تاۋەلسىزدىك - تاريحى اششى تامىردان تارالعان ءتاتتى جەڭىس. بابالار اڭسارى، ۇرپاقتىڭ زور باعىنا اينالعان ەلدىكتىڭ ەرەكشە ەن-تاڭباسى. ءداۋىردىڭ دۇلەيلى داۋىلىنا دەس بەرمەي تاۋدا تەرى، دالادا قانى سىڭگەن باتىرلاردىڭ باتاسىمەن جەتكەن قاستەرلى ۇعىم. 1991 جىل تۋدىرعان ۇلى مۇمكىندىك. عارىشتىق جىلدامدىقپەن عاجايىپ عۇمىرعا جەتەلەگەن ەگەمەندىك - ەلىمىزدىڭ اياعىن الشاڭ باستىرىپ، وزعاندارعا جەتۋگە باسىلعان نىق قادام. تاۋەلسىزدىك - قازاقستاندى ساياسات ساحناسىندا جەكە وتاۋ قۇرىپ، ەركىن ەل بيلەۋگە باعىتتاعان باعالى باعدارشام.
ءۇش ون جىلدىقتا ەل ىرگەسىنىڭ نەگىزى قالانىپ، ۇرپاقتار ساباقتاستىعىنداعى ماقسات-مىندەت ايقىندالدى. وشكەنىمىز جانىپ، كونەرگەنىمىز جاڭعىردى. ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىز ۇلىقتالىپ، بەيبىتشىلىك سالتانات قۇردى. سالتىمىز ارداقتالىپ، ءداستۇرىمىز جاڭا دەڭگەيدە دارىپتەلدى. ۇلى دالانى مەكەن ەتكەندەرگە عانا ءتان مادەنيەت وتى مازداپ، نارىقتىق ەكونوميكاعا نەگىزدەلگەن كاسىپكەرلىك اياققا تۇردى. جەلتوقساننىڭ جەلى مەن ىزعارىنا قارسى تۇرعان جاستاردىڭ جالىندى رۋحىنىڭ وتەۋى ەسەبىندە ايبىندى اتا زاڭ بەكىدى، مازمۇندى رەفورمالار قابىلداندى.
قازاق ەلى تاريحىندا وتىز جىلدا ايرىقشا ايشىقتالعان ايتۋلى وقيعالارعا قىسقاشا حرونولوگيالىق شولۋ جاسايىق! 1992 جىل ۇلتتىق رامىزدەرىمىز بەكىپ، قالىڭ جۇرتشىلىققا تانىستىرىلعانىمەن ەل ەسىندە. ءدال وسى مەرزىمدە قازاقستان الەمدىك ارەنادا ايتارلىقتار ورنى بار بۇۇ-نىڭ بەلدى مۇشەسى اتاندى. 1993 جىل ەركىن ساۋدا-ساتتىققا جول اشىپ، ەكونوميكالىق ءوسۋ قارقىنىن جەدەلدەتكەن ۇلتتىق ۆاليۋتا اينالىمعا ەنسە، 1994 جىلى قازاقستان يادرولىق قارۋدان ەرىكتى تۇردە باس تارتقان العاشقى مەملەكەت اتاندى. 1995 جىلى سان ساۋالعا ءبىر جاۋاپ قاتاتىن كونستيتۋتسيا قابىلدانىپ، حالىقتى شات-شادىمان كۇيگە بولەدى. 1996 جىل تۋعان ەلىمىزدىڭ تاريح پاراقشاسى قازاقستاننىڭ ات سالىسۋىمەن قۇرىلعان بەدەلى بيىك شىۇ نەگىزى قالانعانىمەن اشىلدى. تاۋەلسىزدىكتىڭ تاعدىرلى تارماعى 1997 جىل ەل كۇتپەگەن جاعىمدى جاڭالىقپەن جالعاستى. سىندارلى شەشىمدەر شىعاتىن باس قالانى ارۋ الماتىدان سارىارقاعا كوشىرۋ تۋرالى جارلىق جاريالاندى. 1998 جىلى ەل ورداسى اقمولا جاڭا اتاۋ الىپ، وعان استانا دەپ ايدار تاعىلدى. شىنتۋايتىندا، قادىرلى حالقىمىز ءۇشىن تاۋەلسىزدىكتىڭ ءار مەزەتى، ءار جىلى التىنعا ايىرباستاماس قىمبات قازىنا ەكەنى داۋسىز. ەل قۇلاعىن ەلەڭدەتكەن ازاماتتار ءۇشىن تاعدىرلى شەشىم 2006 جىلى ورىن الدى. قازاقتىڭ قوس الىبى اقىن ج.ناجىمەدەنوۆ پەن كومپوزيتور ش.قالدىاياقوۆتىڭ جارقىن تۋىندىسى «مەنىڭ قازاقستانىم» ءانى ءانۇران رەتىندە تاڭدالدى. 2011 جىلى تورتكۇل دۇنيەنىڭ نازارى ءبىزدىڭ ەلگە اۋدى. قازاقستان تۇڭعىش رەت قىسقى ازيا ويىندارىنىڭ جالاۋىن جەلبىرەتتى. 2017 جىل جاڭارۋعا باستاعان EXPO – 2017 كورمەسى كوپشىلىككە ەسىگىن ايقارا اشتى. ال 2019 جىل توسىن وقيعالارمەن ءورىلدى. ەلباسى وكىلەتتىگىن توقتاتىپ، ەل تىزگىنى ق.ج. توقاەۆقا تابىستالدى. 2021 جىل وتكەندى وي ەلەگىنەن وتكىزىپ، كەلەشەكتىڭ قامىن قايتا قارايتىن ۇلى كەزەڭ! ويتكەنى بۇل جىل ەگەمەندىكتىڭ وردالى وتىز جىلى. تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارى ەگەمەندىكتى نىعايتۋ، ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىن كوزدەسە، بۇگىندە بۇل مەجە ارتىعىمەن ورىندالدى. ەلىمىزدىڭ زاماناۋي جاڭعىرۋ جولىندا جاسايتىن تولاعاي تابىستارى بولاشاقتا دا تالايدى تاڭداندىرادى دەگەن ءۇمىت باسىم، سەنىم مول!
دانا جوبالاەۆا
تۇران ۋنيۆەرسيتەتى 3-كۋرس
