تارازدىق ۇستازدار مەكتەپ ديرەكتورىنا شارا قولدانۋدى سۇرايدى. جامبىل وبلىسىندا ءبىر توپ مۇعالىم مەكتەپ قابىرعاسىندا مورالدىق-پسيحولوگيالىق جاعدايدىڭ قيىنداعانىنا شاعىمداندى. تاراز قالاسى ءبىلىم ءبولىمىنىڭ «№36 ورتا مەكتەپ» كوممۋنالدىق مەملەكەتتىك مەكەمەسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى مەكتەپ ديرەكتورى گۇلجاحان ابدرەشوۆاعا قاتىستى شارا قولدانۋدى سۇرايدى دەپ جازادى «ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى Azattyq Rýhy اقپارات اگەنتتىگىنە سىلتەمە جاساپ.
اگەنتتىك رەداكتسياسىنا حابارلاسقان ۇستازدار مەكتەپتە جوندەۋ جۇمىستارىنا قاراجات جيناۋ، باسىلىمدارعا ماجبۇرلەپ جازدىرۋ، مەكتەپتىڭ قۇرال-جابدىقتارىن مۇعالىمدەردىڭ ساتىپ الۋىنا يتەرمەلەۋ دەرەكتەرى بارىن ايتتى. ارىزدانۋشىلار حات سوڭىندا ءوز ەسىمدەرىن اتاماۋدى سۇراعان.
وسى مەكتەپتە تاريح پانىنەن 16 جىلدان بەرى ساباق بەرەتىن مۇعالىم مەكتەپ باسشىسىنىڭ دورەكىلىگى مەن اقشانى زاڭسىز جيناۋعا ىقپال ەتىپ وتىرعانىن ايتادى. ول مەكتەپ ديرەكتورلىعىنا 2019 جىلى قازان ايىندا تاعايىندالعان گۇلجاحان ابدرەشوۆانىڭ ادامنىڭ جەكە باسىن قورلاۋ، ادەپسىز سوزدەر ايتۋ جانە جۇمىس تارتىبىنەن تىس كەزەڭدە تاپسىرمالار بەرەتىنىن العا تارتادى.
«قازىر WhatsApp مەسسەندجەرى ارقىلى جۇمىس ىستەيتىن زامان بولدى عوي. مەكتەپ ديرەكتورى ساباق وقىتىپ وتىرساڭ دا، ساباقتان تىس ۋاقىتتا دا ورتاق چاتتا تىنىشتىق بەرمەيدى. انانى الىپ كەل، مىنانى الىپ كەل دەيدى. سوسىن جەكەڭە شىعىپ ايقايعا باسادى. ءبىز بالاعا ونلاين رەجيمدە ساباق ءوتىپ وتىرعاندا، باسقا ەشنارسەگە الاڭداماۋىمىز كەرەك. الايدا، ديرەكتور ابدرەشوۆا گۇلجاحان ەسەنوۆنا ونى ەسكەرمەيدى. جۇمىس ۋاقىتى تاڭعى 8:00-دەن كەشكى 20:00-گە دەيىن ەكەنى بەلگىلى. بىراق ول كىسى تۇنگى 22:00-دەن كەيىن دە، ءتىپتى 23:50-دە جەكەگە حابارلاما جازىپ، حابارلامانى الدىڭ با، قولىڭدى كوتەر، ەكى تاپسىرما بەرىلسە، ەكى رەت كوتەر دەپ دورەكىلىك كورسەتەدى»، - دەيدى پەداگوگ.
ءپان مۇعالىمى بيىل ىبىراي التىنسارين اتىنداعى توسبەلگىگە ۇسىنىلعانىن ايتادى. ول بايقاۋعا مەكتەپ ادىسكەرىنىڭ نۇسقاۋىمەن قۇجاتتار تاپسىرىپ، مەدالگە يە بولعان. الايدا، وسى ءۇشىن مەكتەپ باسشىسى قاراماعىنداعىلاردى بالاعاتتاپ، اۋىر سوزدەر ايتىپتى.
«ساۋاتسىز، تۋپويسىڭدار، نەگە بايقاۋعا قاتىساسىڭدار؟» دەدى. وسى وقيعادان سوڭ قان قىسىمىم كوتەرىلىپ، جەدەل جاردەم شاقىرتتىم. دارىگەرلەر ىستىق ۋكول سالدى. بىرنەشە كۇن اۋىرىپ، سوسىن اقىرى قۇلادىم. جۇيكەم سىر بەرىپ، ۇيدە ەم الۋعا تۋرا كەلدى»، - دەيدى ارىز يەسى.
ديرەكتوردىڭ بەيادەپ سوزدەرى مەن انايىلىعىن ايتىپ ءبىلىم بولىمىنە شاعىمدانعان مۇعالىمدەر بيلىكتەن ەش شارا بولمادى دەيدى.
«قازىر قاشىقتان وقىپ جاتىرمىز، ەلدە پاندەميا جاعدايى، ەشكىمگە وڭاي ەمەس. ءبىزدىڭ مەكتەپكە بۇل ديرەكتور 2019 جىلى قازان ايىندا كەلگەن. مادەنيەتتەن، ەتيكادان جۇرداي. مۇنى بار جاۋاپكەرشىلىكپەن ايتا الامىن جانە مەكتەپتە بارلىق مۇعالىم كۋالىك بەرەدى. «قاق شەكەدەن اتامىن، بۋحگالتەرياعا بارساڭ اياعىڭدى سىندىرامىن، شاشىڭدى جۇلامىن، وسى جەردە قۇلاپ ءولىپ قال، ساۋاتسىز، تۋپوي» دەگەن سوزدەر ءبىز ءۇشىن ۇيرەنشىكتى. ءبىز بۇل تۋرالى قالالىق ءبىلىم بولىمىنە شاعىم جازعانبىز، وسى ايتىلعانداردىڭ بارلىعىن سول جەردە كورسەتتىك»، - دەيدى بىزگە تەلەفون ارقىلى حابارلاسقان مۇعالىم.
ءبىلىم ورنىنداعى ەڭ داۋلى ماسەلە – كابينەتتەرگە جوندەۋ جۇمىستارى ءۇشىن قارجى جيناۋ. جىل باسىنان بەرى تاريح، ماتەماتيكا جانە ورىس ءتىلى كابينەتتەرىن جوندەۋ ءۇشىن ءار مۇعالىم 20 مىڭ تەڭگەدەن قاراجات جۇمساپتى. مەكتەپ باسشىسى بۇل باستاما اركىمنىڭ ءوز ەركىمەن ىستەلۋى كەرەك دەپ الادى دا، ارتىنان ورىنباسارىن جۇمساپ، مەكتەپ مۇعالىمدەرىنە بوياۋدان باستاپ، جوندەۋگە قاجەتتى قۇرىلىس ماتەريالدارىنا دەيىن الدىرادى ەكەن.
«مەن قالالىق سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى مەكەمەگە ارىز جازدىم، ول جەردە ءپان مۇعالىمدەرىنىڭ بارلىعىنا مەكتەپىشىلىك جوندەۋ جۇمىستارىنا قاراجات جيناعانىن دالەلدەدىك. تاريح ءپانى كابينەتىنە وسى ارىزدان سوڭ مەملەكەتتەن بولىنگەن قارجىعا جوندەۋ جۇرگىزدى. ورىس ءتىلى، ماتەرماتيكا سياقتى كابينەتتەرگە مۇعالىمدەر ءار قايسىسى 20 مىڭ تەڭگەدەن قارجى جينادى. ال مەكتەپتىڭ ەدەن جۋشىلارى 5 500 تەڭگەدەن اقى الىپ، ول كابينەتتەردى جوندەدى. سوسىن انتيكوردا جينالىس ءوتىپ، ول جەردە مەكتەپكە بالا سانىنا قاراي قارجى بولىنەدى، سوعان عانا جوندەۋ جۇرگىزلۋى ءتيىس. اتا-انا نەمەسە مۇعالىمدەردەن قارجى جيناۋعا تىيىم سالىنعان دەپ انتيكور ماماندارى كورسەتىپ بەردى، ءبىزدىڭ مەكتەپكە جوندەۋگە 400 مىڭ تەڭگە قاراستىرىلعان. ال مۇعالىمدەر جيناعان اقشاعا الىنعان قۇرىلىس ماتەريالدارى قايدا، بوياۋلار قايدا جاعىلدى دەگەن سۇراقتار اشىق قالدى»، - دەپ شاعىمداندى ۇستازدار.
«مەكتەپ باسشىسى ەشكىمنەن قورىقپايدى، بىزدەن زاڭسىز جيناعان قاراجاتتى قايتاراتىن ويى جوق. ءبىز، مۇعالىمدەر، وسى كۇنگە دەيىن گازەت-جۋرنالدارعا ەركىمىزدەن تىس جازىلامىز. كىمدە ساعاتى كوپ، سوعان قىمبات باسىلىمدارعا، «ەگەمەن قازاقستان» جانە «اق جول» گازەتىنە 10 مىڭ تەڭگەگە جازىلۋعا نۇسقاۋ بەرەدى. ال ساعاتى از مۇعالىمدەردى «جامبىل»، «تاراز» دەگەن 4500 تەڭگەلىك باسىلىمدارعا جازدىرتادى»، - دەيدى مۇعالىمدەر.
ءوزىن ورىس ءتىل ءپانى مۇعالىمى دەپ تانىستىرعان ازامات مەكتەپتەگى بىرنەشە زاڭسىزدىققا توقتالدى. ونىڭ ايتۋىنشا بىلتىر قاراشا ايىندا مۇعالىمدەر «التەست» جۇيەسىمەن اتتەستاتسيادان وتكەن، سول كەزدە پورتفوليو تاپسىرادى. مەكتەپ ديرەكتورى تەستتەن وتكەندەردىڭ بارلىعىنا 2 قوراپتان ا4 فورماتىنداعى قاعاز ساتىپ اكەلۋگە تاپسىرما بەرگەن كورىنەدى. ءار قوراپتىڭ باعاسى – 1400 تەڭگەدەن. بارلىعى 20-دان استام مۇعالىم اتتەستاتسيادان وتكەن.
«مەكتەپ ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى گۇلنار باشەنوۆا ءپان مۇعالىمدەرىنە شىعىپ، اقشا جيناۋدى مىندەتتەيدى. سوسىن كىم قاي كابينەتكە جوندەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ كەرەك ەكەنىن ءبولىپ بەرەدى. ءبىزدىڭ №36 مەكتەپتە نەگىزگى ءپان كابينەتتەرىن مۇعالىمدەر ءوز كۇشىمەن جاسادى. بازاردان بارىپ بوياۋ ساتىپ الدىق، ودان تىس، بارلىق قۇرىلىس سايمانىن قوسا ساتىپ الدىق. ال، جوندەۋگە مەكتەپتىڭ تەحنيكالىق قىزمەتكەرلەرى جۇمىلدىرىلدى. ودان تىس، ولاردىڭ ەڭبەكتەرىنە دەپ تاعى 5 مىڭ تەڭگەنى مۇعالىمدەر تولەدىك. سوندا ءبىر كابينەتتىڭ جوندەۋىنە 19 500-20 000 تەڭگە جۇمسالدى. ابدرەشوۆانى تارازدا «گەستاپو» دەپ اتايدى. ول بۇل ءسوزدى ءوزى دە ايتادى. ول قالالىق ءبىلىم بولىمىندە ادىسكەر بولىپ ىستەگەن، №27 مەكتەپتە ديرەكتور بولعان. پەداگوگيكالىق ورتادا تانىمال. كەكشىل ادام، سوندىقتان مەن ءوز اتىمدى جاسىرىپ قالۋعا ءماجبۇرمىن. قورقامىن»، - دەيدى №36 مەكتەپتىڭ ورىس ءتىلى ءپانى مۇعالىمى.
Azattyq Rýhy مۇعالىمدەردىڭ شاعىمىنا قاتىستى تاراز قالاسى ءبىلىم ءبولىمىنىڭ «№36 ورتا مەكتەپ» كوممۋنالدىق مەملەكەتتىك مەكەمەسىنىڭ ديرەكتورى گۇلجاحان ابدرەشوۆانىڭ پىكىرىن سۇرادىق. ءبىلىم مەكەمەسىنىڭ باسشىسى مۇنداي شاعىمداردىڭ بارىن بىلەتىنىن ايتتى. بىراق ءانونيمدى ارىزداردىڭ دالەلى بولسا جاۋاپ بەرۋگە دايىن ەكەنىن جانە ءوزىنىڭ دە وسى ماسەلەگە قاتىستى قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا ارىزداناتىنىن مالىمدەدى.
«مەن ءبىر-اق نارسەنى ايتامىن. ەگەر سول مۇعالىمدەردىڭ قولىندا دالەلدەر بولسا، سوتقا جۇگىنسىن دە، جازالاسىن. بىراق، ارىزدارىن ولار انونيم تۇرىندە جازادى، تاراتادى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جەكە قارالىمدار تۋرالى ارنايى زاڭى بار، سول زاڭنىڭ 5-ءشى بابىندا كورسەتىلگەن. ەگەر جەكە قارالىم ءانونيمدى تۇردە تۇسسە، قارالماۋى كەرەك. بىراق بۇل بىرنەشە رەت قايتالانىپ تۇرعان سوڭ، زاڭ ورىندارىنا شاعىمدانىپ، ادۆوكاتپەن كەلىستىم. ول ماعان قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا ارىز جازۋىمدى سۇرادى. ەرتەڭ وسى ماسەلەمەن اينالىسپاقشىمىن. مەن قاسىقتاپ جيناعان ابىرويىمدى شەلەكتەپ توككىم كەلمەيدى. ءوزىم «ارىم – جانىمنىڭ ساداعاسى» دەپ ءومىر سۇرەتىن اداممىن. سوندىقتان ارىزدانعان ادامداردى ىزدەپ تابۋعا كىرىسەمىن. ۇجىمداعىلاردىڭ جەكە باسىنا تيىسپەيمىن. وكپەم جوق، ءاربىر ۇجىمدا ونداي ءبىر-ەكى ادام بولادى. ەگەر سول ارىزدانعان ادامداردىڭ قولىندا دالەل بولسا، تۋرا مەن سياقتى ءوز قۇقىعىن قورعاسىن»، - دەيدى گۇلجاحان ابدرەشوۆا.
تاراز قالاسى اكىمدىگى ءبىلىم ءبولىمىنىڭ باسشىسى ساياحات ەسەەۆ ارىزداردىڭ قارالىپ، ءتيىستى شارا قولدانعانىن جەتكىزدى. الايدا، مەكتەپ ديرەكتورى گۇلجاحان ابدرەشوۆا ءبىلىم ءبولىمىنىڭ 10.11.2020 جىلعى №922 بۇيرىعىمەن كەلىسپەيتىنىن ايتادى.
«ارىزدى قاراستىرۋ قورىتىندىسى بويىنشا باسشىلىق پەن باقىلاۋدى السىرەتكەنى جانە ۇجىمداعى پسيحولوگيالىق مورالدىق احۋالدىڭ تومەندەۋىنە جول بەرگەنى ءۇشىن №36 ورتا مەكتەپ ديرەكتورى گ.ابدرەشوۆاعا «سوگىس» تۇرىندەگى تارتىپتىك جازا قولدانىلدى. بىراق بۇل ءبىزدىڭ ىشكى شارۋامىز. ول جەردە ارنايى زەردەلەۋ توبى جۇمىس جۇرگىزدى. تىكەلەي باعىنىشتى مەكەمە بولعان سوڭ، جازا قولدانىلدى. بۇيرىققا ءوزىم قول قويدىم. ارىزدار كەلەدى. بىزگە اتىن كورسەتپەيدى، ءتۇسىن تۇستەمەيدى. جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ ءوتىنىشىن قاراۋ ءتارتىبى بويىنشا بۇركەمەلەنگەن ارىزدار قارالماۋى كەرەك. بىراق ساياسي-الەۋمەتتىك احۋالدى تۇراقتاندىرۋ ءۇشىن ءبىلىم بولىمىنە بەرىلگەن ارنايى نۇسقاۋلار بار. سونىڭ اياسىندا ىشكى شەشىممەن ول مەكتەپتە بولىپ جاتقان جاعدايلارعا بەي-جاي قاراعان جوقپىز. بارىپ، قاراپ، كورىپ مۇعالىم-ۇستازداردىڭ پىكىرىن تىڭداپ، ءوزىمىز زەردەلەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزدىك»، - دەدى تاراز قالاسى اكىمدىگى ءبىلىم ءبولىمىنىڭ باسشىسى ساياحات ەسەەۆ.
رەداكتسياعا جولدانعان حاتتا مۇعالىمدەر: «تاراز قالاسى №36 ورتا مەكتەبىندە ديرەكتور ءوز قىزمەتىن اسىرا پايدالانىپ، زاڭسىز ارەكەتتەرگە بارۋىن توقتاتسىن. وسى كۇنگە دەيىن زاڭسىز جينالعان قاراجاتتار قايتارىلسىن. ءپان مۇعالىمدەرى بالاعا ءبىلىم مەن تاربيە بەرۋ ىسىمەن اينالىسۋى كەرەك. ال شارۋاشىلىق نەمەسە وزگە دە مەكتەپ جۇمىستارىمەن اينالىساتىن ارنايى قىزمەتكەرلەر بار. قۇزىرلى ورگاندارعا حاتتا كەلتىرىلگەن دەرەكتەردى بەرۋگە جانە ءتيىستى دالەلدەردى ۇسىنۋعا دايىنبىز»، دەگەن تالاپتارىن جەتكىزىپ وتىر.
ريشات اسقاربەكۇلى.
