El tarıhynda tuńǵysh ret sammarı jáne non-fiction kitaptardy shyǵaryp, álemdik bestseller kitaptardy qazaq tilinde sóıletken «Mazmundama» baspasy az ýaqyt ishinde bedel jınap, qalyń oqyrmannyń kózaıymyna aınaldy. Qazaq tiliniń mazmunyn damytý arqyly ulttyń bolashaǵyna qyzmet etemiz dep aldyna zor maqsat qoıyp, osy kúnge deıin biraz belesterdi baǵyndyryp úlgergen «Mazmundama» qoǵamdyq qorynyń jetekshisi, áleýmettik kásipker - Teńiz Seıilhanmen suhbattasýdyń sáti tústi.
- “Aýdarma salasymen aınalysyp, qazaq naryǵyna álemdik bestseller kitaptardy shyǵaramyn” - dep, bul isti qolǵa alýlaryńyzǵa ne túrtki boldy? Mundaı sheshimge qalaı keldińizder?
«MAZMUNDAMA» JOBASY 2016 JYLY AQSh-TA ISKE QOSYLDY
- «Mazmundama» jobasy 2016 jyly Amerıka Qurama Shtattarynda bastaý aldy. Negizin qalaýshy Garvard ýnıversıtetiniń túlegi Shyńǵys Muqan.
- Baǵdarlama boıynsha jáne baǵdarlamadan tys kóptegen kitaptar oqydyq. Oqý kezinde jańa jáne qyzyqty nárseni bilgen saıyn mańyzdy aqparattardy basqalarǵa bóliskimiz keldi. Jyl saıyn álemde eki mıllıonǵa jýyq kitap shyǵarylady. Tanymal tanymdyq ádebıetti qazaq tiline aýdarýdyń dástúrli nusqalaryn shyǵarýdy armandadyq. Osylaısha, dostarymyzben keńesip sammarı kitaptaryn qurastyrýǵa sheshim qabyldadyq.
QAZAQ TILINIŃ MAZMUNYN DAMYTYP, ULTTYŃ BOLAShAǴYNA QYZMET ETEMIZ
- Mazmundamanyń mıssııasy - qazaq tiliniń mazmunyn damytý arqyly ulttyń bolashaǵyna qyzmet etý.
- Adam sanasynyń damýy sapaly aqparatqa baılanysty desek, Mazmundamanyń basty qyzmetteriniń biri - adamzat danalyǵy men bilimin qazaqshaǵa aýdarý arqyly óskeleń urpaqty bilimdi etý. Eń alǵashqy jobamyz - «Oqýǵa tıis 10 kitap» dep atalady. Eń qyzyqty jáne ózekti tańdaýdy qalaı tańdadyq? Biz (Good Reads, New York Times, Amazon) sarapshylarynyń jáne (Harvard Business Review, Forbes) oqyrmandarynyń pikirlerine júginip, «kóshbasshylyq» taqyryby boıynsha úzdik 10 kitaptyń reıtıngin jasadyq. 4 jyl ishinde «Oqýǵa tıis 10 kitap» jobasy aıasynda kelesi 9 kitapty shyǵardyq: kóshbasshylyq, menedjment, kemeldený, otbasy, tárbıe, marketıng, tabys, densaýlyq, baılyq. Búginde ekonomıka, kelissóz, saıasat, bolashaq taqyryptaryndaǵy kitaptar ázirlený ústinde. Qazaqstan tarıhynda tuńǵysh ret sammarı jáne non-fiction kitaptardy «Mazmundama» baspa úıi shyǵarǵanyn atap ótkim keledi.
- Teńiz Seıilhannyń baspa isimen aınalysqanǵa deıingi ómiri qandaı boldy? Kásipkerlikke qalaı keldińiz?
QARAPAIYM AÝYLDAN ShYǴYP, ShETELDE BILIM ALDYM
- Ońtústik Qazaqstanda, qazirgi Túrkistan oblysynyń Shardara qalasynda dúnıege keldim.
- Aýyldaǵy qarapaıym qazaq mektebin bitirdim. Meniń jáne mekteptegi joldastarymnyń aldynda eki tańdaý turdy: 1) Aýylda qalý. Sodan keıin úılenip, sol jerde jumys isteý. 2) Úlken qalaǵa oqýǵa túsip, bolashaqqa qadam jasaý. Men ekinshi joldy tańdadym. Mektepti aıaqtaǵannan keıin Malaızııaǵa aǵylshyn tilin úırenýge attandym. 6 aı Azııa-Tynyq muhıty tehnologııalar jáne ınnovaııalar ýnıversıtetine qarasty mektepte aǵylshyn tilin oqydym. 2013 jyly Almatyǵa kelip, Qanysh Sátbaev atyndaǵy Qazaq Ulttyq ýnıversıtetinde Informatıka mamandyǵynda oqydym.
ONLAIN PLATFORMALARDY DAMYTYP, DEREKTERDI QALPYNA KELTIRDIM
- Stýdent kezimde bilim salasy qyzyq bolatyn.
- Sóıtip, Raýan Kenjehanuly basqaratyn «Bilim Media Group» kompanııasyna kontent menedjer bolyp jumysqa ornalastym. 6 aı ishinde kóptegen jobalarmen jumys istedim, aıta ketsem Bilimland.kz, iTest.kz, iMektep.kz. Meniń mindetime aıtylǵan platformalardyń kontentin damytý kirdi. Kóp tájirıbe aldym. 2017 jyly elordaǵa kelip, Astana Halyqaralyq qarjy ortalyǵynda IT maman bolyp bir jyldaı qyzmette istedim. 2018 jyly Qazposhtadan derekterdi basqarý departamentinen shaqyrý kelip, Qazaqstan boıynsha 22 myń adam isteıtin mekemeniń mıllıondaǵan derekterin qalypqa keltirýmen aınalystyq.
IT SALASYNA 5 JYLYMDY ARNADYM
- Derekterdiń durystyǵyna baılanysty durys sheshim qabyldanady.
- Derekterdi basqarýdy júıelep, jumysy jolǵa qoıylǵannan keıin, Nazarbaev Zııatkerlik mektepterine qarasty «Pedagogıkalyq ólsheýler ortalyǵynan» shaqyrý keldi. Dál osy jyly 2018 jyldyń sońynda «Mazmundama» dúnıege keldi. «Mazmundama-ǵa» qoǵamdyq jumys retinde qaradym, keshke deıin NISh-tyń jumysyn, keshten tún ortasyna deıin demalys kúnderi janyma jaqyn «Mazmundama» jumystaryn istep júrdim, osylaı arada biraz jyl ótti. IT salasynda 5 jyldaı jumys istedim.
- Baspa úıiniń ataýyn nege “Mazmundama” dep qoıdyńyzdar? Ózge baspa úılerinen basty erekshelikterińiz nede?
QAZAQ TILDI KONTENTTI BAIYTÝ BASTY MINDETIMIZ
- Mazmundama qoǵamdyq qor bolyp qurylǵan kezde mazmun degen sóz aǵylshynsha kontent - qazaq tilinde kontentti damytý jáne baıytý.
- Mazmundama qoǵamdyq qorynyń mıssııasy basqa baspa úılerinen basqasha. "Mazmundama" – kommerııalyq uıym emes, qoǵamdyq uıym. Qazaq tildi kontentti baıytýdy ózimizdiń basty mindetimiz dep sanaımyz. Ulttyń básekege qabilettiligi ár adamǵa baılanysty. Al ár adamnyń básekege qabilettiligi onyń tiline baılanysty. Tildiń básekege qabilettiligi sol tildiń mazmunyna baılanysty. Biz qazaq tilin jan-jaqty nasıhattaýǵa óz úlesimizdi qosyp, jastarymyzǵa zamanyna laıyq, zamanaýı bilim alýyna kómekteskimiz keledi.
- “Mazmundama” baspasy kóbine qandaı ádebıetterdi aýdarýmen aınalysady? Mysaly «50% — bıznes, motıvaııa, 30% — kórkem ádebıet, 20% — balalar ádebıeti» degendeı belgili bir erejege súıenesizder me?
ÚZDIK KITAPTARDY QAZAQ TILINE AÝDARAMYZ
- Álem oqyrmandary talasyp oqıtyn úzdik kitaptardy qazaq tiline aýdaramyz.
- Good Reads, New York Times, Amazon jáne Harvard Business Review, Forbes ekspertteriniń reıtingi boıynsha eń kóp satylǵan kitaptar, eń kóp tilge aýdarylǵan kitaptar. Sheteldiń eń alyp baspalaryna keletin bolsaq Penguin Random House, Simon & Schuster, Eksmo, AST bul baspalar tek qana bir janrdegi ádebıetpen shektelmeı kitap salasyndaǵy barlyq janrdaǵy kitaptardy shyǵarady. Sol sııaqty «Mazmundama» qoǵamdyq qorynda osy alyp baspalar sekildi barlyq janrdaǵy kitaptardy qamtydyq.
«Oqýǵa tıis 10 kitap» serııasy tanymdyq mańyzy zor kitaptardy qysqa da nusqa formatta qundy ıdeıalardy oqyrmandarǵa jetkizý maqsatynda jınaqtaldy. Jınaqtarǵa ár sala boıynsha zertteýshiler men ǵalymdardyń, álemge áıgili kásipkerlerdiń tańdamaly on kitabynyń mazmuny enedi. Olardyń barlyǵy da ýaqyt synynan ótip, adamzat oıynyń altyn qazynasyna aınalǵan tańdaýly týyndylar.
«Qazaqsha100 bestseller» serııasy – álemdik, halyqaralyq bestellerler. Álemde eń kóp satylǵan, eń kóp tilge aýdarylǵan kitaptar New York Times, Amazon sııaqty basylymdarǵa jarııalanyp otyrady. Osy kitaptardyń ishinen eń úzdikterin qazaq tiline aýdaryp basýdy kózdeıdi.
«Balalar jáne jasóspirimder kitaphanasy» serııasy álemdik balalar ádebıetiniń úzdik týyndylaryn qazaq tiline aýdaryp, jas oqyrmanǵa usynady. Bul serııamen shyqqan kitaptardy bastaýysh synyp balalary ata-anasymen, al jasóspirimder óz betimen oqýyna bolady.
«Mektep kitaphanasy» serııasy boıynsha jaryq kórgen kitaptar orta mektepterdiń 5–11-synyp oqýshylaryna arnalǵan «Qazaq ádebıeti» oqýlyqtaryna týyndysy engen avtorlardyń jeke shyǵarmalar jınaǵynan turady.
«Qazaq Classics» serııasy qazaq tilindegi kórkem ádebıetke arnalǵan. Bul serııamen qazaq ádebıetiniń klassıkalyq shyǵarmalary jaryq kóredi.
«Mazmundama Classics» serııasy álemdik klassıkaǵa arnalǵan baǵyt. Bul serııa boıynsha álemdik kórkem oıdyń klassıkasyna aınalǵan týyndylar jaryq kóredi.
«WHO HQ» serııasymen jaryq kóretin kitaptar álemge belgili tulǵalar men ǵalamdyq oqıǵalar týraly bilgisi keletin eń jas oqyrmandarǵa arnalady. Olardy ata-analar mektep jasyna jetpegen balalarǵa oqyp berýine jáne bastaýysh synyptaǵy oqýshylarmen birge oqýyna bolady. Bul serııa aıasynda shyǵatyn kitaptar balanyń qııalyn shyńdap, bıik maqsattar qoıýǵa jeteleıdi.
- Qazirgi motıvaııaǵa qushtar Z urpaq ózin damytpaqqa talpynys jasap keledi. Jastarǵa ózińiz oqyǵan non-fıkshn janryndaǵy qandaı kitapty usynar edińiz?
QAZIR JASTARDYŃ BARLYǴY DAMÝ ÚSTINDE
- Iá, tehnologııalardyń áserimen zaman óte jyldam ózgerip jatyr. Qazir qarap otyrsam, jastardyń barlyǵy damý ústinde. Qur júrgen adamdy kórmeımin. Árkim ózine ne kerek, sol saladaǵy kitaptardy oqýy kerek. Ózim qazir menedjment, marketıng, kelissóz, kóshbasshylyq, satý salasyndaǵy kitaptardy oqyp jatyrmyn. Ózime unaǵan, kitaptar:
- Jim Camp «Start with No. The negotiating tools that the pros don't want you to know»
- John Zenger «How to Be Exceptional: Drive Leadership Success By Magnifying Your Strengths»;
- Dave Logan «Tribal Leadership: Leveraging Natural Groups to Build a Thriving Organization»;
- Jack Welch «Winning»;
- Dale Carnegie «How to Win Friends & Influence People»;
- Jonah Berger «Contagious. Why Things Catch On».
- Kitap oqýdy ádetke aınaldyrýdyń joldary qandaı? Oqyrmandarǵa aıtar basty keńesterińiz qandaı?
KITAP OQÝ ULY TULǴALARMEN KEZDESÝGE MÚMKINDIK BEREDI
- Kitap oqýdyń paıdasy kóp... Eń aldymen oı órisin ózgeredi, basqasha oılana bastaısyń, jaman áreketterge barmaısyń, jadyń jaqsarady. Bir keısti keltire keteıin: kez-kelgen adam oı tastaı alýy qajet.
- Mysaly, qazirgi tańda Álıhan Bókeıhan, Abaı Qunanbaıuly, Dinmuhamed Qonaev, Sokrat, Stıv Djobs syndy uly tulǵalarmen kezdesip, suraqtar qoıyp, suhbattasqyń kelse, olarmen kitaptary arqyly qaýysha alasyń. Kitap oqyǵan kezde adam áýeli ózine talap qoıa bilýi qajet, ózin aldamaýy tıis. Keminde kúnine 1 bet bolsyn, 10 bet bolsyn kitap oqý kerek. Osy ádisti kúndelikti qaıtalap otyrsa, aıyna esh qınalmaı 2-3 kitap oqyp tastaýǵa bolady. Bálkim, qyzyǵýshylyǵyn oıanyp 1 jyldan keıin aıyna 30 kitap oqyp ketýin de ǵajap emes. Adam qandaı kitap oqyp jatqanyn túsinbese, ol kitapty sońyna deıin oqymaıdy. Óıtkeni ózine ne kerek ekenin de, qandaı kitap oqý kerektigin de bilmeıdi. Neǵurlym kóbirek kitap oqysań, soǵurlym ózińe paıdaly. Analız jasap, ózińe qandaı qabilet jetispeıtinin anyqtaısyń. Sol qabiletti damytatyn úzdik kitaptardy oqı bastaısyń. Kitapty oqyp qana qoıa salmaı, unaǵan jerlerdiń astyn syzyp, kitaptan alǵan bilimdi kúndelikti óz ómirińde qoldana bastaısyń. Kitaptyń adam ómirine berer paıdasy shynymen orasan zor.
- Aldaǵy josparyńyzben bólisseńiz. Bolashaqta “Mazmundama” oqyrmandaryn qańdaı tyń bastamalarmen qýantpaq?
ALASh TAQYRYBYN QAITA JAŃǴYRTAMYZ
- Joǵaryda aıtqanymdaı qazirgi tańda 7 joba boıynsha kitaptardy daıyndap, shyǵaryp jatyrmyz.
Sonymen qatar Alash taqyrybyn tereń zerttep, qaıta jańǵyrtamyz. "Álıhan Bókeıhan kim?", "Ahmet Baıtursynuly kim?", "Qanysh Sátbaev kim?", "Abaı Qunanbaıuly kim?" degen ıllıýstraııaly shaǵyn kitaptardy balalarǵa arnaıy daıyndaý ústindemiz. Buıyrsa kelesi jyly satylymǵa shyǵady. Árıne qazirdiń ózinde qazaqtyń tulǵalaryna arnalǵan kitaptar bylaı da shyǵyp jatyr. Biraq, olardyń barlyǵy da úlken-úlken qalyń kitaptar... Muqabasy da, ishindegi áripteri de kózdiń jaýyn almaıdy. Adam oqymaıdy. Naryqqa arnalmaǵan kitaptar bolǵasyn olar ótpeıdi. Sondyqtan osyndaı 112 betten turatyn shaǵyn kitaptardy shyǵarýdy bastadyq. Osy bastama da tarıhymyzda alǵash ret jasalyp jatqan ıgi is.
ULY TULǴALARYMYZDY EL BILÝI KEREK
- Mysaly, Amerıkadaǵy iri baspalar naryqqa jumys jasaıdy.
Osyndaı tulǵalardy tanytýmen aınalysady. Mysaly, Stıv Djobs kim? degen sııaqty kitaptar álem boıynsha taralyp, oqyldy. Bizde tulǵalar da, sportshylar da, kásipkerler de bar. Degenmen, olar jaıly kóp aıtyla bermeıdi. Óz eńbekterimen jetistikke jetken adamdardy kóbirek nasıhattap, jastarymyzǵa úlgi-ónege berýimiz kerek. Stıv Djobs, Mark ýkerberg kim ekenin bilemiz, óıtkeni kontent kóp. Bizdiń de tulǵalarymyz jeterlik. Biraq, olardy eshkim bilmeıdi... Mine, osy problemany sheshýmen aınalysyp jatyrmyz.
KELER JYLY KITAP DÚKENIN AShÝ JOSPARDA BAR
- Kitaptan túsken qarjy Mazmundama-nyń mıssııasy – qazaq tiliniń mazmunyn damytýǵa, odan da kóp kitap shyǵarýǵa jumsalady.
Alda jospar kóp, qazirgi tańda oqyrmandarǵa tańdaý bolý úshin iOS, Android, mobıldik jáne Web qosymshalaryn daıyndaý ústindemiz. Keler jyly kitap dúkenin ashý josparda bar. Kóptegen kitaptardyń quqyǵyn alyp jatyrmyz. Atap aıtatyn bolsaq:
- The 5AM Club by Robin Sharma;
- The Everyday Hero Manifesto by Robin Sharma;
- The Monk Who Sold His Ferrari: Special 25th Anniversary Edition by Robin Sharma;
- Who Will Cry When you Die? by Robin Sharma;
- The Psychology of Money by Morgan Housel;
- Hachiko Waits by Lesléa Newman;
- Alibaba: The House That Jack Ma Built by Duncan Clark;
- The Leader Who Had No Title by Robin Sharma;
- You Are a Badass: How to Stop Doubting Your Greatness and Start Living an Awesome Life by Jen Sincero;
- You Are a Badass at making money: Master the Mindset of WealthY by Jen Sincero;
- You Are a Badass everyday: How to Keep Your Motivation Strong, Your Vibe High, and Your Quest for Transformation Unstoppable by Jen Sincero;
- Dune by Frank Herbert jáne t.b.
ANA TILIMIZ BARLYQ SALADA №1 BOLADY
- Mazmundama-da qazir júzge jýyq ıdeıalas, mıssııalas adamdar jumys isteıtinin atap ótken jón.
- Aýdarmashylar men redaktorlar, korrektorlar men dızaınerler, marketologtar men satý mamandarynan qurylǵan myqty komanda Mazmundama jobasy aıasynda 4 jyldan beri adamzat aqyl-oıynyń altyn qazynasyna aınalǵan sheteldik týyndylardy qazaq tiline aýdaryp satýmen aınalysyp keledi. Bizdiń eń basty maqsatymyz - Qazaqstanda qazaq tiliniń qoldaný aıasyn keńeıtip, jańa deńgeıge shyǵarý. Ana tilimiz barlyq salada №1 bolýy úshin qoldaýlaryńyz kerek. Ol úshin barshańyzdy ıgi bastamaǵa at salysýǵa shaqyramyn!
- Suhbattasqanyńyzǵa raqmet! Aǵartýshylyq jolyndaǵy qyzmetterińizge sáttilik tileımiz!
Suhbattasqan Zarına ÁShIRBEK,
"Adyrna" ulttyq portaly