شىعىس قازاقستان وبلىسىنداعى مارالدى اۋىلىنىڭ 100-گە جۋىق تۇرعىنى التىن وندىرەتىن فابريكانىڭ قۇرىلىسىنا نارازىلىق بىلدىرۋدە، دەپ حابارلايدى “ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى قازتاگ اگەنتتىگىنە سىلتەپ.
«2024 جىلدىڭ 8 مامىرىندا كۇرشىم اۋدانىنداعى مارالدىدا التىن ءوندىرۋ فابريكاسىنىڭ قۇرىلىسىنا قارسىلىق بىلدىرگەن ءبىر توپ ادام مەن «بايتاق» پارتياسىنىڭ وكىلدەرى رۇقسات ەتىلمەگەن جيىن وتكىزدى. كەزدەسۋ سوڭىندا 100-گە جۋىق مارالدا تۇرعىنى قۇرىلىس الاڭىنا زاۋىت قۇرىلىسىنىڭ توقتاتىلاتىنى تۋرالى بەينە حابارلامانى ءتۇسىرۋ ءۇشىن كەلدى»، - دەپ جاۋاپ بەردى قازتاگ رەداكتسياسىنا جەرگىلىكتى اكىمدىكتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى.
بيلىك وكىلدەرىنىڭ ايتۋىنشا، جەرگىلىكتى تۇرعىندار زاۋىتقا باسىپ كىرىپ، جۇمىسشىلاردى ۇرىپ-سوعىپ، دۇنيە-مۇلكىنە زاقىم كەلتىرگەن. كاسىپورىن قىزمەتكەرلەرى مەن كۇزەتشىلەرى اۋماقتى تاستاپ كەتۋگە ءماجبۇر بولعان.
«پوليتسيا قىزمەتكەرلەرى مەن سوبر جينالعانداردى ءتارتىپتى ساقتاۋعا شاقىرىپ، زاڭنامانى ءتۇسىندىردى، بىراق ولارعا قارسى كۇش قولدانىلعان جوق»، - دەپ حابارلادى اكىمدىكتەگىلەر.
شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ پوليتسيا دەپارتامەنتى سوتقا دەيىنگى تەرگەۋ اياسىندا جەدەل-ىزدەستىرۋ شارالارىن جۇرگىزىپ جاتىر. شەرۋگە كورشى اۋىلداردىڭ تۇرعىندارى دا قوسىلىپ، قولداۋ بىلدىرگەنى حابارلاندى.
9 جىل بويى جۇرگىزىلگەن گەولوگيالىق بارلاۋ جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسىندە مارالدى اۋدانىندا التىننىڭ قولى تيمەگەن قورلارى تابىلىپ، 2022 جىلى التىن ءوندىرۋ فابريكاسىن سالۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى. اشىق مالىمەتتەرگە سايكەس، بارلاۋدى «ماراليچا-گولد» جشس جۇرگىزگەن، قۇرىلتايشىسى VSAM Production كومپانياسى بولعان.
«جوبانى ءتيىستى مينيسترلىكتەر ماقۇلداپ، ءوندىرىستىڭ قورشاعان ورتاعا قاۋىپسىزدىگى بويىنشا قورىتىندىلار بەرىلدى. قوعامدىق تىڭداۋلار مەن دوڭگەلەك ۇستەلدەر وتكىزىلىپ، وندا ءارتۇرلى ۆەدومستۆولار مەن ۇيىمداردىڭ ساراپشىلارى، سونىڭ ىشىندە تاۋەلسىز ماماندار جوبانىڭ ەكولوگيالىق قاۋىپسىزدىگىنە قاتىستى جان-جاقتى پىكىرلەرىن ءبىلدىردى»، - دەپ حابارلادى شقو اقپاراتتىق ورتالىعى.
جەرگىلىكتى تۇرعىندار بىرنەشە جىلدان بەرى مارالدىدا التىن ءوندىرۋ يدەياسىنا نارازىلىق ءبىلدىردى. ولاردىڭ پىكىرىنشە، كەندى وڭدەۋ ءۇشىن ءتسيانيدتى پايدالانۋ قايتىمسىز زارداپتارعا، اتاپ ايتقاندا، وزەندەردىڭ جانە توپىراقتىڭ لاستانۋىنا اكەلەدى جانە شىعىس قازاقستان وبلىسىندا عانا ەمەس، اباي اۋدانىندا جانە قازاقستاننىڭ سولتۇستىگىندە دە بار.
وتكەن جىلدىڭ سوڭىندا كۇرشىم اۋدانىنىڭ زاماكىمى مەيىرجان الىبەكوۆ اۋىلدا 400-گە جۋىق ادام تۇراتىنىن، 2030 جىلعا قاراي مۇندا نەبارى 290 تۇرعىن قالادى دەگەن بولجام ايتتى. مارالدىدا حالىق سانى جىل ساناپ ازايىپ بارا جاتقانىمەن، اۋىل تۇرعىندارى جەرىن ىجداعاتتىلىقپەن قورعاپ كەلەدى.
بۇعان دەيىن 2023 جىلدىڭ قاراشا ايىندا مارالدى اۋىلىنىڭ تۇرعىندارى التىن ءوندىرۋشى كاسىپورىن قىزمەتىنە بايلانىستى وڭىردەگى ەكولوگيالىق جاعدايعا الاڭداپ، تاعى دا نارازىلىق اكتسياسىنا شىققان بولاتىن. بۇل اۋىل تۇرعىندارىنىڭ مۇنداي ءبىرىنشى نارازىلىعى ەمەس – سوناۋ ناۋرىز ايىندا التىن وندىرەتىن كاسىپورىننىڭ ەكولوگيالىق قاۋىپى تۋرالى حابارلاپ، ۆيدەو حابارلاما تۇسىرگەن.
تۇرعىندار وزدەرى تۇراتىن مارالدى اۋىلىنداعى التىن ءوندىرۋ ماسەلەسىن رەتتەۋگە كومەك سۇرادى. «بايتاق» پارتياسىنىڭ وكىلدەرى قورشاعان ورتانى قورعاۋ مينيسترلىگىنىڭ قورىتىندىسىنا كوڭىلدەرى تولمايتىنىن ايتىپ، جۇمىس توبىن قۇرۋعا ۋادە بەردى. 2023 جىلدىڭ 19 مامىرىندا كومپانيانىڭ مارالدى اۋىلىندا التىن وندىرۋگە رۇقساتى جوق ەكەنى بەلگىلى بولدى.
19 شىلدەدە «VSAM Production» كاسىپورنىنىڭ قىزمەتكەرلەرى 100-150-گە جۋىق ادام كۇزەت بەكەتىن بۇزىپ ءوتىپ، جابدىقتارعا تاس لاقتىرىپ، تەرەزەلەردى سىندىرعانىن مالىمدەدى. شەرۋشىلەر وزدەرىنىڭ بۇل ارەكەتىن كومپانيانىڭ ەلدى تسيانيدپەن ۋلاپ، وزەندەردى لاستاپ، اۋىل ماڭىندا جارىلىس جاساپ جاتقانىمەن تۇسىندىرەدى.
كەيىنىرەك ۆيتسە-پرەمەر رومان سكليار بۇل جاعداي تۋرالى «VSAM ءوندىرىسى» «سالىق، ينۆەستيتسيا جانە ەڭ الدىمەن ەكولوگيالىق زاڭناماعا قاتاڭ سايكەس جۇمىس ىستەۋى كەرەك» دەدى.