مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ ماڭعىستاۋ، تۇركىستان، سولتۇستىك قازاقستان جانە قاراعاندى وبلىستارىنىڭ اكىمدەرىن قابىلدادى، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ءتىلشىسى اقورداعا سىلتەمە جاساپ.
پرەزيدەنتكە وبلىستاردىڭ اكىمدەرى وڭىرلەردىڭ بىلتىرعى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ كورسەتكىشتەرى جانە الداعى كەزەڭگە ارنالعان جوسپارى جونىندە باياندادى.
ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ اكىمى نۇرلان نوعاەۆتىڭ مالىمەتىنە سايكەس وتكەن جىلى ماڭعىستاۋ وبلىسىندا قۇنى 25 ميلليارد تەڭگەنى قۇرايتىن 15 ينۆەستيتسيالىق جوبا جۇزەگە اسىرىلعان. ءوڭىر ەكونوميكاسىنا تارتىلعان ينۆەستيتسيا كولەمى 15,8 پايىزعا ارتىپ، 762 ميلليارد تەڭگەگە جەتكەن. شاعىن جانە ورتا بيزنەس سۋبەكتىلەرىنىڭ سانى 75,3 مىڭ بىرلىككە جەتىپ، بىلتىرعى جىلمەن سالىستىرعاندا 33,3 پايىزعا وسكەن. تۋريزم سالاسىندا كورسەتىلگەن قىزمەتتەر كولەمى 1,6 ەسەگە ۇلعايدى. 2022 جىلى ماڭعىستاۋ وڭىرىنە شەتەلدەر مەن ەل ايماقتارىنان 231 مىڭ تۋريست كەلدى.
مەملەكەت باسشىسىنا اۋىزسۋ ماسەلەسىن شەشۋ جونىندەگى تاپسىرماسىنىڭ ورىندالۋ بارىسى تۋرالى مالىمەت بەرىلدى. اتاپ ايتقاندا، بىلتىر 12 اۋىلعا سۋ قۇبىرى تارتىلدى. وبلىستاعى اۋىزسۋ تاپشىلىعىن كەزەڭ-كەزەڭىمەن شەشۋ ءۇشىن 2025 جىلعا دەيىن جالپى سۋ تۇشىتۋ قۋاتى 286 مىڭ تەكشە مەتر بولاتىن 9 جوبا جۇزەگە اسىرىلادى.
سونىمەن قاتار پرەزيدەنتكە ءوڭىر باسشىسى تۇرعىن-ءۇي كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق سالاسىن جەتىلدىرۋ، اقتاۋ قالاسىنىڭ ينجەنەرلىك ينفراقۇرىلىمىن قالىپقا كەلتىرۋ، ماەك كاسىپورنىن قايتا جاڭعىرتۋ ماسەلەلەرى جونىندە باياندالدى.
پرەزيدەنتتىڭ قابىلداۋىندا بولعان تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمى دارحان ساتىبالدى بىلتىر جالپى وڭىرلىك ءونىم كولەمى 3 تريلليون تەڭگەنى قۇراعانىن، ال اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى ءونىم كولەمى العاش رەت 1 تريلليون تەڭگەدەن اسقانىن ايتتى. سالاعا 75 ميلليارد تەڭگە ينۆەستيتسيا تارتىلدى. سونىمەن قاتار شاعىن جانە ورتا بيزنەس سۋبەكتىلەرىنىڭ سانى 184 579-عا جەتكەن.
مەملەكەت باسشىسىنا سۋ قۇبىرى بۇرىن-سوڭدى بولماعان جەتى ەلدى مەكەننىڭ اۋىزسۋمەن قامتاماسىز ەتىلگەنى جونىندە مالىمەت بەرىلدى. بيىل 25 ەلدى مەكەنگە اۋىزسۋ قۇبىرىن تارتىپ، توزىعى جەتكەن سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ جەلىسىن جاڭارتۋ جوسپارلانىپ وتىر. سونداي-اق 56 ەلدى مەكەن تابيعي گاز قۇبىرىنا قوسىلىپ، 47 ەلدى مەكەننىڭ ەلەكتر جەلىلەرى جاڭارتىلادى.
وبلىس اكىمى وتكەن جىلى 54 مەكتەپتىڭ قۇرىلىسى جۇرگىزىلىپ، ونىڭ 21-ءى پايدالانۋعا بەرىلگەنىن جەتكىزدى. بيىل تاعى 20 مەكتەپتىڭ قۇرىلىسىن اياقتاۋ جوسپارلانىپ وتىر. «جايلى مەكتەپ» ۇلتتىق جوباسى اياسىندا وڭىردە 63 ءبىلىم مەكەمەسىنىڭ قۇرىلىسى ماقۇلداندى. بۇدان بولەك، بيىل اۋىلدىق جەرلەردە 49 مەديتسينا نىسانى سالىنادى.
پرەزيدەنتكە سىرداريا وزەنى بويىنداعى ەلدى مەكەندەردى سۋ باسۋ قاۋپىنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن جۇرگىزىلگەن جۇمىستار جونىندە باياندالدى. الدىن الا قامدانعاننىڭ ناتيجەسىندە بەس اۋدانداعى 43 ەلدى مەكەندى سۋ باسۋ قاۋپى جويىلعان. تولاسسىز جاۋعان نوسەر جاۋىن سالدارىنان بىرقاتار اۋداندا جەكەلەگەن ءۇي اۋلالارىن سۋ باسىپ قالعاندىقتان، 200-گە جۋىق ادام قاۋىپسىز جەرگە كوشىرىلدى. قازىر جاعداي تۇراقتانىپ، تۇرعىندار ۇيلەرىنە ورالدى. ارنايى كوميسسيا شىعىن كولەمىن انىقتاپ جاتىر.
پرەزيدەنتكە سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى ايداربەك ساپاروۆ اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ جانە ينۆەستيتسيالىق جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ ماسەلەلەرى جونىندە باياندادى.
وبلىس اكىمىنىڭ ايتۋىنشا، اۋىل شارۋاشىلىعى مەن ونەركاسىپ سالالارىندا قۇنى 160 ميلليارد تەڭگەن بولاتىن 62 ينۆەستيتسيالىق جوبا ىسكە اسىرىلادى. سونداي-اق وڭىرگە 430 ميلليارد تەڭگە ينۆەستيتسيا تارتۋ جوسپارلانىپ وتىر، ونىڭ جارتىسى اۋىل شارۋاشىلىعىنا بولىنەدى.
پرەزيدەنتكە كوكتەمگى ەگىس ناۋقانىنا دايىندىق جۇمىستارى تۋرالى دا اقپارات بەرىلدى. قازىرگى ۋاقىتتا 489 مىڭ توننا تۇقىم سەبىلىپ، 180 مىڭ توننا مينەرالدى تىڭايتقىش بەرىلەدى. سونىمەن قاتار بيىل اكتسيونەرلەر جاڭا ءتۇتىن قۇبىرىن سالۋعا جانە جەو-2 قازاندىق اگرەگاتتارىن كۇردەلى جوندەۋدەن وتكىزۋگە 6 ميلليارد تەڭگە بولەدى. 1,1 ميلليارد تەڭگەگە 7,2 شاقىرىم جىلۋ جەلىلەرىن جوندەۋ جانە قايتا جاڭارتۋ جوسپارلانىپ وتىر.
وبلىس اكىمى وڭىردە 650 شاقىرىم جول جوندەلىپ، 300 مىڭ شارشى مەتر تۇرعىن ءۇي سالىناتىنىن جەتكىزدى. 16 مىڭنان استام ادام تۇراتىن 22 اۋىلدى سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ ءىسى جاقسارتىلدى.
«جايلى مەكتەپ» جانە «اۋىلدىق دەنساۋلىق ساقتاۋدى جاڭعىرتۋ» ۇلتتىق جوبالارى اياسىندا مەكتەپتەر مەن مەديتسينالىق مەكەمەلەردىڭ قۇرىلىسى تۋرالى اقپارات جەكە ۇسىنىلدى.
ودان كەيىن قاراعاندى وبلىسىنىڭ اكىمى ەرماعانبەت بولەكپاەۆ پرەزيدەنتكە تۇرعىن ءۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىعى مەن الەۋمەتتىك سالالاردا اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستاردىڭ جاي-كۇيى، ينۆەستيتسيا تارتۋ ءىسى، ونەركاسىپ جانە اۋىل شارۋاشىلىعى ءوندىرىسىنىڭ قارقىنى تۋرالى مالىمەت بەردى.
ەرماعانبەت بولەكپاەۆ 53 ءىرى جوبانى جۇزەگە اسىرۋ قولعا الىنعانىن، ناتيجەسىندە 12 مىڭ جۇمىس ورنى اشىلاتىنىن ايتتى. ونىڭ ايتۋىنشا، وبلىستا شاعىن جانە ورتا بيزنەس سۋبەكتىلەرىنىڭ سانى ارتىپ كەلەدى. جەرگىلىك ورگاندار قۇنى 18 ميلليارد تەڭگە بولاتىن 5,5 مىڭ جوبانى قارجىلاندىرىپ 5,8 مىڭ جۇمىس ورنىن اشۋدى جوسپارلاپ وتىر. سونىمەن قاتار بىلتىر وڭىردە 597,2 مىڭ شارشى مەتر تۇرعىن ءۇي پايدالانۋعا بەرىلدى. اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىندا وتكەن جىلى 1,2 ميلليون گەكتاردان استام جەر قايتارىلدى. بيىل يگەرىلمەي جاتقان 580 مىڭ گەكتار جەردى قايتارۋ جوسپارلانىپ وتىر.
مەملەكەت باسشىسىنا الەۋمەتتىك سالاداعى جوسپارلار جونىندە باياندالدى. اتاپ ايتقاندا، اۋىلدىق ەلدى مەكەندەردە 92 مەديتسينا نىسانى سالىنادى، اۋىلدىق جەرلەردەگى دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىن جاڭعىرتۋ اياسىندا 2 اۋدانارالىق اۋرۋحانا قۇرىلادى. سونداي-اق قاراعاندى مەديتسينا ۋنيۆەرسيتەتى جانىنان 300 ورىندىق كلينيكا مەن 200 ورىندىق پەريناتالدىق ورتالىق سالۋ قاراستىرىلعان. وبلىستا 2023–2025 جىلدار ارالىعىندا 18 زاماناۋي مەكتەپ سالىنۋعا ءتيىس.
كەزدەسۋ سوڭىندا قاسىم-جومارت توقاەۆ وبلىستاردىڭ اكىمدەرىنە بىلتىر وڭىرلەرگە جۇمىس ساپارى بارىسىندا بەرگەن تاسىرمالارى ۋاقىتىلى ءارى ساپالى ورىندالۋعا ءتيىس ەكەنىن ايتتى. سونداي-اق وڭىرلەردىڭ ورنىقتى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋىن ودان ءارى قامتاماسىز ەتۋدى جانە ازاماتتاردىڭ تۇرمىس ساپاسىن جاقسارتۋ جۇمىستارىن جالعاستىرۋدى تاپسىردى.
