سەيسەنبى ۇكىمەت وتىرىسىنان كەيىنگى ءباسپاسوز ءماسليحاتىندا پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى سەرىك جۇمانعارين جۇمىرتقا نەگە قىمباتتاپ جاتىر، وسىمدىك مايىنىڭ قۇنىن نە ءۇشىن قاداعالايدى، نان مەن ۇننىڭ باعاسى وسە مە، قاراپايىم ادامدار قاي جەردە ساۋدا جاساۋى كەرەك، جاڭا جىل قارساڭىندا ازىق-تۇلىك باعاسى ادەتتەگىدەي شارىقتاي ما دەگەن سۇراقتارعا دا جاۋاپ بەردى، دەپ حابارلايدى "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى.
سەرىك جۇمانعارين قاراپايىم ادامدار ءۇي ماڭىنداعى شاعىن دۇكەننەن ەمەس، بازار مەن سۋپەرماركەتتەن ساۋدا جاساۋى كەرەك ەكەنىن ايتتى.
«ءۇيدىڭ قاسىنداعى شاعىن دۇكەندەردە باعا قىمبات بولادى. ورتا ەسەپپەن العاندا ءبىر ادام وسىنداي دۇكەندەرگە نان، ايران، ءسۇت ساتىپ الۋعا اپتاسىنا 4 رەت بارادى. ال كوپ تاۋار الۋ ءۇشىن سۋپەرماركەتتەرگە 2 رەت بارادى. قىمبات باعاعا ۇرىنباۋ ءۇشىن قاراپايىم ادامدار دەمالىس كۇندەرى بازاردا نەمەسە سۋپەرماركەتتەردە ساۋدا جاساۋى كەرەك. بۇل جەردە باعا تومەن بولادى. ءۇيدىڭ قاسىنداعى شاعىن دۇكەندەردەگى باعانى نەگىزگە الماۋ قاجەت. ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ مالىمەتتەرىنە سۇيەنگەن دۇرىس. بۇل سەنۋگە بولاتىن جالعىز مەملەكەتتىك مەكەمە»، – دەدى س. جۇمانعارين.
ۆيتسە-پرەمەر جاڭا جىل قارساڭىندا ازىق-تۇلىك باعاسى شارىقتاپ كەتەدى دەپ قورقۋدىڭ قاجەتى جوق ەكەنىن ايتتى.
«باعانىڭ بىرنەشە ەسە ءوسۋىن كۇتپەۋ كەرەك. جاھاندىق ۇدەرىستە بارلىق ەلدەردىڭ اقشا-نەسيە ساياساتى اياسىندا بۇراندالار قاتايتىلىپ جاتىر. بارلىعى ينفلياتسيامەن كۇرەسۋدە. بارلىق ەلدەردە ينفلياتسيا كۇتكەننەن جوعارى بولىپ تۇر. ءبىز بۇدان تىس قالا المايمىز. ءبىز جابىق ەمەس، اشىق ەلدە ءومىر ءسۇرىپ جاتىرمىز. الايدا ينفلياتسيا شارىقتاپ كەتپەيدى. باعانىڭ ايتارلىقتاي ءوسۋى بولمايدى»، – دەدى س. جۇمانعارين.
ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ورىنباسارى جىل باسىنان بەرى جالپى ينفلياتسيا 10,8%-عا دەيىن تومەندەگەنىنە نازار اۋداردى.
«ءبىر ايدا 1%-عا تومەندەدى. قاراشادا جىل سوڭىندا 10 پايىزدىق دالىزگە شىعامىز با دەگەن سۇراقتىڭ جاۋابىن بىلەمىز دەپ وتىرمىز. جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارعا بيۋدجەتتەن 100 ملرد تەڭگەدەن استام قارجى ءبولىندى. ءبىز كوكونىستەردى، اتاپ ايتقاندا، قاجەتتى مولشەردە ءسابىز، پياز، قىرىققابات جانە كارتوپ ساتىپ الدىق. 9 ونىمگە تىكەلەي تاۋار وندىرۋشىلەردەن، اۋىلشارۋاشىلىعى تاۋارىن وندىرۋشىلەرىنەن مىندەتتى ساتىپ الۋ ەرەجەسىن ەنگىزدىك»، –دەپ قورىتتى ويىن پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى.
دەگەنمەن، پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى سوڭعى 6 ايدا جۇمىرتقانىڭ باعاسى ايتارلىقتاي قىمباتتاعانىن مويىندادى.
«ءبىزدى جۇمىرتقانىڭ باعاسى الاڭداتاتىپ وتىر. ول قاتتى قىمباتتاپ كەتتى. تالداۋ جۇرگىزىپ جاتىرمىز، جەرگىلىكتى كوميسسيالار قۇرىلدى، ونىڭ قۇرامىنا بىرقاتار مەملەكەتتىك ورگاندار كىرەدى. بارلىق قۇس فابريكالارى كوبىنەسە جەكە تۇلعا بولىپ تابىلاتىن دەلدالدار ارقىلى جۇمىس ىستەيدى. ويتكەنى ولار جۇمىرتقا ءۇشىن بىردەن قولما-قول اقشا تولەيدى. مونوپولياعا قارسى كوميتەت سحەمانىڭ ارى قاراي قالاي جۇمىس ىستەيتىنىن زەردەلەپ جاتىر. مۇنى انىقتاۋعا كوپ ۋاقىت قاجەت. ءبىز جۇمىرتقانى اكك تىكەلەي ساتىپ الۋى ءتيىس تاۋارلار ساناتىنا قوستىق. ياعني اكك قۇس فابريكالارىنا تىكەلەي تولەم جاساپ، ولاردان جۇمىرتقا ساتىپ الۋى كەرەك. سەنبى كۇنى العاشقى ناتيجەلەرگە قول جەتكىزەمىز دەپ ۇمىتتەنەمىن»، – دەدى س.جۇمانعارين.
ۆيتسە-پرەمەر وسىمدىك مايىنىڭ قۇنىن ۇنەمى قاداعالاپ وتىراتىنىن العا تارتتى.
«وسىمدىك مايىن ۇنەمى قاداعالاپ وتىرامىن، ويتكەنى بىزدە باعانى تۇراقتى ۇستاۋ جونىندە كەلىسىم بار. سۇيىق مايدىڭ باعاسى ارزانداپ جاتىر. ماي وندىرۋشىلەر مىندەتتەمەلەرىن ورىنداپ وتىر»، – دەدى س. جۇمانعارين.
پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى ناننىڭ باعاسى وسپەيدى دەپ سەنىمدى سويلەدى.
«ناننىڭ باعاسى قىمباتتامايدى. باعانى ۇستاپ تۇرۋ ءۇشىن بارلىق ايماقتا ارنايى رەزەرۆ، ازىق-تۇلىك كورپوراتسيالارى بار»، – دەدى ول.
س. جۇمانعارين ۇن باعاسى قاتىستى جاعداي ءسال باسقاشا ەكەنىن ءتۇسىندىردى.
«ۇن باعاسىن تومەندەتۋگە قاراستىرىلعان رەزەرۆ بار، بىراق ۇكىمەت باعاسىن ىرىقتاندىرمايتىن ۇن دا بار. بيىل ەگىننىڭ ناشار شىعۋىنا بايلانىستى ۇن باعاسى كوتەرىلدى. بۇعان بيداي باعاسىنىڭ قىمباتتاۋى عانا ەمەس، لوگيستيكاداعى ولقىلىقتار دا اسەر ەتتى. بۇگىنگى تاڭدا ماسەلەلەردىڭ بارلىعىن شەشتىك. ۇيلەستىرۋ ورتالىعى جۇمىس ىستەپ جاتىر. ۇنعا قاتىستى جاعداي تۇراقتى»، – دەدى ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ورىنباسارى.
ونىڭ ايتۋىنشا، 2 كەلى ءبىرىنشى سۇرىپتى ۇننىڭ باعاسى شامامەن 535 تەڭگە تۇرادى. الايدا ۇيلەردىڭ استىنداعى دۇكەندەردە باسقا باعا.
«بۇل باعاعا ءمان بەرۋدىڭ قاجەتى جوق. ستاتيستيكا ۇننىڭ ورتاشا قۇنى وزگەرمەگەنىن كورسەتىپ وتىر»، – دەدى سۇحبات بەرۋشى.
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى
