پاۆلودار قالاسىنىڭ № 21 سابيلەر باقشاسىندا «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى اياسىندا قازاق حالقىنىڭ تاريحى مەن مادەنيەتى، تۇرمىس-تىرشىلىگى مەن سالت-داستۇرلەرىنە ارنالعان شاعىن مۇراجاي اشىلدى.
جوبانىڭ ماقساتى – حالقىمىزدىڭ تاريحي-مادەني مۇراسىمەن تانىستىرا وتىرا، مەكتەپكە دەيىنگى تاربيەلەنۋشىلەرىمىزگە پاتريوتتىق ءتالىم-تاربيە بەرۋدەگى ءتيىمدى ءادىس-تاسىلدەردى دامىتۋ. №21 سابيلەر باقشاسىنىڭ باسشىسى سۆەتلانا بەرتىباەۆانىڭ سوزىنە قاراعاندا، مۇراجاي اشۋدى بۇرىننان كوزدەگەن ەكەن. حالقىمىزدىڭ مادەنيەتى مەن تۇرمىسىن زەرتتەۋ بارىسىندا، جىل سايىن بالالار اتا-انالارىمەن بىرىگىپ ءوز قولدارىمەن تۇرمىستىق زاتتار مەن قولونەر تۋىندىلارىن جاساعان. قازاق ءتىلى بۇرىشى كەڭەيە باستاعاندا، مۇراجاي اشۋ وي پايدا بولدى. «مۇراجاي اشۋ – بالالارعا پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ بويىنشا باعىتىمىزدىڭ ايتارلىقتاي جالعاسى بولىپ كەلەدى. جينالعان ماتەريالداردى جۇيەلەپ، جوبا بويىنشا جۇمىسىمىزدى جالعاستىرۋدامىز. كوزدەگەن ماقساتتىمىزدىڭ ناتيجەسى دە انىق. مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى بالالار كورنەكتى اقپاراتتى نەگۇرلىم جاقسى قابىلدايدى. بۇل جەردە جادىگەرلەردى تەك قانا كورمەي، ولاردى قولدارىنا ۇستاپ، ويناۋىلارىنا دا مۇمكىندىك بار»، - دەيدى سۆەتلانا قابدولقىزى. بۇل باستامانى اتا-انالار دا قۇپتاپ، بالالار جانە تاربيەشىلەرمەن بىرىگەيە وتىرا، مۇراجاي ەكسپوزيتسيالارى جاسالعان. مۇراجايدى تولىقتىرۋ جۇمىسى جالعاسۋدا، دەگەنمەن «كيىز ءۇي»، «ۇلتتىق كيىم»، «ىدىس-اياق»، «باسكيىمدەر»، «زەرگەرلىك بۇيىمدار»، «ءتورت تۇلىك مال» شاعىن ەكسپوزيتسيالار كورسەتىلۋدە. شاعىن مۇراجايدا «اۋىل» ەكسپوزيتسياسى ەرەكشە ورىن الادى. بۇل جەردە كىشىرەيتىلگەن مولشەردە كيىز ۇيلەر، التىباقاندار، اربا، ءۇي جانۋارلارى ، ياعني قازاق اۋىلدىڭ ءومىرى كورىنىس تاپقان.ۇلكەن كيىز ءۇيدىڭ ىشىندە قۇراق كورپەلەر، ساندىقتار، قامشى، قورجىن، بەسىك، قازاق ۇستەل – سىندى تۇرمىس زاتتارى كوپشىلىككە ۇسىنىلعان. داستارحان باسىنا وتىرىپ، باۋىرساق پەن قۇرتتىڭ ءدامىن دە تاتۋعا مۇمكىندىك بار. سونىمەن قاتار «ارقان تارتىس»، «اسىق اتۋ»، باسقا دا ۇلتتىق ويىندار ويناۋعا بولادى. وسىنىڭ بارلىعىن بالالار اتا-انالارىمەن بىرىگىپ جاساعان. ەكسپوناتتاردى جاساۋ ۇدەرىسى بالالار مەن اتا-انالاردى ايتارلىقتاي قىزىقتىرعانى سونشا، كەيبىر اتا-انالار شامالارىنشا زەرتتەۋ جۇمىستارىمەن اينالىسىپ «كيىزۇي»، «قىزداردىڭ اشەكەي بۇيىمدارى»، «كىلەم توقۋ»، «قولدانبالى اعاش ونەرى» تاقىرىپتارى بويىنشا جۇمىستار دايىنداعان. قازاق ءتىلى وقىتۋشىسى ءاليا جۇماعۇلوۆانىڭ ايتۋىنشا، شاعىن مۇراجاي جاساۋ بارىسى وقۋ – تاربيە جۇمىسىنا وڭتايلى سەپتىگىن تيگىزگەنى انىق. «ساباقتا بالالاردىڭ بەلسەندىلىگى كۇشەيىپ، جاڭا اقپاراتتىق جاڭالىقتارمەن تانىسۋ بارىسىندا، ولاردى سان قىرلى جاقتان زەرتتەپ ءبىلۋ ارقاسىندا قىزىعۋشىلىقتارى ارتا ءتۇستى .اسىرەسە، بالالار «ەكسكۋرسيا جۇرگىزۋشى» سيۋجەتتىك-ءرولدى ويىن ويناۋدى جاقسى كورەدى»، - دەيدى ءاليا تولەگەنقىزى. شاعىن مۇراجايعا كەلۋشىلەرگە ەكسكۋرسيانى بالالاردىڭ وزدەرى جۇرگىزەدى، ونىڭ ىشىندەگى جاس ەكسكۋرسيا جۇرگىزۋشىلەرى – وزگە ۇلت بالالارى. اتالعان جۇمىسقا جاسى ۇلكەن اعا بۋىن وكىلدەرى بەلسەندى قاتىستى. نەمەرەلەرىنىڭ قىزىقتى جەتىستىكتەرىنە اتا-اجەلەرى دە ءتانتى بولعانى انىق. «ءبىز جادىگەرلەردى دايىنداۋعا ريزاشىلىعىمىزبەن قاتىستىق. «قازاق قىزىنىڭ اشەكەي بۇيىمدارى قانداي بولعانىن ءبىلۋ ءۇشىن، بالالارمەن بىرگە ولكەتانۋ مۇراجايىنا جانە كىتاپحاناعا باردىق. مۇنداي جۇمىس بالالاردى دامىتادى، وتباسىمىزعا قۋانىش، بىرلىك سىيلايدى»، - دەيدى جەجەرا ماريا مەن ماكاردىڭ اناسى. اشىلعالى كەزدەن باستاپ شاعىن مۇراجايدى ءۇش توپ كورىپ ۇلگەردى. بالالار كورمەنى تاماشالاپ، باۋىرساق پەن قۇرتتىڭ، باسكا دا ۇلتتىق تاعامداردىڭ ءدامىن دە تاتتى. پاۆلودار قالاسىنىڭ №21 سابيلەر باقشاسىندا 10 توپ جۇمىس جاسايدى، ونىڭ ىشىندە 5 توپتا وقۋ-تاربيە قىزمەتى مەملەكەتتىك تىلدە جۇرگىزىلەدى. بارلىق بالالار مەن اتا-انالار مۇراجاي جادىگەرلەرىمەن تانىسىپ، قازاق حالقىنىڭ تاريحى مەن مادەني مۇراسىنا وزدەرىنىڭ ەتەنە قاتىستى ەكەنىن سەزىنۋگە مۇمكىندىكتەرى بار. بالاباقشادا 251 بالا ورىنمەن قامتاماسىز ەتىلگەن. اتالعان سابيلەر باقشاسى رەسپۋبليكالىق «بالاپان» باعدارلاماسى بويىنشا قايتا تۇرعىزىلىپ، 2010 جىلدىڭ 16 جەلتوقسانىندا ىسكە قوسىلدى. بيىلعى جىلدا اتالمىش مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ مەكەمەسى ءوزىنىڭ جەتىجىلدىق مەرەيلى تويىن قازاق مادەنيەتىنىڭ شاعىن مۇراجايىمەن قارسالۋدا.
تولىعىراق: https://egemen.kz/article/162018-pavlodarda-balabaqshada-murazhay-ashyldy
