NURAT ILIIAS: Nege Ýkraına Reseı úshin sonshalyqty mańyzdy?

4438
Adyrna.kz Telegram
1. Pýtınniń fashıstik rejıminiń «arnaıy áskerı operaııa» dep bastaǵan basqynshylyq, jaýlap alýshylyq soǵysynyń bastalǵanyna búgin 51 kún boldy. Kezinde Gıtler de «arnaıy áskerı operaııa» «Germanııanyń basqa amaly qalmady» degen sózdermen bastaǵan óziniń jaýlap alýshylyq soǵysyn. Pýtınniń isi-kádimgi fashızm. Jáne onyń ýltımatýmy da erekshe. «Kedergi jasaǵan elge atom qarýyn tastaımyn»-deıdi. Ýkraındy ala alsa kelesisin bastamaq. Álemde áli de kóp adam tús kórip júrgen sııaqty. Bul soǵys - 21 ǵasyrda BUU múshe bir memleketti kádimgideı jaýlap alyp, joıyp jiberýge baǵyttalǵan soǵys. Ár adam óziniń kúndelikti kúıbeń tirshiligimen ómir súrip, keı kezderi onda ne bolyp jatqanyn umytyp ketedi. Barlyq aýyrtpalyq Ýkraınaǵa, ýkraın halqyna tıip jatyr. Hronologııa boıynsha -Býcha qyrǵyny, zorlyq-zombylyq, keshegi Reseıdiń álemde teńdesi joq «analogov net» Máskeý kemesiniń sýǵa ketýi, endi tize berseń kóp.
2. Reseı bul soǵysty «denaıfıkaııa jáne demılıtarızaııa» degen maqstatpen, josparmen bastady. Denaıfıkaııa-degenimiz ultsyzdandyryý, sanasyzdandyrý, máńgúrtteý. Iaǵnı ultty joıý. Reseı aıtqan «ultshylsyzdandyrýy» emes. Reseıge senseń Ýkraınaǵa basyp kirip Ýkraın qalalaryn qıratyp, adamyn óltirip, áıelderin zorlap jatqan jatqan Reseılikerdi óltirgen Ýkraın áskeriniń áreketi zańsyz. Iaǵnı kináli. Nemese álemde «uly orys ultyn» túsinbegeniń bári fashıst, jaý. BUU-da Reseıge 145 el qarsy shyqty. . Reseı túsiniginshe onyń bári jaý, ultshyl Ýkraındardy qoldaıdy. Biz sııaqty qalys qalǵandar da ultshyl. Al Demılıtarızaııa-degenimiz qarýsyzdandyrý, qaýqarsyzdandyrý, memleket retinde ózińdi-óziń qorǵaı almaý. Reseı túsiniginde oǵan qarsy kelmeý. Bul endi sumdyq. Al bizdi ultsyzdandyrý da kerek joq sııaqty. 30 jyl boıy ózimiz de..
Maǵaýınniń «Ultsyzdaný urany» jazbalary eske túsedi.
3. Qalaı bastaldy? Reseıdiń armany, maqsaty ne? Sál keri sheginsek. Pýtınniń, fashıstik Reseı bıliginiń ózekterin órteıtin ókinishteri bar. Birinshisi 1917 jyly patshanyń taqtan qulaýy, birtutas Reseı ımperııasy «qaıdaǵy bir Lenın» tarapynan ulttyq memleketterge bólinip KSRO bolyp qaıta qurylýy. Ekinshi ókinishteri - kezinde Lenınniń KSRO astyna qoıǵan «bombasy» 1991 jyly jarylyp, KSRO ydyraýy. Iaǵnı «de-fakto burynǵy Reseı ydyrady» Dál osyny soǵys bastalardan bir kún buryn 23 aqpanda Pýtın álemge 1 saǵattyq lekııa etip oqydy. Ony taldaý uzaq áńgime.
4. ıfrlarǵa, datalarǵa nazar aýdaryńyz! 1917 jyly 23 aqpanda Reseıde patsha taqtan qulady, ıaǵnı «aqpan tóńkerisi», sol jyly bolshevıkter qazanda qaıta tóńkeris jasady. Qazirgi Reseı sol kezdegi eki tóńkeriske de Batysty kinálaıdy. Lenındi jibergen Germanııany kinálaıdy. 23 aqpan- KSRO-da áskeri kúni boldy. Qazir Reseı jáne keıbir postkeńes elderinde áskeri kúni. Reseıshil tipti Reseı qoıǵan Ýkraına tórtinshi prezıdenti Vıktor Ianýkovıch 2014 jyly 22 aqpanda Kıevten qýyldy. Nege RÝ, Gosdep dál sol kúni Ianýkovıchti tóńkerdi degen suraq Pýtınniń júreginde qara qan bolyp qatyp qaldy.
5. Ianýkovıch 2013 jyly kúzde Eýrodaqpen saýda-sattyq kelisimge qol qoıýdan bas tartty. Sol úshin Kıevte maıdan bastaldy. Maıdan 2014 jyldyń aqpanyna deıin sozyldy. Sebebi Reseı Ianýkovıchti kelesi 2014 jyly qurylǵaly jatqan EvrAzES-ke shaqyryp qoıǵan edi. Barlyq qyzyq sol jerden bastaldy. Resmı Máskeý Ýkraınanyń zańdy prezıdentin AQSh, RÝ, Gosdep tóńkerdi dep sol kezden bastap aıyptady. Sol jyly Qyrym basyp alyndy. Reseı Donbass pen Lýganskini búldirdi. Keıin Mınsk kelisimi boldy. Bárin qysqa aıtýǵa tyrysaıyq.
6. Arada tiresken 7 jyl ótti. Stambýlda «Pravyı sektor» adamdarymen sóılestim. Aıtýlarynsha Poroshenko men Zelenskııdi Kreml satyp almaq bolǵan. Túk shyqpaǵan. Soǵyspen baǵyndyrý kerek boldy. 06.12.2021 kúni Jırık «soǵysty 02.22.2022 bastaımyz» dedi. Biraq DNR men LNR-di 21 aqpan kúni moıyndap baryp 24 aqpanda bastady. AQSh barlaý qyzmeti dál ýaqytyn aıtty. Kıevtegiler Reseı áskerdi DNR men LNR-ge ǵana kirgizip shekteledi dep oılaǵan. Esterińizde bolsa soǵys bastalǵanan keıin Ianýkovıchti 2 márte aranaıy ushaqpen Mınskige alyp keldi. Kıevte bılik qulaǵan jaǵdaıda Vashıngton men Brıýsseldiń kózine shuqyp Ianýkovıchti qaıta taqqa otyrǵyzbaq boldy. Ýkraına meniń terrıtorııam degisi keldi.
7. KSRO 1922 jyldyń 30 jeltoqsanynda quryldy. Bıyl 100 jyldyǵy.
Ár jyldyń sońynda Pýtın TMD elderi basshylaryn «aq patsha» otyrǵan, Reseı ımperııasynyń astanasy bolǵan Sankt-Peterbýrgke resmı emes sammıtke shaqyrady. Bylaı aıtqanda jyl qorytyndylap, esep alyp, kim ornynda qalady, kim ketedi sosyn kelesi jylǵa jospar qurady. 28.12.2021 jylǵy kezdesýdegi jospar erekshe boldy. Bizdegi «aqpan oqıǵasyna» tikeleı qatysy bar. Qazaqstandy bir pysyqtap alǵysy keldi. Sebebi alda úlken jospar turdy. 2014 jyly Astanada mamyr aıynda burynǵy «Kedendik Odaq» elderi «Eýrazııalyq ekonomıkalyq Odaqqa» qol qoıdy. Odaq 2015 jyldan bastap jumys isteı bastady. Reseı osy odaqqa o bastan Ýkraınany tartqysy keldi. Tartys sol úshin bastaldy. Reseı úshin bul odaqtyń Ýkraınasyz mańyzy onsha bolmaıtyn edi.
8. Jospar boıynsha soǵys 24 aqpanda bastalady. Bir apta nemese ary ketse 1 aı ishinde Ýkraına áskeri tize búgip, qazirgi bılik qashyp ketedi. 9 mamyr kúni Pýtın Kıevte jeńis paradyn ótkizedi. Banderashylar týyn órteıdi. 24 tamyz Ýkraına táýelsiz kúninde Ýkraınada prezıdenttik parlamenttik saılaý ótedi. Kýkla basshylar bılikke keledi. Máskeýge qarasty parlament Ýkraına atazańyn ózgertedi. Jyl sońyndaǵy Sankt-Peterbýrgtaǵy jıyn jyldaǵyaı beıresmı emes, resmı túrde ótedi. Múmkin 30.12.2022 ótedi. Sebebi Ýkraına «Odaqqa qosylady» «Lenın búldirgen, KSRO-nyń qurylǵanynyń 100 jyldyǵyna baılanysty (30.12.1922) jańa odaq qurylady. Odaq jańa formatqa kóshedi. Ortaq parlament pen ortaq aqsha bolady. Keıin ortaq parlament shyǵarǵan zańǵa baǵyný kerek bolasyń. Máskeýdiń basty josparynda bul odaqta Reseı, Ýkraına, Qazaqstan jáne Belorýs bolý kerek. Iaǵnı burynǵy KSRO-nyń 90 paıyzy. Olardyń bolýy Máskeý úshin geosaıasatta mańyzdy.
9. Qaıta shapqan jaý jaman demekshi Reseıdiń oıy odan aryǵa barý. Bir kúni «ortaq parlament» tek Birtutas Reseı degendi shyǵara salady. Qazaqstandy burynǵy patshalyq Reseı kezindegi sııaqty vertıkaldy túrde Soltústken tómenge qaraı jeti aımaqqa bólip tastaýy múmkin. Ýkrıanany men Bellorýssııany da aımaqtarǵa bóle salady. Bólip al da bıleı ber. Ondaı bolmasyn eshqashan! Jaman aıtpaı jaqsy joq, Reseıden, kózi qaraýytqan Pýtın rejıminen bárin kútýge bolady. Kóz aldyma qazirgi jaǵympaz tobyr elestep ketti. Pálenshe túgen orynǵa «laıyqty» taǵaıyndaldy dep ol kezde de júre beretin sııaqty. Óıkeni KSRO kezinde solaı bolǵan.
10. Nege Ýkraına Reseı úshin sonshalyqty mańyzdy? Reseı halqy 145 mln. Onyń ishinde orys, slavıan 106 mln. Reseıde bir kúnde 4 myń adam ómirge kelip 7 myń adam adam qaıtys bolady. Shyǵyn kúnine 3 myń. Bir jylda 1 mln adam deı berińiz. Onyń ishinde de orys kóp óledi, kóp týmaıdy. 35 mln turǵyny bar Ózbekstan kúnine 1 myń 800 adamǵa, 39 mln halqy bar Aýǵanstan 2 myń adamǵa kóbeıip jatyr. Qazaqstan 740 adamǵa. Ýkraına jeri tegis qara jer, qunarly, eń bastysy orys bolýǵa daıyn ýkraın bar. 10 mln bellorýspen 45 mln ýkraın Reseı úshin taptyrmas baılyq. Orys azaısa keleshekte ana jerdi ustap tura almaıdy. Ózińdi-óziń qamtamasyz etip jaqsy ekonomıka qurý úshin, úlken derjava bolý úshin ekonomısterdiń aıtýy boıynsha keminde 200 mln adam kerek. Nemese belgili bir odaqta bolýyń kerek.
11. Keshke deıin Máskeýdiń qaqsaı bertinindeı NATO Shyǵys Eýropaǵa jyljyp jatyr ma? Joq. Kerisinshe Shyǵys Eýropalyqtar Reseıden qorqyp NATO-nyń esigin qaǵýda. Beıtarap saıasat ustanyp kelgen Shveııa men Fınlanıdıa da ótinish berdi. Osy eki el NATO-ǵa kirse Reseı eshteńe isteı almaıdy. Kezindegi Varshava shartty uıymyna múshe elderdiń barlyǵy NATO-ǵa kirip jatyr. Burynǵy KSRO-dan 3 el kirip ketti. Nege? Sebebi Reseıge degen senim joq. Reseıge qul bolǵysy kelmeıdi. Ýkarına Máskeýdiń josparyn byt-shyt qyldy. Ýkraına biz úshin de soǵysyp jatyr.
12. Reseıdiń qurǵan ODKB uıymy bar. Bul Reseıdiń NATO-sy. Nege Shyǵys Eýropa elderi nemese basqa elder osy uıymǵa kirýge ótinish bermeıdi. Sebebi tozaqqa ózi kelip túsedi. Ótinish berse tek Sırııa berer )) Nemese Reseıdiń qurǵan EvrAzES-i (Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaǵy) bar. Nege osy odaqqa eshkim qyzyǵýshylyq tanytyp ótinish bermeıdi. Kúshpen ákelip kirgizip qoıǵan Belorýssııa, Qazaqstan, Qyrǵyz, Armıandardy eseptemegende. Eki Odaqty salystyrýǵa kelmeıdi. Munda jıgýlıdi 50 myń dollarǵa alyp Reseıdiń quly bolasyń. E gov-ty Sberge tyǵady. Barlyq tabys Máskeýge ketedi. Orys tilin mindetteıdi. Aıta berseń kóp.
13. Reseı bıliginiń túsiniginde álemde rýsofobııa kóbeıip ketti. Máskeýdiń zerteýinshe ondaı elderdiń sany 50 jetti. Túsingen adamǵa bul Rýsofobııa emes - bul antıfashızm. Pýtınniń jáne kóptegen orystyń túsiniginde orystar- joǵary sanattaǵy ult. Al ony moıyndamaǵandar-jańaultshydar, fashıster. Negizgi jańaultshyldar Pýtın rejımi.
14. Reseı Shveııa men Fınlandııaǵa: Sender nege NATO-ǵa kiresińder?
Eki el: Qaýipsizdigimizdi qamtamasyz etý úshin.
Reseı: Bir eldiń qaýiptiligi, ıaǵnı Reseıdiń qaýiptiligi úshin ol odaqqa kirýge bolmaıdy.
Eki el: Biz Reseıge qaýip tóndirý úshin emes, ózimizdiń qaýipsizdik máselemiz úshin kirgel jatyrmyz. NATO men Eýrodaqta sharttar basqa. ODKB men Eýrazııa odaǵynda basqa.
15. Reseı SIM Lavrov: Eger Ýkraına bizdiń elge zymyranmen atqylaıtyn bolsa - bul soǵys degen sóz. Halyqarylyq kelisimderge qaıshy. Biz Kıevtiń ortalyǵyn bombalaımyz.
Álem elderi: Sen óziń ne istep jatyrsyń Ýkraınada?
Lavrov: Túsinesińder me? ol jerde orys tilin umytyp qalǵan jastar ósip keledi olar ultshyldar, biz solar úshin «jáı ásheıin áskerı operaııa júrgizip jatyrmyz. Negizi biz Ýkraınaǵa shabýyl jasamadyq. Biz eshkimge shabýyl jasamaımyz da. Bul 10 naýryz kúni Túrkııa, Antalııada bolǵan forýmnan. Kimniń esi aýysyp qalǵan munda? Reseıdi taza shızık, aýraýlar basqarýda.
16. Fashızmniń tolyq iske asýy úshin 12 prınıp bar eken. Pýtın rejımi bul kórsetkishti 15 jetkizgen. Mysaly Reseıdiń ishindegi avtonomııaly elderdiń birin táýelsiz etip jiberseń, syrttan eshkim tıispegen jaǵdaıdyń ózinde el bolýlary qıyn eken. Sanasy ábden óshken. Uzaq ýaqyt tentirep júre beredi eken. Jańa qojaıyn izdep turady eken. Al bıyl georgı lentasyn taǵyp «ólik, ólimtik, ólekse polk» sherýin ótkizgen elder Reseı fashızminiń yqpalynda dep esepteı berińiz.
17. Tynysh jatqan Doneki men Lýganskini búldirgen Reseıdiń ózi. «Ýkraınadaǵy orystar qysym kórip jatyr» dep separatızmge bastaǵan Reseı. Bul eki aımaqtaǵy orystardyń qulaǵyn kóterdi. Olar «davaı bólinemiz» dedi. Endi Pýtın osy eki aımaq turǵyndarynyń qolyna qarý berip Kıevke aıdap saldy. Qazir bastarynan tynyshtyq ketkenderine ókinip qaldy. Dál osyndaı jaǵdaı 2008 jyly Rseıdiń aıtaqtaýymen Grýzııadan bólinip ketken Ońtústik Osetııa men Abhazıaınyń basyna kelip jatyr. Olardyń da qolyn qarý berip Ýkraınaǵa aıdap salyp jatyr. Saýap boldy bir jaǵynan. Bizdegi orystar osy jaǵdaılardy kórgen shyǵar. Biraq olardyń armany Reseı kelse qaıtadan «starshıı brat» bolý. Ony jasyrmaı aıtyp júr. Ózge ult bolǵandyǵy úshin depýtat bolyp bıýdjetten 30 jyl jem jep júrgen «Assambleıa» ókilderi de máskeýge moıyn burady. Qansha ıilip qurmet kórsetseń de osynda júrgenin mindetsinip turady. Ony da eskerý kerek.
18. 1990-2000 jyldary ólgen chechenderde arman joq eken. Otandary úshin óldi Qazir Pýtın úshin, Reseı fashızmi úshin ólip jatyr. Polsha prezıdenti keskertti. «Eger Reseıdi qazir toqtatpasa Ýkraınany jaýlaǵan soń olardy 5 jylda ýkraındardy Zombı etip kelesi bir elge shabýyl jasaıdy»- dedi. Reseı fashızimin úgitteý úshin Reseıdiń memlekettik arnalary ádeıige belgili baǵdarlamalarǵa Sımonııan men keýdesine Z tańbasyn qoıǵan tatar máńgúrt sııaqtylardy úgitteýge qoıǵan. Basqalar da qoldap jatyr degen maǵynada.
19. Tyvadan, Býratııadan jáne basqa aımaqtardan bodan ulttar Ýkraınaǵa jóneltilip jatyr. Kóbi ólik bolyp qaıtady. Erteń solar Máskeýde júrgende polıııa tarapynan « Eı chýrka, chýkcha, chernyı, hadjık ıdı sıýda» degendi estıdi. Ol baıǵus qaltasynan Reseıdiń pasportyn shyǵaryp kórsetip, Reseı úshin Ýkrıanada soǵysqanyn dáleldeıdi. Reseıge býrıattar kerek joq-biraq Býratııa kerek. Iakýttar kerek joq-biraq Iakýtııa kerek. Olar soǵys kezinde ásker bolý kerek, basqa ýaqytta Moskvada sandalmaı buǵy baǵý kerek. Kavkazdyqtar da solaı, basqa kezde Kavkazda taýda jatý kerek.
20. «Oıbaı 8 jyl boıy Banderalar orysty óltirgende Batys qaıda qarady» deıdi Máskeý. 8 jyl boıy sol aımaqty búliktirgen Reseı. Reseıdiń zalymdyǵyna oıly adamnyń júıkesi shydas bermeıtin sııaqty. Netken arandatýshylyqtyń, ótiriktiń ordasy. Biraq sumdyqtyń sońy bul emes. Eń sumdyǵy Reseıdiń osyndaı propogandasyn bizdiń AlmaTV sııaqty kabeldik jáne kabeldik emes arnalardyń kórsetýi. «Eldiń jaǵdaıy tamasha-dep keshke deıin ótirik aıtatyn bizdiń kanaldar olardyń janynda aınalaıyn bolyp qalady eken.
21. Reseıdiń dál qazir qoıyp otyrǵan taǵy bir sharty ol NATO-nyń tarap ketýi. NATO tarap ketsin deıdi. Al meıli tarap ketsin. Sosyn erteń Reseı Baltyq elindegi úsh elden bastap bárine bas salady. Keıingisi Polsha. «Rýsskıı mırdi» quramyn deıdi. Eń bolmasa «Slavıan mıri» degen de joq. Osy «Rýsskıı mır» ıdeıasymen bizge de keldi. Biz qalaı orys bolamyz? «Orys álemine» jol jabyq al orys tilińe» qarsy emespiz óıtkeni onsyz da orys tilinde sóılep júrmiz dep áreń qutylǵandaı boldyq.
22. 1932-33 jyldary Máskeý KSRO-da eki ultty ashtan qyrdy. Ýkraındardy qyryp álsiretse Baltyq teńizi men Akýkazǵa deıingi aralyq tynysh bolady. Orta Azııada qazaqty qyrsa, bul aımaq ta tynysh bolady. Biraq bárbir KSRO ydaraýyna 1991 jyly Ýkraına kóp úles qosty. Kóp jyldarǵa deıin olarda Stepan Bandera bizde Álıhan bastaǵan Alash Ordashylar halyq jaýy retinde aıtylyp keldi. Máskeýdiń talaby-osy jaǵdaı ary qaraı jalǵasa bereý kerek.
23. «Qyrym bizdiki boldy, ana jer-myna jer bizdiki boldy» deıdi. Qaı jer kimdiki bolmady. Ondaıǵa salsań Qyrymda jáne Ońtústik Ýkraına jerinde eń kóp ýaqyt turǵandar grekter. Qyrymnyń eski aty Tavrıda. «Pol» sózimen aıaqtalatyn jerdiń bárinde myńdaǵan jyldar grekter turdy. Sevastopol, Marýpol degen sııaqty ondaǵan qalalar bar. Reseı basyp alǵan jerlerin qaıtara ma?
24. Reseı atom qarýyn eshqashan Ýkaınada qoldanbaıdy. Onyń tek bir kózdegeni bar, muhıttyń arǵy betindegi AQSh-qa qoddaný. Ýkraına qorǵanys mınıstrliginiń degeginshe 20 myń Reseı áskeri ólgen. 1 ólgenge 3 jaralyny qosyńyz. Sonda 80 myń shyǵyn bar Reseıde. Batys kómek berip jatyr Ýkraıanǵa. Ýkraına endi jeńile qoımas. Reseı Pýtındi qurtyp bılik aýyssa bizdiń el taǵy biraz ýaqyt utar.
25. Meniń oıymsha osyndaı osyndaı jaǵdaılardan aman bolý úshin Orta Azııa elderi ózderi odaq qurý kerek. Birneshe tilde sóıleıtin Eýropalyqtardyń ózi Eýroodaq quryp otyr. Al bizde ortaq tarıh pen til bar. Bizdiń teńizge shyǵatyn jolymyz joq. Teńizge shyǵa almaıtyndardyń jaǵdaıy qıyn. Saýdada bireýge táýeldisiń. Basty maqsat qaýipsizdikti qamtamasyz etý.
Pikirler