اقش. امەريكادا اقپاننىڭ ءۇشىنشى دۇيسەنبىسى دەمالىس كۇنى. بۇل كۇنى ەلدە پرەزيدەنت كۇنىن اتاپ وتەدى. بۇل مەرەكە 1880 جىلى اقش-تىڭ العاشقى پرەزيدەنتى دجوردج ۆاشينگتوننىڭ قۇرمەتىنە بەلگىلەندى.
ۆاشينگتون 22 اقپاندا دۇنيەگە كەلگەندىكتەن العاش امەريكالىقتار مەرەكەنى وسى كۇنى اتاپ ءوتىپ ءجۇردى. 70-ءشى جىلداردىڭ باسىنا دەيىن مەرەكە اقپاننىڭ ءۇشىنشى دۇيسەنبىسى ەمەس، ءدال وسى كۇنگە بايلانىستى بولدى. الايدا، پرەزيدەنت نيكسون دەمالىس كۇنىن اقپاننىڭ ءۇشىنشى دۇيسەنبىسىنە اۋىستىرۋدى جانە بۇل كۇنى ۆاشينگتوندى عانا ەمەس، اقش-تىڭ 16-پرەزيدەنتى اۆراام لينكولندى دە قۇرمەتتەۋدى ۇسىندى.
پرەزيدەنت كۇنى ۆاشينگتونداعى مۇراجاي-ۇيىندە كوستيۋمدەر شوۋى ءوتىپ، حالىققا ونىڭ سۇيىكتى اسى – بال مەن ماي قوسىلعان جۇگەرى تورتتارى ۇسىنىلادى.
ۇلىبريتانيا. كورولەۆانىڭ تۋعان كۇنىن ۇلىبريتانيا 8 ماۋسىمدا اتاپ وتەدى. بريتان مونارح ەليزاۆەتا ءىى ءساۋىر ايىندا دۇنيەگە كەلگەن، بىراق ءداستۇر بويىنشا ۇلىبريتانيادا بۇل مەرەكە ماۋسىمنىڭ ەكىنشى سەنبىسىندە تويلانادى. بۇل ادەت-عۇرىپتى ەدۆارد VII ورناتقان. پاتشانىڭ ايتۋىنشا، بۇل كۇنى اۋا رايى دا مەرەكەنى بۇزا المايدى.
ەليزاۆەتا II رەسمي تۇردە تاعى 15 مەملەكەتتىڭ حانشايىمى ەكەنىن ەسكەرۋىمىز دە كەرەك. ولاردىڭ قاتارىندا: اۆستراليا، كانادا، جاڭا زەلانديا، سولومون ارالدارى، يامايكا بار. الايدا، اتالعان ەلدەردىڭ بىرقاتارىندا وزدەرىنىڭ «پاتشايىم كۇنى» تويلانادى.
مىسالى، كانادادا بۇل مەرەكە ۆيكتوريا پاتشايىمعا ارنالعان، ولار بۇل كۇندى 24 مامىرعا جاقىن، دۇيسەنبى كۇنى تويلايدى. اۆستراليادا ول ماۋسىمنىڭ ەكىنشى دۇيسەنبىسىندە اتاپ وتىلەدى، بۇل كۇن شاڭعى ماۋسىمى باستالعان ۋاقىتقا سايكەس كەلەدى. جاڭا زەلانديادا پاتشايىم كۇنى شاڭعى ماۋسىمى باستالعان ۋاقىتقا سايكەس كەلەدى جانە ماۋسىمنىڭ ءبىرىنشى دۇيسەنبىسىندە اتاپ وتىلەدى.
يسلانديا. يسلانديا پرەزيدەنت كۇنىن 14 مامىردا اتاپ وتەدى. مەرەكە ەلدىڭ بەسىنشى پرەزيدەنتى ولاۆۋر راگنار گريمسسوننىڭ تۋعان كۇنىنە ورايلاستىرىلعان. بۇل كۇنى يسلانديادا مەملەكەتتىك جالاۋلار كوتەرىلىپ، ءتۇرلى شارالار ۇيىمداستىرىلادى. گريمسسون 1996 جىلى بيلىككە كەلدى جانە ءالى كۇنگە دەيىن وسى لاۋازىمىن ساقتاپ كەلەدى. سوڭعى سايلاۋ 2012 جىلى وتكەن بولاتىن.
گوللانديا. ءساۋىردىڭ سوڭىندا – 30 نەمەسە 29-ندا گوللانديادا ۇلتتىق مەرەكە پاتشايىم كۇنى اتاپ وتىلەدى. بۇل داتا ءوز تاعىنان باس تارتقان بەاتريكس پاتشايىمنىڭ اناسى يۋليانا حانشايىمنىڭ تۋعان كۇنىمەن بايلانىستى. بەاتريكس ءتاجدى العان كەزدە، مەرەكە كۇنىن اۋىستىرۋدان باس تارتتى، ويتكەنى ونىڭ تۋعان كۇنى قىستا – 31 قاڭتاردا وتەدى.
2013 جىلى بەاتريكس پاتشايىم تاقتان باس تارتقاننان كەيىن مەرەكە كۇنىن جانە ونىڭ اتاۋىن وزگەرتۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى. سول جىلدان باستاپ گوللاندتار 27 ساۋىردە تاققا وتىرۋى كەرەك بولعان وران حانزاداسى ۆيللەم-الەكساندردىڭ تۋعان كۇنىن اتاپ وتەدى.
نيدەرلاندىدا مونارح كۇنىندە قىزعىلت سارى ءتۇستى كيىم كيۋ ادەتكە اينالعان. ول بيلەۋشى وران ديناستياسىنىڭ تەگىنە بايلانىستى.
ەلىمىزدە 2011 جىلدان باستاپ تۇڭعىش پرەزيدەنت كۇنى ارنايى اتاپ وتىلەدى. بۇل كۇن نازارباەۆتىڭ بيلىككە كەلگەن ۋاقىتىنا بايلانىستى. ول العاش رەت 1991 جىلى 10 جەلتوقساندا سايلاندى.
بۇل مەرەكە العاش رەت 2012 جىلى ءوتتى. رەسپۋبليكا تۇرعىندارى ءۇش كۇندىك دەمالىس الىپ، ۇلكەن سپورتتىق نىسانداردى اقىسىز كورۋ مۇمكىندىگىنە يە بولدى.
فوتو اشىق دەرەككوزدەن الىندى
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى
