ەلدوس توقتارباي: بىرنەشە ءتىلدى ەركىن مەڭگەرگەن جاستار سىرتقا كەتتى

2570
Adyrna.kz Telegram

جاڭاوزەن تولقۋى — حالىقتىڭ جۇيەگە تۇياق سەرپۋى. وسى كۇنگە دەيىن ءبارىمىز “سابىر”، “شۇكىر” دەپ كەلدىك. كەلەر كۇننەن ءۇمىتتى ەدىك. ءۇمىتتىڭ ءجىبىن ۇزدىك. سونىڭ ءبىرى — ءوزىم. ەلدەگى عىلىم سالاسى جەمقورلىققا ابدەن بىلىققان سوڭ، ەلدەن كەتۋگە ءماجبۇر بولدىم.

مەن سياقتى، مەنەن دە الەۋەتى جوعارى، ءبىلىمدى، جان-جاقتى دامىعان، بىرنەشە ءتىلدى ەركىن مەڭگەرگەن جاستار سىرتقا كەتتى. كەتىپ تە جاتىر… سەبەبى بەلگىلى… تامىر-تانىسسىز بۇل ەلدە جۇمىسقا تۇرۋ نەمەسە عىلىمي-زەرتتەۋ جوباڭا گرانت الۋ مۇمكىن ەمەس… دالەل كوپ…

ەلدە الەۋمەتتىك تەڭدىك جوق. كۇننەن-كۇنگە باعانىڭ شارىقتاۋى، اۋىلشارۋاشىلىعىنىڭ مۇشكىل جاعدايى — قارا حالىققا وڭاي سوعىپ تۇرعان جوق. پاندەميا قىسىمى، ءدارى-دارمەك پەن ازىق-تۇلىكتىڭ قىمباتتاۋى، كەي ايماقتارداعى كومىردىڭ تاپشىلىعى، سۋ مەن جارىق، جىلۋ ءتاريفىنىڭ ءوسۋى — قالتاعا سالماق ءتۇسىرىپ تۇر. ءبىر ايلىققا جان باعۋ دەگەن “ەرتەگى”. قازىر ەكىنىڭ ءبىرىنىڭ موينىندا كرەديت بەرەشەگى بار. پايىزدارى دا سۇمدىق.

تاپقانىن ءبىر ايدان كەلەسى ايعا جەتكىزە الماي، قارىزعا بەلشەسىنەن باتقان قانشاما وتباسى بار… تانىستار دا… تۋىستار دا بار… نەسىن جاسىرايىق… قازاقستاندا شاڭىراق يەسى — قازاق قاڭعىپ، قينالىپ جۇرگەنى وتىرىك ەمەس… ويتكەنى، باسپانا باعاسى تۇسىڭە كىرمەيتىن سوما. “قولجەتىمدى باسپانا” دەگەنى بولمايتىن شارۋا. باسپانا باعاسى ارزانداماي، بەرەكەلى ءومىر جوق…

ەشكىم الاڭعا ەرىككەننەن شىقپايدى. بيلىك پەن حالىقتىڭ اراسى جەر مەن كوكتەي. بيلىكتەگىلەر قازاق تىلىندە سويلەمەيدى، حالىق زارىنا تۇكىرگەنى دە بار. وسىنداي جاعداي دا حالىقتىڭ تاعاتىن تاۋىسىپ، سابىرىن سارقىدى.

مەندە وتىزعا كەلگەن ەل ازاماتى رەتىندە — قازاقستانىمنىڭ جەمقورلىقسىز شىنايى دامىعان، “2030”، “2050” دەگەن “ەرتەگى” جوباسىز قارىشتاعانىن قالايمىن. وتانىمدا ادىلەتتى قوعام ورناعانىن كورگىم كەلەدى. بويىمدا كۇش-قۋاتىم باردا، ەلىمنىڭ ادەبيەتىن، عىلىمىن دامىتقىم كەلەدى. #جاڭاوزەن كوتەرىلىسىن قولدايمىن!

ۇلتتىق يدەولوگياسى جوق مەملەكەتىمە جانىم اشيدى. دايىن تۇرعان الاش جوباسىن عىلىمعا، ەكونوميكاعا، مەديتسينا مەن اۋىلشارۋاشىلىعى قۇرىلىمدارىنا قولدانۋعا بولادى دەپ قانشا زارلادىق. داۋىسىم كىمگە جەتتى؟!

وقىعان جاس كادرعا ورىن جوق. زەينەتكەرلەر دوكەي تانىس-تۋىستارىنا ارقا سۇيەپ، كوپ مەكەمەنىڭ كىلتىن ۇستاپ وتىرعانى بار. جاستارعا ورنىن بەرمەي، وسىنداي شال-شاۋقان كرەسلوعا جابىسىپ، اياعىمىزدى تۇسادى… ەلدى قالاي دامىتپاق بۇلارىڭ؟!

ءار سالاعا رەفورما كەرەك. ماسەلە مەن تۇيتكىل قوردالانىپ قالعان. جاڭاشا ويلايتىن، ەڭبەككە جارامدى جاستار رەسۋرسىن دۇرىس پايدالانۋ كەرەك ەدى.

30 جىلدا ءجونى ءتۇزۋ نە زاۋىت، نە فابريكا اشپادىق. قۇر ماقتاۋ، داڭعازا توي. سول بوس ءسوز بەن وتىرىك ماقتاۋ — پاندەميا كەزىندە ايداي الەمگە ماسقارامىزدى شىعارىپ، ارتىمىزدى اشتى.

اۋىلداردى قۇرتتىق. توز-توزى شىققان اۋىلدا نە جۇمىس، نە بولاشاق جوق. كوركى قاشقان، اجارى توزعان، جولى جوق اۋىلعا قاراساڭ، جانىڭ قۇلازيدى. مەنىڭ تۋعان اۋىلىم ۋاعىندا قانداي اۋىل ەدى! اۋىلدا اتاقتى #قاپالاراسان كۋرورتى بولاتىن، ونى ءبىر دوكەي تالان-تاراجعا ءتۇسىرىپ، قۇرتتى. شەكاراداعى قاپال اۋدانى جابىلىپ، ستاتۋسىنان ايىرىلدى… ايتساڭ ءسوز كوپ… قازىر اۋىلىمدا تۇراتىن حالىقتان مولا مەن كوشكەن جۇرتتىڭ ورنى كوپ…

“ەستيتىن ۇكىمەتتىڭ” پرەزيدەنتى مەن ۇكىمەت باسشىسى، پارلامەنت پالاتالارىنىڭ قوس توراعاسى نەگە جاڭاوزەنگە بارماي جاتىر؟! ساڭىراۋ بولماسا دا وسى فب-دا وتىرعان Aida Balayeva ماۋلەن اشيمباەۆ بەرىك ءۋالي كورسوقىر ەمەس شىعارسىزدار!!!

قازاقستاننىڭ ءار قالاسى دامۋى ءتيىس. جەر استى، جەر ءۇستى بايلىعى — حالىق قازىناسى. جەزقازعان، قاراعاندى، جاڭاوزەندەرىمىز دۋباي سياقتى جايناپ تۇرۋى كەرەك!!!

اقيقاتىندا، مىنا نازارباەۆ جۇيەسى حالىقتىڭ سەنىم كرەديتىنەن ايىرىلدى. مەنىڭ زامانداستارىم ەندىگى ەرتەگىگە سەنبەيدى. سوندىقتان ۇكىمەت پەن پارلامەنت قۇرامى( تۇگەل دەپكورپۋستى تاراتۋ كەرەك) نۇرجۇيە اۋىسپاي، ەشتەڭە وزگەرمەيدى!!!

ەلدوس توقتارباي

(جازبا Facebook پاراقشاسىنان الدى)

پىكىرلەر