý amaldary jasalmaǵan.  

Kýá N.A.Bahıtjanǵa kelip sottalǵan Á.Q.Ótepbergenge ul balalardyń jala japqandary týraly aqparatty bergen 7-shi jasaqtaǵy qyz balalardyń kimder ekendigi anyqtalmaǵan, olardan atalǵan málimet boıynsha jaýap alynbaǵan.

Tergeý organdarymen anyqtalmaǵan, qorǵaý jaǵy anyqtaǵan, biraq, is boıynsha jaýaptalmaǵan kýáler tizimi:

1. Ata-ana: Qanatova Móldir 

Qyzy: Esqaıyr Madına

2. Ata-ana: Mambetalıeva Aqnur

Qyzy: Injý

3. Ata-ana: Nurshalov Nurseıt

Uly: Tórebek

4. Ata-ana: Ońǵarov Serik

Uly: Óteýli Temirlan

5. Ata-ana: Ermýhanova Altynaı

Qyzy: Aqsana

6. Ata-ana: Satyǵalıeva Gúlzıpa

Qyzy: Aısulý

7. Ata-ana: Ismagýlova Baıan

Uly: Dıas

8. Ata-ana: Tóleýova Ardaq

Qyzy: Aqerke

9. Ata-ana: Jekendıev Muqanseri

Uly: Jekendıev Shadııar

10. Ata-ana: Baıkenov Nurbolat

Qyzy: Asemaı

Bul tizim túpkilikti emes, qorǵaý tarapynyń anyqtaı alǵany ǵana, tergeý jáne sot olardy anyqtaý, jaýaptaýǵa qulyqsyzdyq tanytty!

Mysaly, osy kýálerdiń ishinen Jekendıev Shadııardyń ákesi Jekendıev Muqanseriniń Joǵarǵy Sotqa jáne Bas prokýratýraǵa jazǵan aryzyndaǵy myna jerleri nazar aýdarýǵa turarlyq; ol basynda ý-shý bolyp jatqan kezde ózide aryz jazǵanyn, keıin balasy shyndyqty aıtqan soń, aryzyn  qaıtyp alǵanyn jáne balasy osynyń bárin Aqtaýdan kelgen Batyrbaı Darhan degen bala 25.07.2019 jyly  uıymdastyrǵanyn, sebebi osynyń aldynda, Álibı Ótepbergenge deıin tálimger bolyp nebary bir kún istegen jas jigitti balalar aryzdanyp, jumystan shyǵaryp jibergen (!), bul joly da Álibıge solaı istesek jumystan shyǵarady degen usynys bolyp, ony keıbir balalardyń qoldaǵany, keıbiriniń qarsy bolǵany aıtylady!

Osy bir is úshin óte mańyzdy aqparat, ne tergeýshini, ne eki satydaǵy sottar úshin eshqandaı mańyzy bolmaǵany túsiniksiz! Eń bastysy, Jekendıevtyń ol aıtyp otyrǵany is materıaldarymen úndesedi, Álibıge deıin sol otrıadta tálimger bop istegen azamat nebary bir kúnnen soń jumystan, balalardyń talabymen qýylǵan...  

Jaýaptalǵan da, jaýaptalmaǵan da kýáler buryn sońdy Álibıdi tanymaıdy, al lagerde óte az ýaqyt kóleminde tanys, oynmen eshqandaı týys emes, dos emes, birge oqymaǵan, nege, ne úshin olardyń BARLYǴY  ótirik aıtýlary, sot Úkiminde «kýáler óziniń osy jaýaptaryn, sottalýshy Ótepbergenniń jaýapkershiligin jeńildetý maqsatynda bergen dep esepteıdi» - dep jazylǵanyndaı, Álibıge kómektesýge tyrysady?

Sonymen qatar, birinshi jáne apellıaııalyq alqa sottarynyń «kýáler bolǵan oqıǵany kórmegen»- degen jeleýmen, olardyń jaýaptaryn basshylyqqa almaǵandary da  óte qyzyq. Tergeý de, sot ta eń áýeli sondaı oqıǵa boldy ma, joq pa, soǵan kóz jetkizýleri kerek emes pe???

Onyń ornyna eki satydaǵy da sýdıalar, sottalýshynyń jáne kýilerdiń tarapynan tergeý kezinen beri aıtylyp kele jatyrǵan eń negizgi versııa – balalardyń dıskotekaǵa jiberilmeýi sebepti, Álibıge olardyń tarapynan jala japqandyǵyna qansha dálel-dáıek keltirilse de, ony tekserýge úzildi-kesildi bas tartýda!

3. Jábirlenýshi jaýabyn saqtaý (deponırovanıe)

Kámeletke tolmaǵan jábirlenýshilerdiń jaýaptaryn saqtaý (deponırovanıe) kezinde QR QPK-niń óreskel buzylǵan.

Qylmystyq istiń qolymyzda bar materıaldary negizinde kózimizdi jetkizgen jaıttyń biri, kámeletke tolmaǵan kýáler men jábirlenýshilerdiń jaýaptaryn saqtaý kezinde prokýror olarǵa suraqtar qoıyp, sol suraqtarǵa ózi jaýap berip otyrǵandyǵy jáne ilespe suraqtar qoıatyny naqty kórinip tur. Tipti isti júrgizýshi sýdıa kóz aldynda ótip jatqan óriskel osy jaǵdaıǵa baılanysty prokýrorǵa birneshe márte eskertý jasaǵan.  

QR QPK-niń 217 babyna silteme jasaı otyryp, tergeý sýdıasy kámeletke tolmaǵan jábirlenýshilerdiń psıhıkasyn jaraqattap almaý úshin, olardy qaıta jaýaptaýdy toqtatqyzǵan.

Alaıda, osy qylmystyq isti tergeý sýdıasy kámelet jasyna tolmaǵan jábirlenýshiler A.Á.Naǵashybaı, D.A.Bısentaev, O.Q.Oljasov jáne A.N.Týrehannan keıinnen jaýap alý olardyń psıhıkasyna jaraqattaýshy áser tıgizedi dep qandaı obektıvti málimetter negizinde tujyrymdap otyrǵany belgisiz. Sebebi, ondaı sheshim qabyldaýǵa negizdeme bolatyn jaılar is materıalynda kórsetilmegen.

Sonymen qatar, sol kezeńde iske qatysýshy advokattar tarapynan da belsendi qorǵaý áreketi bolmaǵany, keıinnen aıyptaý Úkimin shyǵarýǵa óz áserin tıgizdi.

Biraq, advokaty álsiz bolsa boldy, adam sottalyp kete bermeý kerek, sot qandaı jaǵdaıda bolmasyn kez-kelgen kúdik-kúmándi sottalýshynyń paıdasyna sheship, isti obektıvti qaraý kerek!

4. Saraptama zańdylyǵy

Sotqa deıingi tergeý barysynda kámelet jasyna tolmaǵan jábirlenýshilerge tergeý sýdıasymen saqtaýǵa qoıǵan aıǵaqtary boıynsha olardyń psıho-emoııalyq jaǵdaılaryn anyqtaý maqsatynda sot psıhologııalyq-krımınalıstik saraptama taǵaıyndaǵan.

Atalaǵan saraptama qorytyndysy boıynsha, qoıylǵan suraqtarǵa jaýap berý múmkin emes dep tujyrym jasalynǵan. Sebebi, zertteý obektisiniń verbaldi emes jáne verbaldi málimetteri beınekamerada kórinbeıtin jaǵdaıda túsirilgen. Negizinde kámelet jasyna tolmaǵan balalar – saraptamaǵa ózderi qatysýy tıis edi.

Bul saraptama tujyrymy isti durys sheshýge óte mańyzdy edi. Sebebi, sot psıhologııalyq-krımınalıstik saraptama sheńberinde tergeý áreketterin júrgizý kezinde jáne adamnyń psıho-emoııalyq kúıin ózgertý maqsatymen áser etý faktilerin anyqtaý; tergeý áreketterin júrgizý kezinde adamnyń psıho-emoııalyq kúıin anyqtaý suraqtary sheshiledi.

Sol sebepti, joǵaryda kórsetilgen kámelet jasyna tolmaǵan jábirlenýshilerden beıne jazba qoldaný arqyly qaıta jaýap alynyp, olarǵa psıho-emoııalyq saraptama taǵaıyndalýy qajet edi.

Odan basqa, is boıynsha tergeý tarapynan sot-psıhologııalyq-psıhıatrııalyq saraptamalar taǵaıyndalyp, ony júrgizý sarapshylar G.E.Tasıeva, J.K.Mýsenova, I.V.Volkovalarǵa tapsyrylǵan. Ssot Úkiminde «saraptama júrgizý kezinde olar ár jábirlenýshimen bólek sóıleskenderin, olar bolǵan oqıǵanyn barlyq mán-jaılaryn aıtyp bergenderin. Olarda qııaldaýǵa, jalǵan sóıleýge, joǵarǵy sengishtikke beıimdilikteri anyqtalmaǵanyn kórsetti» - delingen. Alaıda, atalǵan sarapshynyń ekeýi qazaq tilin durys bilmeıdi, al Volkova múldem bilmeıtini anyqtaldy!

Odan basqa, saraptama taǵaıyndaý týraly Qaýly turmaq, onyń qorytyndysymen qorǵaýshylardy tergeý aıaqtalǵan soń bir tanystyrǵan. Nátıjesinde, qorǵaý tarapy sarapshylar aldynda suraq qoıý, saraptama barysyna qatysý týraly ótinish bildirý, olarǵa senimsizdik bildirý sııaqty quqyqtaryn júzege asyrý múmkindiginen aıyrylǵan. Biraq, apellıaııalyq alqa óz Qaýlysynda, buny zań buzýshylyq dep sanamaıtynyn kórsetken!

Sonymen qatar, bul jerde taǵy da tergeý kezinde iske qatysqan advokattardyń áreketsizdigi kórinip tur, biraq bundaıdy ómirinde kórmegen Álibı Ótepbergendi sol úshin sottaýǵa bola ma?

5. Basqa da sáıkessizdikter

QR QPK  194 b normalaryna sáıkes 2019 jylǵy 26 shildedegi Jedel Tergeý tobyn (budan ári -JTT) qurý týraly qaýlymen  Álibı Ótepbergen tek 2019 jylǵy 26 qarasha kúni tanysqan (tom1. 7-8i .p., tom 8. 80-84i.p.)

Budan basqa, Aqtóbe q. 4-inshi qalalyq polıııasynyń tergeý  bóliminiń bastyǵy N.Zınnoldaev óziniń qyzmettik quzyretin asyra paıdalanyp, ózine zańsyz túrde ókilettik alyp, JTT qurý týraly qaýly shyǵarǵan. Onyń quramyna zańsyz túrde Aqtóbe oblysy Tergeý basqarmasynyń asa mańyzdy ister boıynsha aǵa tergeýshisi A.Bıjanovty qosqan (tom 1, 7 p.).

Osylaısha asa mańyzdy ister boıynsha aǵa tergeýshi A.Bıjanov kelesi tergeý áreketterin zańsyz júrgizgen. Ol  kámeletke tolmaǵan (tom 1. 27-28i.p., 35i.p.), Naǵashybaı Aknıet Asetýlyn (tom 1, 60-61i.p.), Nýrjaýbaı Mýratjan Adıljanulyn (tom 2. 40-41i.p.) jáne Bısentaev Dıas Asylbekýlyn jábirlenýshiler dep tanyp, olardan jaýap alǵan.

Sonymen qatar, A.Bıjanov. 2019 jyldyń 26 shildesinde kámeletke tolmaǵan Nýrjaýbaı Mýratjan Adıljanulynyń zańdy ókili retinde onyń ákesi Nýrjaýbaı Adıljan Nýrjaýbaıulyn tanyp (tom 2. 38-39i.p.) jáne odan zańsyz túrde jaýap alǵan.

Tergeýshiler jábirlenýshilerdiń bárinen psıhologtyń, pedagogtyń jáne advokattyń qatysýlarynsyz jaýaptar alǵan. Bul jábirlenýshilerdiń ókilderiniń (ata analary) jaýaptarymen jáne apellıaııalyq alqaǵa qorǵaýsh tarapynan usynylǵan qujat – QR Bas Prokýratýra janyndaǵy QSjAEA (ÝKPSıSÝ) alynǵan resmı anyqtamamen rastalyp otyr. Oǵan sáıkes, tergeý kezinde jábirlenýshilerden ajýap alý barysynda qatysty delingen psıholog Dúıimbaeva A.M., sol kúni polıııa bólimine kirmegen!

Alaıda, apellıaııalyq alqa (sózbe-sóz) «Aqtóbe qalalyq №4 polıııa bólimine kirgeni jýrnalǵa tirkelmeı qalýy múmkin»- degen aqylǵa syımaıtyn ýáj keltirgen!

Birinshiden, sot aktisi boljamǵa negizdelmeý kerek! Ekinshiden, ol faktini sol kúni balalarymen birge tergeý isine qatysqan ata-analary «bizden basqa eshkim bolǵan joq»-dep kórsetip otyr. Úshinshiden, osynyń ózi tergeý men birinshi saty turmaq, apellıaııalyq alqaǵada istiń qanshalyqty formaldy qaralǵanyn kórsetip tur emes pe?!

Sonymen qatar kámeletke tolmaǵandardan jaýap alýlar boıynsha falsıfıkaııa faktisi oryn alǵan.Ol derekter boıynsha  bir tergeýshi jábirlenýshilerdiń bárinen bir kúni, bir ýaqytta jaýap alǵan.

Is boıynsha mańyzdylardyń biri bolyp  «Akbóbek-Vostok» lagerinde júrgizilgen qaraý barysynda, tergeýshiler lagerdiń bar perımetirinde jáne korpýstardyń ishindegi ornatylǵan beıne baqylaý kameralarynda túsirilgen barlyq jazbany tárikilegen. Sol jazbalardyń bireýinde de Álibı Ótepbergenniń demalýshy balalarǵa qatysty qandaı da bolsa quqyqbuzýshylyq jibergen faktileri beıne jazbalarda túsirilmegen.

Balalardyń jaýaptary boıynsha Álibı Ótepbergen olarǵa qatysty bólme-jaılardyń ishinde de, syrtynda da kúsh kórsetý áreketterin jasaǵan dep jaýaptar bergen.

Birinshi satydaǵy sot óz Úkiminde (sózbe-sóz) «08 qazan 2019 jylǵy hattamaǵa boıynsha, kýá A.Tashpentaevtan alynǵan oqıǵa bolǵan kúni «WhatsUp» jelisi arqyly ata-analar arasynda jazylǵan habarlamalarǵa qaraý júrgizilgen. (t.5 i.b.5-15)» - deı tura, sol jelide aıtylǵan áńgimelerdiń mazmunyna ádeıi toqtalmaı ketken, al ol áńgimeler arasynda balalardyń Álibıge jala japqany, oqıǵanyń oıdan shyǵarǵandyǵy týraly da aıtylǵan bolatyn!

Bundaı sáıkessizder men zańsyzdyqtar is boıynsha óte kóp!

Anyqtama jasaǵan: A.T.Quspan

Pikirler