ءبىرجان سال اۋدانىنداعى تاسشالقار اۋىلىنىڭ جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەبىندە جابايى ءتىرى تابيعات بۇرىشى ۇيىمداستىرىلدى، ونىڭ العاشقى ءۇي جانۋارلارى تەڭىز شوشقالارى (كەمىرگىشتەر تۇقىمداسى) بولدى.
مەكتەپ باسشىسى قايرات قوجاحمەتوۆ قازىرگى ۋاقىتتا قورشاعان ورتاعا قاتىستى بەرىك ءبىلىمدى، ەتيكالىق نورمالار مەن قاعيداتتاردى قالىپتاستىرۋ مۇمكىندىگىن تەك سىنىپ-ساباق جۇيەسى اياسىندا عانا ەمەستىگىن جاقسى ءتۇسىندى. وقۋشىلاردىڭ تابيعات پەن جانۋارلار الەمىمەن بايلانىسىن كەڭەيتۋ قاجەت.
«بارلىق بالالار جانۋارلاردى جاقسى كورەدى، بىراق ولاردى ۇيگە ءبارى بىردەي الا المايدى. اتا-انالار بىرەۋگە رۇقسات بەرمەيدى، وتباسىنداعى بىرەۋدىڭ جانۋارلاردىڭ بەلگىلى ءبىر تۇرلەرىنە اللەرگياسى بار، بىرەۋدىڭ ولاردى ۇستاۋعا ۋاقىتى مەن قاراجاتى جوق. سوندىقتان بالالار «ءتىرى تابيعات بۇرىشى» مەكتەپ قابىرعاسىندا اشىلۋ حابارلاندىرۋدى زور ىنتا مەن قۋانىشپەن قارسى الدى»، - دەپ ايتى مەكتەپ ديرەكتورى.
وقۋشىلاردىڭ ەكولوگيالىق دامىعان تۇلعاسىن تاربيەلەۋدەگى ءتىرى بۇرىشتىڭ ءرولى وتە ماڭىزدى: بۇل تۋرالى «ءبىرتۇتاس تاربيە» باعدارلاماسىندا دا ايتىلۋدا.
بىرىنشىدەن، بالالار وقۋ جىلىندا تابيعاتتا ەڭبەكپەن اينالىسۋعا مۇمكىندىك الادى: جانۋارلارعا كۇتىم جاساۋ، تورلاردى تازارتۋ، بۇرىشتىڭ تۇرعىندارىن تاماقتاندىرۋ جانە ت. ب.
ەكىنشىدەن، ءتىرى بۇرىشتاعى ءۇي جانۋارلارىمەن قارىم-قاتىناس جانۋارلارعا جاعىمدى ەموتسيونالدى قاتىناستى دامىتۋعا، مورالدىق جانە ەستەتيكالىق سەزىمدەردى قالىپتاستىرۋعا، تابيعاتقا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك پەن ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
ۇشىنشىدەن، ءتىرى بۇرىش وقۋ پروتسەسىن ارتاراپتاندىرۋعا كومەكتەسەدى. ءۇي جانۋارلارىنداعى وقۋشىلار قۇرىلىمنىڭ، مىنەز-قۇلىقتىڭ، ءومىردىڭ ەرەكشەلىكتەرىن زەرتتەي الادى، عىلىمي-زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزە الادى.
«ەكولوگيالىق ءبىلىم بەرۋدىڭ زاماناۋي ادىستەرى مەن كومپيۋتەرلىك تەحنولوگيالاردى قولداناتىن ساباقتار ءتىرى بۇرىشتاعى ادەتتەگى ساباقتار سياقتى وڭ ناتيجە بەرمەيدى. قازىرگى كەزدە مەكتەپتە پسيحولوگ كابينەتىندە، شاعىن ورتالىقتا، مەكتەپ فويەسىندە بالىقتارى بار اكۆاريۋمدار تۇر»، - دەپ تولىقتىردى قايرات قوجاحمەتوۆ.
باستاۋىش سىنىپ مۇعالىمى زارينا قويشەباەۆا 3 سىنىپ وقۋشىسى حىدىربەك يبراحيممەن بىرگە جانۋارلاردى باقىلاپ، «وقۋشىلاردىڭ ەكولوگيالىق مادەنيەتىن تاربيەلەۋدەگى جابايى تابيعات بۇرىشىنىڭ ءرولى» اتتى عىلىمي جوبا جازدى.
9-سىنىپ وقۋشىسى كورەشكوۆا ەليزاۆەتا پسيحولوگ حاسەنوۆا ساندۋگاشتىڭ جەتەكشىلىگىمەن «سۋ فاۋناسىنىڭ ادامنىڭ جۇيكە جۇيەسىنە وڭ اسەرى» تاقىرىبىنداعى جوبانى زەرتتەي باستادى.
مەكتەپتىڭ ءتىرى تابيعات بۇرىشى - توتىقۇس، كانارەيكا، تاسباقالار، قوياندار ساتىپ الۋ مەن كەڭەيتۋ جوسپارلانۋدا. جانە بۇل جاڭا زەرتتەۋلەردىڭ نىسانى بولادى!
