رەسەي تاليباندى تەرروريستىك ۇيىمدار تىزىمىنەن شىعارماق

158
Adyrna.kz Telegram

رەسەي جانە بىرقاتار باسقا ەلدەر "تاليباندى" اۋعانستانداعى شىنايى بيلىك رەتىندە مويىندايدى. رەسەي مەملەكەتتىك دۋمانىڭ دەپۋتاتتارى تاليباندى تەرروريستىك ۇيىمداردىڭ تىزىمىنە قوسۋ ەلدەر اراسىنداعى بايلانىستى دامىتۋعا كەدەرگى كەلتىرەدى دەپ سانايدى. ولار تەرروريستىك ۇيىمداردىڭ، سونىڭ ىشىندە شەتەلدىك جانە حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ قىزمەتىنە تىيىم سالۋدى سوت شەشىمىمەن توقتاتۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن زاڭ جوباسىن ۇسىندى، دەپ حابارلايدى "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى "ينسايدەر" باسىلىمىنا سىلتەمە جاساپ.

زاڭ جوباسىندا مۇنداي شەشىم قابىلداۋ ءۇشىن "ۇيىمنىڭ تەرروريستىك ناسيحات، قولداۋ نەمەسە قىلمىستىق ارەكەتتەردەن باس تارتقانى تۋرالى ناقتى دەرەكتەردىڭ بولۋى" قاجەت دەپ كورسەتىلگەن. زاڭ جوباسىندا "تاليبان" قوزعالىسى تىكەلەي ايتىلمايدى. تۇسىندىرمە جازبادا جاڭا نورمانىڭ قۇقىقتىق ولقىلىقتى جويۋعا باعىتتالعانى اتاپ وتىلگەن. قازىرگى زاڭدا تەرروريستىك دەپ تانىلعان ۇيىمعا قارسى قۋدالاۋدى ونىڭ قىزمەتىنىڭ سيپاتى وزگەرگەن جاعدايدا توقتاتۋ ءتارتىبى قاراستىرىلماعان.

بۇعان دەيىن قاۋىپسىزدىك كەڭەستىڭ حاتشىسى سەرگەي شويگۋ رەسەي دەلەگاتسياسىنىڭ قۇرامىندا كابۋلدا بولعان كەزدە "تاليباندى" تەرروريستىك ۇيىمدار تىزىمىنەن شىعارۋ جوسپارى تۋرالى مالىمدەدى. سونىمەن قاتار، ول اۋعانستانمەن ساياسي جانە ەكونوميكالىق بايلانىستى نىعايتۋدى كوزدەپ وتىرعانىن ايتتى.

قازان ايىندا رەسەي پرەزيدەنتىنىڭ اۋعانستان بويىنشا ارنايى وكىلى زامير كابۋلوۆ "تاليباندى" جاقىن ارادا تەرروريستىك ۇيىمداردىڭ تىزىمىنەن شىعارۋ جوسپارى تۋرالى حابارلادى. ول ىشكى ىستەر مينيسترلىگى مەن فقق قاجەتتى "قۇقىقتىق جۇمىستى" اياقتاپ جاتقانىن ايتتى.

ماسكەۋدىڭ كابۋلعا قاتىستى ساياساتىن تاريحي شىندىقتان تىس باعالاۋ مۇمكىن ەمەس. 10 جىلدىق "كسرو-نىڭ باۋىرلاس اۋعان حالقىنا كومەگى" كۇردەلى تالداۋدى قاجەت ەتسە، رەسەيدىڭ وسى ەلمەن 30 جىلدان استام قارىم-قاتىناسى قايشىلىقتارعا تولى. ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، رەسەي ءاردايىم ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرىنىڭ وڭتۇستىك شەكارالارىنىڭ تۇراقتىلىعىن قامتاماسىز ەتۋگە تىرىسىپ كەلدى. ناركوترافيك، قارۋ-جاراق كونترابانداسى جانە يسلامدىق راديكالدى توپتاردىڭ ترانسشەكارالىق ىقپالى تۇراقتىلىققا دەگەن ۇمىتپەن بايلانىستىرىلدى.

دەگەنمەن، رەسەيدىڭ بۇل ۇستانىمى بىرجاقتى ەمەس. اتاپ ايتقاندا، بۇۇ مەن قۇقىق قورعاۋ ۇيىمدارى تاليبتاردىڭ ايەلدەرگە قاتىستى رەپرەسسيالىق ساياساتىنا، ءولىم جازاسىنا جانە باسقا دا شەكتەۋلەرىنە نازار اۋدارىپ كەلەدى.

ورتالىق ازيا رەسپۋبليكالارى كورشىسىمەن ءوز ماسەلەلەرىن ءارتۇرلى جولدارمەن شەشىپ كەلەدى. قازاقستان ماۋسىم ايىندا "تاليباندى" تەرروريستىك ۇيىمداردىڭ تىزىمىنەن شىعارۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى. بۇل قادامنىڭ سەبەبى – قالىپتى ىنتىماقتاستىققا كەدەرگى كەلتىرمەۋ.

الايدا تاليبتارعا دەگەن كوزقاراس الەمدىك ارەنادا دا ەكىۇشتى. مىسالى، جاقىندا "تاليبان" باسشىلىعى باكۋدە وتكەن كليمات بويىنشا COP29 سامميتىنە قاتىستى.

تاليبتاردىڭ ايەلدەردىڭ قۇقىقتارىن شەكتەۋى، ءولىم جازالارى مەن رەپرەسسيالىق ارەكەتتەرى ءالى دە بۇۇ مەن قۇقىق قورعاۋ ۇيىمدارىنىڭ باستى نازارىندا تۇر. بۇل ماسەلە بويىنشا پىكىرتالاستار جالعاسۋدا.

پىكىرلەر