1990-jyldary Şveisariialyq bankterden Öazaqstannyŋ joǧary lauazymdy şeneunıkterıne tiesılı dep boljanǧan aqşa tabyldy, dep habarlaidy " Adyrna" ūlttyq portaly.
Qazaqstan bilıgı interpoldan Qazaqstannnyŋ būrynǧy premer-ministrı Äkejan Qajygeldinnıŋ şottaryn Şveisariiadan ızdeudı tapsyrǧan bolatyn. Alaida, Qajygeldinnıŋ aqşasy ol jerden tabylmady. Bıraq olar Qazaqstannyŋ bırqatar joǧary basşylaryna tiesılı 84 mln dollardy tapty.
Paiyzdarǧa bailanysty uaqyt öte kele 84 mln dollar 115 mln dollarǧa ainaldy. Būl şottarǧa Qazaqstannyŋ ken oryndaryna qol jetkızuge müddelı amerikandyq mūnai kompaniialarynan aqşa tüsıp otyrǧan dep boljandy.
Bank operasiialarymen Amerikalyq sauda bankirı jäne sol kezdegı Nazarbaevtyŋ keŋesşısı Djeims Giffen ainalysty. Aqşa onyŋ Niu-Iorktegı Mercator kompaniiasy arqyly öttı. Bıraq ol 2003 jyly qamauǧa alyndy. Ony Qazaqstannyŋ joǧary lauazymdy tūlǧalaryna para berdı dep aiyptady.
The New York Times saitynda 2006 jyldyŋ 5 qaraşasynda osy taqyrypqa qatysty jariialanǧan bolatyn. Onda:
"Qazaqstandaǧy mūnaidyŋ ülken qoryna qol jetkızuge ūmtylǧan amerikandyq kompaniialar bergen aqşa qazaqstandyq basşylyqtyŋ jeke qajettılıkterıne, sonyŋ ışınde qymbat äşekeiler, katerler, qarda jürgışter men tondar satyp aluǧa jūmsaldy" dep jazyldy.Bilıktegıler Qazaqgeitke qatysty barlyq aiyptaulardy tolyǧymen joqq şyǧardy. 2010 jyly Djeims Giffen tolyqtai aqtaldy. Ol kışıgırım salyq būzuşylyqtary üşın kınäsın moiyndady. Onyŋ qorǧanysy SRU-nyŋ qoldauymen äreket ettı dep mälımdedı. Onyŋ kompaniasy da kınänı ışınara moiyndady. Merkator kompaniiasy tıptı bilıktegı bıraz şeneunıkterge qarda jürgış tehnikalar syiǧa tartyp otyrǧan. Giffen töleuge tiıstı barlyq sot paraqtaryna mındettı jarna üşın 25 dollar. Onyŋ kompaniiasy töleuı qajettı soma 32 myŋ dollardy qūrady. Būl ıs boiynşa sot ısı 7 jylǧa sozyldy. Sot milliondaǧan dollar para alǧanyn rastai almady, bıraq aqşa elge qaitaryldy. Olar qaiyrymdylyqqa jūmsaldy.
"Adyrna" ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
