«ازيا حالىقتارىنىڭ ەرتەگىلەرى» تسيكلىنان
تاي ەرتەگىسى
اۋلاقتاعى بءىر موناستىر اۋلاسىندا بيىك اعاش ءوسىپ تۇردى. ونداعى جەمىس جەتىلىپ-ءپىسىپ، كەيبىرى شىرۋگە اينالعانىنا قاراماستان عيباداتحانا باسشىسى ەشكىمگە ءۇزىپ جەۋگە رۇقسات ەتپەدى. ول –تويىمسىز ءارى ءوزىمشىل-تۇعىن. سءويتىپ، ەكى شارۋا ەپتىلىك تانىتىپ، سول ساراڭ سوپىنى الداپ سوعىپ,شىرىندى ماۋەنى جيىپ الۋدى كوزدەدى. بىرەۋى سوعان كەپ، بىرنەشە ميۋانى تەرىپ الماق نيەتتە ەكەندىگىن ايتادى.
– جوق، – دەپ قاتقىلداۋ جاۋاپ قاتتى، سوپى. – ءوزىمە كەرەك.
– ءسىز مەنى دۇرىس تۇسىنبەدىڭىز، مىرزام، – دەدى شارۋا شاتتانىپ. – بۇعى ەتىنەن دايىندالعان *كەنگاسىنان ءدام اۋىز تءيىپ شىقسىن دەپ شاقىرعالىكەلگەم, نەگىزى. ال، جەمىس تۇزدىق ءۇشىن قاجەت.
– ەرتەرەك ايتپايمىسىڭ، بۇ تۋرالى! – دەدى قۋانىشى قوينىنا سىيماعان, موناستىر باسشىسى. – قالاۋىڭشا ال.
قاپتى تولتىرعان ديقان كەشقۇرىم كەلەتىندىگىن ەسكەرتەدى. ارتىنشا-اق عيباداتحاناعا ەكىنشى شارۋاەنىپ، ءبىرسىپىرا جەمىس الماق ويدا ەكەندىگىنجەتكىزەدى. ساراڭ سوپى رۇقسات بەرمەگەن سوڭ، ول ونىكەشكە تاۋىق ەتىنەن جاسالعان كەنگتەن اۋىز تيۋگە شاقىرادى. ريزا بولعان باسشى قالاعانىنشا تەرءۋىن بۇيىرادى. ول دا وڭتايلى ءساتتى جىبەرمەس، سەبەتتى تولتىرعان سوڭ كەتىپ قالادى. كەش باتقاندا قوس شارۋاگەر سوپىنى قوناققا شاقىرادى. ول عيباداتحانادان شىعىپ، اۋىلعا اپاراپ سوقپاقپەن ارتىنا ىلەسىپ وتىرادى. توراپقا كەلگەندە ءبىر شارۋاكەش:
– اۋەلى، مەنىڭ ۇيىمە ءجۇرىڭىز, مىرزام. ول جولدىڭ وڭ جاعىندا ورنالاسقان، – دەدى.
– جوق، – دەدى ەكىنشىسى. الدىمەن، مەنىكىنە سوعىڭىز. وتباسىم داستارقان باسىنا جايعاستى.
ەكى ديقان ەرەگىسكەنءسىپ، ونىڭ قولىنان ۇستاپ، ءار تاراپقا تارتا باستايدى. شارۋاگەرلەر شاتىناي داۋلاسىپ، تويىمسىز موناحتى سىلكىلەي بەرەدى، سىلكىلەي بەرەدى، سوندا ول جالىنا-جالبارىنا ءبۇي دەيدى:
– جايىما قالدىرىڭدارشى! بۇعىدان ازىرلەنگەن كەنگكە دە، تاۋىقتان جاسالعان كەنگكە دە تابەتىم شاپپاي تۇرعانى. جىبەرىڭدەرشى، وتىنەم!
قوس ديقان اۋىلعا ورالعان سوڭ ساراڭ سوپىنىابدەن اجۋا قىپ، راقاتتانا كۇلەدى. سويتسە، كەنگ تۇرماق, سايتان دا جوق ەكەن.
*كەنگ – تاي ەلىنىڭ ۇلتتىق تاعامى. ونى كۇرىشتەن، ۇساقتاپ تۋرالعان ەت، قۇس يا بالىقتانازىرلەيدى, ىشىنە دامدەۋىش، كوك قوسادى.
اۋدارعان: قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ
مۇشەسى، جازۋشى-دراماتۋرگ،
ادەبيەتتانۋشى، سىنشى الىبەك بايبول.
ەرتەگى اۋدارماشىنىڭ ۇسىنۋىمەن جاريالاندى.
كوشىرىپ باسۋعا بولمايدى!
