Aqtaudaǧy «25 744» äskeri bölımındegı taǧy bır sarbaz esınen adasyp kettı, dep habarlaidy «Adyrna» ūlttyq portaly Azattyq Rýhy saityna sılteme jasap.
Äskeri bölımderdegı jas sarbazdardyŋ ölımı jäne esınen adasu faktısı boiynşa zertteu jürgızıp jürgen maŋǧystaulyq bloger Bibıgül Ramazannyŋ aituynşa, «25 744» äskeri bölımınde osymen üşınşı sarbaz esın joǧaltyp otyr.
«Älıbektıŋ ölımınen keiın, menıŋ jekeme türlı adamdar şyǧyp, balalarynyŋ qazasy turaly aita bastady. 2021 jyldyŋ 18 mamyry künı Instagram paraqşama «Bibıgül sızdıŋ nömırıŋız kerek, taǧy da bır äskeri bölımde bylyq şyǧyp jatyr» dep bır oqyrmanym habarlasady. Sodan jeke telefonymdy berıp edım, bır er kısı habarlasty. «Keşe ǧana ūlymyzdy äskerge alyp ketıp, otan aldyndaǧy boryşyn öteidı dep quanǧan edık. Bügın tüskı as kezınde habarlasyp «balaŋ esınen adasyp kettı» dep habarlady. Zaŋnan onşa habarymyz joq, kömek berıŋızşı» dep şyqty. Sodan sol künı Maŋǧystau oblystyq auruhanasyna barsam, esınen adasty degen balanyŋ äkesı, äkesınıŋ aǧasy tūr. Olardyŋ aldynda «25 744» bölımınıŋ medbikelerı «sızdıŋ balaŋyzdyŋ denesınde kögergen ız joq, eşkım ony ūryp-soqpaǧan» dep auyzdarynan aq köbıkterı şaşyrap tüsındırıp jatyr eken», - deidı Bibıgül Ramazan.Blogerdıŋ aituynşa, medbikelerge bloger ekenın aitqan sätte, olar ketıp qalǧan. Būl äskeri bölımde osymenen üşınşı jıgıt esınen adasyp otyr. Osydan 7 jyl būryn taǧy bır jıgıt jyndy bolyp ketken eken. Ol jıgıttıŋ tuystary Talǧattyŋ aǧasyna şyǧyp, bastarynan ötken oqiǧany aitqan eken.
«Tüsınesızder me, üşınşı sarbaz. Däl osy bölımge kelgenderdıŋ özdıgınen esınen adasuy tylsym jaǧdai nemese jäi ǧana säikestık emes qoi. Qaşanǧa deiın qarapaiym adamdardyŋ balalary jyndy bolyp, ölıp, oǧan taǧy bır jazyqsyz otbasynyŋ mäpelep otyrǧan ūldary jauapty bola bermek?! Äskeri bölımde bolǧan mūndai faktılerge janynda jürgen, jaŋadan kelgen sarbazdar kınälı bolyp şyǧa keledı. Erteŋ tiıstı adamdar būl ıstı de jyly jauyp qūtylmaqşy. Mūndai sūmdyqqa jurnalister, blogerler, qoǧam bolyp nükte qoiuymyz kerek. Erteŋ sızdıŋ ūlyŋyz nemese tuysyŋyz sarbazdardy qinap jürgen serjanttar men kontraktnikterdıŋ qoldaryna tüspeitınıne kım kepıl?!» - dedı belsendı.Äskerge kelgenıne bır apta tolmai jatyp, esınen adasqan 19 jastaǧy Talǧat Aitmūhanov Aqtaudan 400 şaqyrym jerdegı Beineu audanynyŋ tumasy. Sarbazdyŋ äkesı ūlyn äskerge alyp ketkenın de bılmei qaldym dep otyr. Oralda oqityn 1-kurs studentı oquyn da älı aiaqtamaǧan körınedı.
«Tym jaqsy edı. Bızge keşe saǧat 11-de habarlasyp, «Balaŋ esın bılmeidı, tegın bılmeidı» dedı telefonmen. 11 mamyr künı üiden saǧat 15:00-de alyp ketken. Äskeri komissariat kelıp, ekeuı ekı jaǧynan özderı medtekseruden ötkızıp, sol künı keşke aldap, alyp ketıp otyr. «Üş künnen keiın Beineuge kelesıŋ» degen. Bıraq endı balany tanymai otyrmyn», - dedı T.Aitmūhanovtyŋ äkesı Maqsat Särsenbaev.Aqyl-esınen adasqan sarbazdy äskeriler ata-anasy kelgenşe därıgerdıŋ qolyna tapsyrǧan. Bıraq aq halattylar «bärı jaqsy» dep şyǧaryp salypty.
«Ūlym qazır Aqtaudaǧy psihodispanserlerdıŋ bırınde em qabyldap jatyr. Psihologtar «balada küizelıs, öte qatty şok alǧan» deidı. Keşe astanadan kelıp tekserıp kettı. Äskeriler turaly äŋgıme bastasaŋ tūiyqtalyp ketedı. Auyl turaly, qyzy turaly sūrasa, bärın aitady. Oilanyp otyryp «mūrnymnyŋ ışıne, jelkeme ine tyqty» deidı de, qaitadan ünsız otyryp qalady. Jahanger, Rinat degen balalardyŋ atyn aitady, türlerın körsem tanimyn deidı. Bar maqsatym qazır ūlymdy emdetıp alu. Äskeri bölımnen eşkım habarlasyp, keşırım sūraǧan joq. Bar uaiymymyz – osy balanyŋ betın berı qaratu. Ūlym eşqaşan mūndai del-sal küige tüsıp körmegen. Qazır esı kıresılı-şyǧasyly. Menıŋ ūlyma deiın de būl bölımnen ekı sarbaz jyndy bolyp ketken eken. Kınälıler tiıstı jazalaryn aluy kerek. Qūqyq qorǧau organdary tergeu amaldaryn qanşalyqty ädıl ötkızetının bılmedım... Otanyn qorǧaidy dep ketken ūlymyz beibıt künde osyndai jaǧdaiǧa tüsıp otyr. Däl qazır kınälılerdı ızdeitındei jaǧdaida emespın, bar oiym – ūlymnyŋ jaǧdaiyn berı qaratu», - dedı redaksiia tılşısımen söilesken Talǧattyŋ äkesı.Talǧat Aitmūhanovtyŋ äskerge sap-sau bolyp kelgenın äskeri bölımdegıler de rastap otyr. Alaida tört künnen keiın sandyraqtap esınen adasqany bärıne jūmbaq. Onyŋ ary qarai Otan aldyndaǧy boryşyn öteu, ne ötemeuı mamandardyŋ qorytyndysyna bailanysty bolmaq. Al Rinat Jetkergenov 2021 jyldyŋ qazan aiynda däl osy «25 744» äskeri bölımınen otan aldyndaǧy boryşyn ötep, üiıne qaituyna bes kün qalǧanda esınen adasqan. Qyzylorda oblysynyŋ 19 jastaǧy tūrǧyny Rinat Jetkergenovtıŋ anasyna habarlasyp, ūlynyŋ jaǧdaiyn bıldık. Rinattyŋ anasy Aiǧanym Izbasarovanyŋ aituynşa, tūŋǧyşy qazır körşıles Özbekstanda emdelıp jatyr.
«Balamnyŋ üige kelgenıne 9 ai bolyp qaldy. Alty-jetı ai qatty qinaldyq, ūlym bızdı tanymai, üidıŋ ışın qiratyp, äkesıne de baǧynbady. Sodan qoryqqanymyzdan ekı aidan asa jyndyhanaǧa jatqyzdyq. Ol ortalyqtan şyqqanda bır qoly tartylyp kettı. Almatynyŋ psihdispanserındegı mamandar «bala tuabıttı esınıŋ kemıstıgı bar emes, ol tek psihologiialyq şoktyŋ äserınen bolǧan närse» dep ūrysty. Oqiǧa batysta bolǧandyqtan Atyrau oblysynyŋ därıgerı tekseruge jıbergen. Söitsek ol «äke-şeşesı balany jatqyzbady» dep aitypty. Älı de em aludy toqtatqan emespız, qazır Rinat äkesımen Özbekstannyŋ astanasy Taşkentke emınıŋ ekınşı kursyn aluǧa kettı. Ūlymnyŋ üige qandai jaǧdaida kelgenın auyldaǧylar kördı ǧoi. Üige qaituyna tört kün qalǧanda ūlym auyryp, sistema alady. Tamaǧy auyrǧannan keiın temperaturasy köterılıp, qalşyldaǧan. Sodan jaŋaǧy serjanttar sen «ädeiı ıstep tūrsyŋ» dep balamdy taŋǧa deiın oryndyqpen ūrǧan. Älımjan Maibekov degen serjant tamaǧy men qūlaǧynyŋ qatty jerlerıne temekınıŋ şoǧyn basyp, ine tyqqan. İnenıŋ ızderı qaraiyp ketken. Rinat qazır esın jinap, özın ūrǧandardyŋ aty-jönderın aityp berdı. Olar: Älımjan Maibekov, Sador Iýldaşev, Aibek Qabidin, törtınşısınıŋ aty-jönı esıme tüspei tūr...», - dedı sarbazdyŋ anasy.Aiǧanym Jetkergenova ūlyn emdetu üşın nesie alǧan. Al äskeri bölım men memleket tarapynan Rinattyŋ otbasyna eşkım habarlasyp, jaǧdai sūramapty.
«Osy oqiǧadan keiın otbasymyzda bärımız moraldyq tūrǧydan da, materialdyq tūrǧydan da qinalyp kelemız. Özım de, otaǧasy da jiı auyrdyq, tıptı, auruhanaǧa da jatyp şyqtyq. Ūlymdy emdetu üşın Kaspi bankten nesie aldym. Özım mūǧalımmın, joldasym jūmyssyz. Rinat tūŋǧyşym, ekınşı balam biyl 11-synypty bıtırıp jatyr, üşınşı ūlym 6-şy synypta oqidy. Ūlymnyŋ jaǧdaiyn jurnalister aityp-aityp qoidy. Al äskeri bölım, Qorǧanys ministrlıgı tarapynan osy uaqytqa deiın eşkım habarlaspady da, keşırım de sūraǧan emes. Qazaqstanda jürgızılıp jatqan saraptama nätijelerıne eş senbeimın. Qyzylorda da, Almatyda da ötırık şyǧaryp berdı, endı astanaǧa 2 mausym künı kelıŋızder dep otyr. Astanaǧa baratyn menıŋ jaǧdaiym joq, tabys tauyp otyrǧan özım ǧana. Almatyǧa bara jatqan kezde ǧana Batys öŋırı äskeri bölımderınıŋ atynan dep 700 myŋ teŋge aqşa berıp jıbergen. Ol qarjy balamnyŋ densaulyǧynyŋ bır parasyn da ötemeidı. Men bızdıŋ elde ädılettı sottyŋ, ädıl zaŋnyŋ baryna senbeimın», - dep auyr kürsındı Aiǧanym Izbasarova.
«Adyrna» ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
