“كونكۋرس قالاي وتكەن؟" كونسەرۆاتوريادان شۋ شىقتى

2198
Adyrna.kz Telegram
فوتو: اشىق دەرەككوزدەن
فوتو: اشىق دەرەككوزدەن

قۇرمانعازى اتىنداعى قازاق ۇلتتىق كونسەرۆاتورياسىنان كۇتپەگەن جەردەن شۋ شىقتى، دەپ حابارلايدى "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى.

ونەر ورداسىنداعى داۋدىڭ باسى – رەكتورلىق لاۋازىم. قۇرمانعازى اتىنداعى قازاق ۇلتتىق كونسەرۆاتورياسىنا 2023 جىلدىڭ قاراشا ايىندا عانا جوعارى جاقتان ارنايى جەتكەن باسشىلىق رەكتوردىڭ ۋاقىتشا مىندەتىن اتقاراتىن نۇركەن اشيروۆتى ۇجىمعا تانىستىرىپ، الداعى جۇمىسىنا ساتتىلىك تىلەپ، تاعايىنداپ كەتكەن. جاڭا رەكتوردى كونسەرۆاتوريا ۇستازدارى مەن ستۋدەنتتەرى عانا ەمەس، كۇللى رەسپۋبليكا جۇرتى اسقان قۋانىشپەن قابىلداعانىنىڭ ايعاعى الەۋمەتتىك جەلىدە ءبىراز ۋاقىت ەسىپ تۇردى.

الايدا، اراعا بەس اي وتپەي وسى جەرگە رەكتورلىققا كونكۋرس وتكىزىلىپ، باسقا رەكتور كەلەتىنى تۋرالى ءمالىم بولادى. ەڭ جۇمباعى – ول كونكۋرسقا اشيروۆتىڭ قاتىستىرىلماي قالعاندىعى. ماسەلە “بارماق باستى، كوز قىستىمەن” شەشىلدى دەپ ەسەپتەگەن كونسەرۆاتوريانىڭ بىرقاتار پروفەسسورلارى مەن حالىق ارتيستەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى ق.توقاەۆتىڭ اتىنا اشىق حات تا جونەلتىپتى.

ارىزدانۋشىدار “كونكۋرس قالاي وتكەن؟ نەگە اشيروۆ قاتىستىرىلماعان؟”، “كونسەرۆاتوريا – ونەردىڭ قارا شاڭىراعى. ۇجىم پىكىرىمەن نەگە ساناسپايدى؟”، “جاڭادان كەلەتىن گ.تاسبەرگەنوۆا كىم؟ ونەر، ءبىلىم سالاسىندا قانداي ەڭبەك سىڭىرگەن؟”، “ن.اشيروۆ سىندى ازاماتتارىمىزدى ەش سەبەپسىز قاشانعى ىسىرىپ تاستاي بەرەمىز؟” دەگەن سارىندا تالاپ-ارىزدارىن جەتكىزگەن.

ءمۇيىزى قاراعايداي كىل مىقتىلار شوعىرلانعان، تالاي ۇلىلاردىڭ تابانى تيگەن كونسەرۆاتوريا قىزمەتكەرلەرى مەن ونەر ادامدارى كوپشىلىككە بەيمالىم، تاجىريبەسىندە مەملەكەتتىك مەكەمە باسقارىپ، قىزمەت بارىسىندا ءوز-ءوزىن ءالى ەش جەردە دالەلدەپ ۇلگەرمەگەن ماماننىڭ وسى جەرگە باسشىلىققا كەلە جاتقانىن ەستىگەندە داۋرىققانىن ايتادى.

"كونسەرۆاتوريا – رەسپۋبليكانىڭ ونەر سالاسىنداعى ەڭ بەلدى، بەدەلدى ءبىلىم ورداسى. كەز كەلگەن ادامدى باسشىلىققا كەلدى دەپ قوشەمەتتەپ قارسى الا قوياتىن ەلەۋسىز مەكەمە ەمەس. ءمۇيىزى قاراعايداي كىل مىقتىلار شوعىرلانعان، تالاي ۇلىلاردىڭ تابانى تيگەن، ا.جۇبانوۆ، ق.قوجامياروۆ، ە.راحماديەۆ، ع.جۇبانوۆا، ج.اۋباكىروۆا سىندى مىقتىلار باسقارعان كيەلى دە قاسيەتتى شاڭىراق. اتى كوپشىلىككە بەيمالىم، تاجىريبەسىندە مەملەكەتتىك مەكەمە باسقارىپ، قىزمەت بارىسىندا ءوز-ءوزىن ءالى ەش جەردە دالەلدەپ ۇلگەرمەگەن ماماننىڭ وسى جەرگە باسشىلىققا كەلە جاتقانىن ەستىگەن ۇجىم ۇستازدارىنىڭ ابىگەرگە سالىنىپ داۋرىعۋى دا زاڭدىلىق. اركىم ءوزىنىڭ ازاماتتىق پىكىرىن اشىق بىلدىرۋگە دە، جاريالاۋعا دا قۇقىلى. ولاردا ايىپ جوق. بىزگە كىم كەلسە دە ەڭبەگى سىڭگەن، ءوزىن مويىنداتقان اتى دارداي، دۇرىس باسشى كەلسە ەكەن دەگەن تىلەك ولاردىكى", - دەيدى الاڭداۋشىلار.

رەكتوردىڭ اۋىسۋىن "ورىنسىز" دەپ سانايتىندار بەيبەرەكەت، سەبەپسىز اۋىس-ءتۇيىس مەكەمەنىڭ دامۋ پروتسەسىنە دە اسەر ەتەتىنىن ايتادى.

"بۇرىن “ۇلتتىق” ستاتۋستى وقۋ ورىندارىنا رەكتوردى تىكەلەي قر پرەزيدەنتى ساراپتان وتكىزىپ، ءوز جارلىعىمەن تاعايىندايتىن. ول كەزدە مۇنداي سۇراقتار تۋىندامايتىن. ن.اشيروۆ كوشەدەن كەلگەن كوك اتتى ەمەس! ونەردىڭ ءوز قازانىندا قايناپ، ابدەن ءپىسىپ جەتىلگەن مامان. كوپ جىلدار ءار جەردە جەتەكشىلىك، مەڭگەرۋشىلىك، باسشىلىق قىزمەتتەر دە اتقارعان. ەندەشە، نەگە وسىنداي تاجىريبەلى جەتەكشىگە جۇمىس ىستەۋگە مۇمكىندىك بەرىلمەي وتىر؟ كونكۋرستان نەگە شەتتەتىلدى؟ ونى جىلى ورنىنان قوزعاپ مۇندا نەگە الىپ كەلدى؟ سەبەپ نە؟ سۇراق كوپ. جاڭا قازاقستان، ادىلەتتى قازاقستان قۇرامىز دەسەك اشىقتىق پەن جاريالىلىق كەرەك. كادر ىرىكتەۋ، باسشىلىققا تاعايىنداۋ ىستەرىندە پرەزيدەنت ايتقان مەريتوكراتيا، ياعني، ەشقانداي الەۋمەتتىك شىعۋ تەگى مەن قارجىلىق الەۋەتىنە تاۋەلسىز، ءوزىن ىسىمەن دالەلدەگەن تاجىريبەلى مامانعا مۇمكىندىك بەرىلۋى كەرەك.

ن.اشيروۆ – قر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، قر مەملەكەتتىك ستيپەنديا يەگەرى، حالىقارالىق كونكۋرستاردىڭ لاۋرەاتى، كومپوزيتور، ديريجەر، كۇيشى. ا.جۇبانوۆ اتىنداعى دارىندى بالالارعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق مۋزىكا مەكتەبىنىڭ ديرەكتورى (2019-23), ءبولىم مەڭگەرۋشىسى (2012-18), قۇرمانعازى اتىنداعى قازاق ۇلتتىق كونسەرۆاتورياسىنىڭ فاكۋلتەت دەكانى (2018-19), ن.تىلەنديەۆ ات. اكادەميالىق وركەستردىڭ باس كونتسەرتمەيستەرى (2004-10) سياقتى باسشىلىق، جەتەكشىلىك قىزمەتتە 20 جىلعا جۋىق تاجىريبەسى بار مامان. كوپتەگەن مەملەكەتتىك ءىس شارالاردىڭ قاتىسۋشىسى، جوبالار اۆتورى ءارى جەتەكشىسى.

گ. تاسبەرگەنوۆا – ارت-مەنەدجمەنت ماماندىعى بويىنشا PhD. “رۋحاني قازىنا” وفيس-شتابىنىڭ جەتەكشىسى. بىلىكتىلىگىن بىرقاتار مەملەكەتتىك، حالىقارالىق جوبالاردىڭ اۆتورى ءارى ۇيىمداستىرۋشىسى رەتىندە كورسەتكەن. اۋىستىرىلىپ، ورنىنان بوساپ جاتقان مەكەمە باسشىلارى بارشىلىق، بىراق ءدال مىنا جاعداي “جوعارىداعىلارعا” وي سالۋى كەرەك. قازىر جاعداي باسقا، زاڭ دا باسقا، زامان دا باسقا.

تاجىريبەسى مەن بىلىكتىلىگى ءارتۇرلى ەكى ماماندى ەش سەبەپسىز اۋىستىرۋ، ءبىر-بىرىنە قارسى قويۋ “جوعارىعا” نە ءۇشىن قاجەت بولدى ەكەن؟ ن.اشيروۆ نەسىمەن جاقپاي قالدى؟", - دەپ اشىنۋدا جۇرت.

وسىلايشا مەملەكەت باسشىسى مەن ۇكىمەت باسشىسىنا دا اشىق حات جولداعان.

قۇرمەتتى قاسىم-جومارت كەمەلۇلى!

قۇرمانعازى اتىنداعى قازاق ۇلتتىق كونسەرۆاتورياسى رەسپۋبليكامىزداعى كاسىبي مۋزىكا ماماندارىن دايىندايتىن بىرەگەي جوعارى وقۋ ورنى جالعىز كونسەرۆاتوريا. اتالعان وقۋ ورنىنىڭ رەسپۋبليكامىزعا عانا ەمەس الەمگە تانىمال تالاي تۇلەكتەر شىققانىن جاقسى بىلەرسىز. كسرو حالىق ارتيستەرى ب. تولەگەنوۆا، ا. ءاشىموۆ، ءا. دىنىشەۆ، ت.ب. جانە قر حالىق ارتيستەرى ن.ءنۇسىپجانوۆ، ە. حاسانعاليەۆ، ب. جىلىسباەۆ، ر.جامانوۆا،               ب. جامانباەۆ، س. ورازباەۆ، ك.كۇمىسبەكوۆ، س. مۇحامەدجانوۆ، ە. وباەۆ،            س.تىنىشتىعۇلوۆا، ءا. ەسقاليەۆ، ق. احمەدياروۆ، ا.قورازباەۆ،                               ت. جامانقۇلوۆ، ق.بايبوسىنوۆ، ت. مۇحامەدجانوۆ، د. جولجاقسىنوۆ،                  ت. تەمەنوۆ، ع. مولداكاريموۆا، ت.شامەلوۆ، ش. ابيلوۆ، ا. ۇلكەنباەۆا،             ر.ستامعازيەۆ، ت. كۇزەمباەۆ، ت.ب. جۇزدەگەن قر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرلەرى، ت.ب. اكادەميك، دوكتورلار، پروفەسسورلار وسى شاڭىراقتىڭ تۇلەكتەرى ءارى ماقتانىشتارى. قازاق ەلىنىڭ مۋزىكا مادەنيەتىنىڭ جوعارى دەڭگەيدە دامۋى ءدال وسى كونسەرۆاتوريانىڭ تۇلەكتەرىنىڭ ارقاسى.

سوڭعى 5 جىل كونسەرۆاتوريانى باسقارعان ارمان جۇدەباەۆتىڭ جەتەكشىلىگى كەزىندە حالىقارالىق دەڭگەيدە ۇلكەن جەتىستىكتەرگە جەتتى. كونسەرۆاتوريامىز 75 جىلدىق تاريحىندا العاش رەت كۇردەلى جوندەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ، عيماراتتارىمىز، اۋديتوريالارىمىز جاڭاشا تۇرلەنىپ، جاڭعىرىپ سالا بەردى. جەمىستى دە جەڭىستى جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسىندە                ا. جۇدەباەۆ مينيسترلىككە شاقىرتۋ الىپ، وندا دا ءبىراز تۇشىمدى شارۋالار اتقارۋعا سەپ بولدى. بىراق بەلگىسىز سەبەپپەن وسى جىلدىڭ اقپان ايىندا             ت. جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسىنا رەكتورلىققا اۋىستىرىلدى.

ال، وسى كەزەڭدە ءبىزدىڭ كونسەرۆاتورياعا رەكتورمىندەتىن ۋاقىتشا اتقارۋشى بولىپ نۇركەن نۇرعاليۇلى ءاشىروۆ تاعايىندالدى. ن. ءاشىروۆ – قر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، كۇيشى، كومپوزيتور، ديريجەر. اسا تالانتتى مۋزىكانت، قازاق مۋزىكا مادەنيەتىن، اسىرەسە, دومبىرا اسپابىن، كۇي ونەرىن ءالەمنىڭ اتاقتى ساحنالارىندا تانىتقان بىرەگەي تالانت، ەلىمىزدىڭ برەندى اتانعانءبىزدىڭ ماقتانىشىمىز! ونىڭ جاس تا بولسا قازاق مۋزىكا مادەنيەتىنىڭ دامۋىنا قوسقان ۇلەسى وراسان زور.

ن. ءاشىروۆ وسى كونسەرۆاتوريادا ۇستاز، وركەستر ديريجەرى، فاكۋلتەت دەكانى قىزمەتتەرىن اتقارىپ، ءوز قازانىندا قايناعان، ءار ءىستىڭ ءمان-جايىنا ابدەن قانىق، ىشتەن شىققان كادرىمىز. ول وسىعان دەيىنا. جۇبانوۆ اتىنداعى رەسپۋبليكالىق دارىندى بالالارعا ارنالعان مۋزىكا مەكتەپ-ينتەرناتىنىڭ ديرەكتورى قىزمەتىن 2019-2023 جىلدارى جوعارى دەڭگەيدە ابىرويمەن اتقارعان وتە بىلىكتى باسشى. ونىڭ الدىندا دا 2003-2010 جىلدارى                        ن. تىلەنديەۆ اتىنداعى افەو باس كونتسەرتمەيستەرى، ءسوليستى، 2010-2018 ج.ج. ا.جۇبانوۆ اتىنداعى رەسپۋبليكالىق مۋزىكا مەكتەبىنىڭ ۇستازى ءارى ءبولىم مەڭگەرۋشىسى, قوسىمشا 2011-2018 جىلدارى جامبىل اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك فيلارمونياسىنىڭ ءسوليستى قىزمەتتەرىن اتقارعان بىلىكتى مامان.

مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترءى ايدا بالاەۆا 2023 جىلدىڭ قاراشا ايىندا ن. ءاشىروۆتى كونسەرۆاتورياعا رەكتور مىندەتىن ۋاقىتشا اتقارۋعا تاعايىنداعاندا بۇكىل ۇجىم بولىپ قاتتى قۋانعان ەدىك.

الايدا، وسى جىلدىڭ ناۋرىز ايىندا وسى مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگى ەگەمەن قازاقستان گازەتىنىڭ 13 ناۋرىزداعى سانىنا رەكتورلىق قىزمەتكە كونكۋرس جاريالادى, كونكۋرسقا ءبىر عانا (!) كانديدات گاۋحار تاسبەرگەنوۆاقاتىستىرىلىپ، سول كانديدات الداعى ۋاقىتتا رەكتور بولىپ كەلمەكشى ەكەن. الايدا وسى كونكۋرسقا ن. ءاشىروۆ بەلگىسىز سەبەپتەرمەنقاتىستىرىلماي قالعان! ونى ا. جۇبانوۆ اتىنداعى رەسپۋبليكالىق دارىندى بالالارعا ارنالعان مۋزىكا مەكتەپ-ينتەرناتىنا قايتادان ديرەكتورلىققا جىبەرىءلىپ جاتىر دەگەندى ەستىپ جاتىرمىز.

بيىل كونسەرۆاتوريامىزعا 80 جىل تولىپ وتىر. الدا جوسپارلانعان جانە اتقارىلار شارۋالار كۇتىپ تۇر. بىزگە وسى كەزەڭدە تۇراقتىلىق كەرەك!

رەكتوردىڭ اۋىستىرىلىپ جاتقانىن ەستىپ، بىزدەر – كونسەرۆاتوريا ۇجىمىنىڭ بىرقاتار پروفەسسورلىق-وقىتۋشى قۇرام ءۇنسىز قالۋدى ءجون كورمەدىك. جاڭادان تاعايىندالعالى وتىرعان گ.تاسبەرگەنوۆا دا ءبىزدىڭ كونسەرۆاتوريانىڭ تۇلەگى. بىلتىر 2023 جىلى كونسەرۆاتوريادان دوكتورلىق ديسسەرتاتسيا جازىپ، فيلوسوفيا دوكتورىن (PhD) قورعاپ شىقتى. كانديدات       گ. تاسبەرگەنوۆانىڭ كەلۋىنە ەشقانداي قارسىلىق بءىلدىرىپ وتىرعان جوقپىز.

دەگەنمەن، ونىڭ ۇجىم جانە مەملەكەتتىك مەكەمەنى باسقارۋدا اسا تاجىريبەسى جوق ەكەنىن ەسكەرسەك، ن. ءاشىروۆتىڭ وسى ۋاقىتقا دەيىن باسشىلىق قىزمەتتەردە ءوز ىسىنە ادال، ءادىل، تالاپشىل، جاڭاشىل، بىلىكتى، ىسكەر, مىقتى مامان رەتىندە الدەقاشان دالەلدەگەنىن ەسكەرسەك،  بۇل كادرلىق روتاتسيا نە ءۇشىن قاجەت بولدى ەكەن دەگەن كوكەيىمىزدە ۇلكەن ساۋال مەن كۇدىك تۋىنداپ وتىر?!

قۇرمەتتى، قاسىم-جومارت كەمەلۇلى! ءسىزدىڭ ءاربىر باستامالارىڭىز بەن ۇسىنىستارىڭىزدى كونسەرۆاتوريا ۇجىمى ءاردايىم اسا قىزىعۋشىلىقپەن تىڭداپ، ءارى قولدايدى. جاڭا قازاقستان، ادىلەتتى قازاقستان قۇرامىز دەپ ءبىز دە بولاشاققا زور ۇمىتپەن قادام باسىپ كەلەمىز. سۇيىكتى وتانىمىز بولاشاقتا الەمنىڭ الدىڭعى قاتارلى ەلدەرىنىڭ قاتارىنا قوسىلارىنا سەنەمىز جانە سوعان ءوزىمىز دە بار كۇش-جىگەرىمىزدى جۇمساپ، ايانباي قىزمەت ەتءىپ كەلەمىز! تەك كەيدە ەل مەن بيلىك اراسىنداعى وسىنداي تۇسىنىسپەۋشىلىك, كەلەڭسىزدىكسالدارى حالىقتىڭ، ءبىز سياقتى قاراپايىم ەلدىڭ سەنىمىنە سەلكەۋ ءتۇسىرىپ، سىزگە، ءسىز باسقارعان، تاعايىنداعان ۇكىمەتكە، ۇكىمەت مۇشەلەرىنە دەگەن سەنىمىن جوعالتىپ الا ما دەپ تە ويلايمىز.

بۇل حاتتى جازۋداعى ساۋالىمىز:

1. كونسەرۆاتوريامىزدىڭ بولاشاعى، مەملەكەتىمىزدىڭ مادەني ساياساتى، جوسپارى قالاي وربىمەك؟
2. نۇركەن ءاشىروۆ سىندى اسىل ازاماتتارىمىزدى ەش سەبەپسىز وسىلاي قاشانعا ىسىرىپ تاستاي بەرەمىز؟
3. ءبىزدىڭ ۇجىمعا جاڭادان رەكتور جىبەرۋدىڭ سەبەبىن ءتۇسىندىرسىن!
4. نەگە ۇجىم پىكىرىمەن ساناسپايدى؟
5. ەڭ باستى ساۋال – ۇلتتىق ءداستۇرلى مۋزىكا وكىلدەرىنە ەكىنشى سورتتى كوزقاراس توقتاتىلسىن! كونسەرۆاتوريانى تەك پيانيستتەر نەمەسە سكريپكاشىلار باسقارسىن دەگەن زاڭ جوق! ديسكريميناتسياعا جول بەرىلمەسىن!

قۇرمەتتى، قاسىم-جومارت كەمەلۇلى! قازاق ونەرىنىڭ مۋزىكا قارا شاڭىراعى، قۇرمانعازى اتىنداعى قازاق ۇلتتىق كونسەرۆاتورياسى ۇجىمىنىڭ اتىنان سىزگە ءبىزدىڭ مەكەمەنىڭ تاعدىرىن تالكەككە تۇسىرمەۋگە تىكەلەي نازار اۋدارۋىڭىزدى سۇرايمىز! ەلىمىز ءىشى داۋدان، سىرتى جاۋدان امان بولسىن!

پىكىرلەر