الماتى اكىمى ەربولات دوساەۆ سوعىس ارداگەرى شءاڭگەرەي جءانءىبەكۇلىن عاسىرلىق مەرەيتويىمەن قۇتتىقتادى
شاڭگەرەي جانىبەكوۆ 1924 جىلى دۇنيەگە كەلگەن، 18 جاسىندا مايدانعا شاقىرىلعان. قازاقستاندىق جاۋىنگەر سوعىسقا باستان-اياق قاتىسىپ، كەيىن مەملەكەتتىك جانە قوعامدىق قىزمەتتە بەيبىت ءومىردى قالپىنا كەلتىرۋگە ايانباي ەڭبەك ەتتى.
بۇگىندە قارت مايدانگەر 100 جاسقا تولىپ وتىر. قالا اكىمى ەربولات دوساەۆ اقساقالعا ارنايى بارىپ، مەملەكەت باسشىسىنىڭ سالەمى مەن قۇتتىقتاۋىن، جىلى لەبىزىن جەتكىزدى.
«ءوزىڭىزدى وتانداستارىمىز كورنەكتى مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى، مايدانگەر، ۇلتجاندى ازامات رەتىندە جاقسى بىلەدى. ومىرلىك عۇمىرناماڭىزدا ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىسقا قاتىسىپ، بەيبىت جىلداردا ەڭبەك جولىڭىزدى دەنساۋلىق ساقتاۋ، اۋىل شارۋاشىلىعى سياقتى ماڭىزدى سالالاردان باستاپ، ءتۇرلى ساياسي-اكىمشىلىك قىزمەتتى ابىرويمەن اتقاردىڭىز»، - دەلىنگەن پرەزيدەنتتىڭ قۇتتىقتاۋىندا.
سونداي-اق وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ عاسىر جاساعان عيبراتتى عۇمىر يەسى، ونەگەلىك جان رەتىندە ەرەكشە قادىرلەيتىنى ايتىلعان.
قالا اكىمى شاڭگەرەي جانىبەكوۆكە 1941-1945 جىلدارداعى ۇلى وتان سوعىسىندا كورسەتكەن ەرلىگى مەن جانقيارلىعى، مەملەكەتتىك جانە قوعامدىق قىزمەتكە بەلسەندى ارالاسقانى ءۇشىن مەملەكەت باسشىسىنىڭ جارلىعىمەن بەرىلگەن I دارەجەلى «بارىس» وردەنىن تابىس ەتتى.
پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆ ارداگەرگە ءوزىنىڭ قۇتتىقتاۋىن جولدادى، ول شاڭگەرەي جانىبەكۇلىنىڭ سىڭىرگەن ەڭبەگىن، قوعامنىڭ دامۋىنا جانە قازاقستاننىڭ قالىپتاسۋىنا قوسقان ۇلەسىن اتاپ ءوتتى.
ەربولات دوساەۆ ارداگەرگە سوعىستا كورسەتكەن جاۋىنگەرلىك ەرلىگى ءۇشىن ريزاشىلىعىن ءبىلدىرىپ، ەلدىڭ دامۋ جولىنداعى قاجىرلى ەڭبەگى ءۇشىن العىس ءبىلدىردى. ول مايدانگەردىڭ ءومىر جولى باتىلدىقتىڭ، ەرلىكتىڭ جانە بورىشقا دەگەن ادالدىقتىڭ ۇلگىسى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
«ەكى جىل بۇرىن جەڭىس كۇنىندە مەن ءسىزدىڭ 100 جىلدىق مەرەيتويىڭىزعا كەلەتىنىمدى ايتقان ەدىم. بۇگىن ءسىزدى وسى تاماشا مەرەيتويمەن قۇتتىقتاپ، مەملەكەت باسشىسىنىڭ اقجارما تىلەكتەرى مەن جۇرەكجاردى لەبىزىن جەتكىزىپ، سىزگە لايىقتى ماراپات تاپسىرۋ مەن ءۇشىن ۇلكەن مارتەبە. امان بولىڭىز! جاقىندارىڭىزعا باقىت پەن جاقسىلىق تىلەيمىن»، - دەدى الماتى اكىمى.
ءوز كەزەگىندە شاڭگەرەي جانىبەكۇلى مەملەكەت باسشىسى مەن پرەمەر-مينيسترگە اعا ۇرپاققا كورسەتكەن قۇرمەت پەن قامقورلىعى ءۇشىن العىس ءبىلدىرىپ، بارشا قازاقستاندىققا اشىق اسپان تىلەدى.
شاڭگەرەي جانىبەكۇلى 1942 جىلدىڭ قىركۇيەگىندە قوستاناي مەديتسينالىق ۋچيليششەسىن بىتىرگەننەن كەيىن كەڭەس ارمياسى قاتارىنا شاقىرىلدى. II ۋكراين جانە بريانسك مايداندارىنا قاتىسىپ، پولتاۆا، كيروۆوگراد، كرەمەنچۋگ، حاركوۆ، بەلگورود، ۋكراينا، مولدوۆا، اۆستريا، ۆەنگريا، رۋمىنيا جانە چەحوسلوۆاكيانى جاۋلاردان ازات ەتۋگە قاتىستى. جەڭىس كۇنىن اۋستريادا قارسى الدى.
زاپاسقا شىققان سوڭ قوستاناي اۋداندىق ەڭبەكشىلەر دەپۋتاتتارى كەڭەسىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولىپ جۇمىس ىستەدى. قازاق كسر مينيسترلەر كەڭەسى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى قىزمەتىن اتقاردى، وندا مادەنيەت، حالىققا ءبىلىم بەرۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، الەۋمەتتىك قامسىزداندىرۋ، باسپا قىزمەتى، بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى جانە سپورت قوزعالىسى، شىعارماشىلىق وداقتار جانە باسقا دا قوعامدىق ۇيىم ماسەلەلەرىمەن اينالىستى. 1985 جىلدان باستاپ جاسىنا بايلانىستى زەينەتكە شىقتى. 1985 جىلدىڭ تامىزىنان 1993 جىلدىڭ جەلتوقسانىنا دەيىن «قازاقستان قوعامى» شەتەلدەگى قازاقتارمەن مادەني بايلانىس جونىندەگى رەسپۋبليكالىق قوعامدى باسقاردى.
1987 جىلدىڭ ناۋرىزىنان 1990 جىلدىڭ ناۋرىزىنا دەيىن قازاق رەسپۋبليكالىق سوعىس جانە ەڭبەك ارداگەرلەرى كەڭەسىنىڭ توراعاسى، سودان كەيىن 2001 جىلدىڭ ناۋرىزىنا دەيىن وسى كەڭەستىڭ تورالقا مۇشەسى بولدى. 1995 جىلدان 1998 جىلعا دەيىن قازاقستان حالىقتارى اسسامبلەياسىنىڭ مۇشەسى بولدى. رەسپۋبليكانىڭ ءارتۇرلى دەلەگاتسيالارىنىڭ باسىندا موڭعوليا، الجير، اۆستريا، فيليپپين، يراك، اۋعانستان، ۆەتنام، يران جانە دەلەگاتسيا مۇشەسى رەتىندە چەحوسلوۆاكيادا بولدى.
ول قازان توڭكەرىسى، II دارەجەلى وتان سوعىسى وردەنىمەن، ەڭبەك قىزىل تۋ وردەنىمەن، «ەرلىگى ۇشىن» ەكى مەدالىمەن، قازاق كسر جوعارعى كەڭەسىنىڭ قۇرمەت گراموتالارىمەن جانە باسقا دا ەڭبەك سىڭىرگەن ناگرادالارىمەن ماراپاتتالدى. 2017 جىلى شاڭگەرەي جانىبەكوۆكە الماتى قالاسىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى اتاعى بەرىلدى.
