"تەرەكتى اۋليە" پەتروگليفتەرى ۇلىتاۋ اۋدانى، تەرەكتى اۋليە تەرەكتى تەمىر جول ستانساسىنان سولتۇستىك-شىعىسقا قاراي 20 كم جەردە ورنالاسقان.
بۇل ورتالىق قازاكستانداعى تاسقا بەينەلەۋ ونەرىنىڭ كونە ەسكەرتكىشى نەوليت، ەنوليت، قولا داۋىرلەرىنىڭ قولتاڭباسى بار، ەرتە تەمىر داۋىرىندە باعالى مەتالداردى وندىرگەن ورىندار مەن ءتۇرلى قورعانداردىڭ ءىزى قالعان كيەلى مەكەن.
XX عاسىردىڭ 40-شى جىلدارى وقاە-نڭ جەتەكشىسى اكادەميك ءا.X.مارعۇلان وسى ەسكەرتكىشكە العاش نازار اۋدارىپ، قىسكاشا سيپاتتاما بەرەدى. تەرەكتى اۋليەنى كەشەندى زەرتتەۋدى 1996 جىلدان باتىس قازاقستان ارحەولوگيالىق ەكسپەديتسياسى جۇرگىزدى (جەتەكشىسى 3.س.ساماشەۆ).
تەرەكتى اۋليە ارحەولوگيالىق كەشەنى تاسقا بەينەلەنگەن سۋرەتتەردەن، نەوليتتىك تۇراقتاردان، قولا ءداۋىرىنىڭ قونىستارى مەن نەكروپولدارىنان ت.ب. تۇرادى. تەرەكتى اۋليەدە تاسقا جانۋارلار سۋرەتى بەينەلەنگەن. بۇنىڭ بارلىعى ساق داۋىرىنە جاتاتىن «اڭ ءستيلى» بەينەلەۋ ونەرىنە سايادى.
جالپى، تەرەكتى اۋليە پەتروگليفتەرى: قولا ءداۋىرى ء(بىزدىڭ زامانىمىزدان بۇرىنعى 2-1 مىڭ جىلدىقتىڭ باسى); سكيف-ءسىبىر داۋىرىنە ء(بىزدىڭ زامانىمىزدان بۇرىنعى XII - ءبىزدىڭ زامانىمىزدىڭ I عاسىرلارى) جانە ورتا عاسىرعا جاتادى. ارحەولوگ ج.قۇرمانقۇلوۆتىڭ جەتەكشىلىگىمەن جەزقازعان ۋنيۆەرسيتەتى بارلاۋ-ارحەولوگيالىق ەكسپەديتسيا ۇيىمداستىرىپ (2003), «تەرەكتى اۋليە تىلسىمدارى» اتتى فوتوكورمە وتكىزدى (2004).
“رۋحاني جاڭعىرۋ” باعدارلاماسى اياسىندا
قاراعاندى وبلىستىق مادەنيەت، مۇراعات
جانە قۇجاتتاما باسقارماسى مەن “ادىرنا”
ۇلتتىق پورتالىنىڭ بىرلەسكەن جوباسى
