تۇركيانىڭ 11-ءشى پرەزيدەنتى ابدۋللا گۇل قازاق ەلىنىڭ دامۋ ءۇردىسىن جوعارى باعالادى

2683
Adyrna.kz Telegram

تۇركيانىڭ 11-ءشى پرەزيدەنتى ابدۋللا گۇل ورتالىق ازيا مەديافورۋمىندا قۇتتىقتاۋ ءسوز سويلەدى. ول پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ ەنگىزگەن دەموكراتيالىق رەفورمالاردىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى.

«پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ ەلىمىزدە ۇلكەن وكىلەتتىكتەردى پارلامەنتكە بەرۋ، جۇرتشىلىقپەن جانە ۇكىمەتپەن قارىم-قاتىناستى ارتتىرۋ، قازاقستاندىق ينستيتۋتتارعا ۇلكەن وكىلەتتىكتەر بەرۋ ءۇشىن شەشىمدەر قابىلداۋدا تەجەۋ مەن تەپە-تەڭدىك جۇيەسىن ورناتۋ ءۇشىن تاڭعاجايىپ رەفورمالارعا باستاماشى بولدى. بۇل رەفورمالار بيلىكتىڭ ورتالىقسىزداندىرىلۋىنا، مونوپوليالاردىڭ الدىن الۋعا اكەلەدى، ارينە، حالىقتىڭ مەملەكەتتى باسقارۋعا قاتىسۋىن قامتاماسىز ەتەدى. سونىمەن قاتار، ولار حالىقارالىق سەرىكتەستەرگە ءارتۇرلى سالالارداعى ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. باق، مەديا-حالىقتىڭ داۋىسى. وسىلايشا، ءبىز ادامداردىڭ ۇمتىلىستارىن كورسەتەتىن رەفورمالارعا شاقىرا الامىز»، - دەدى ا. گۇل.

«بارلىعىمىز بىلەتىندەي، ءبىزدىڭ الەم تەكتونيكالى اۋىسۋدا دامىپ كەلەدى جانە بۇل تۇرعىدا 2022 جىل ەۋرازيا كونتينەنتىندەگى قاۋىپسىزدىك پەن وركەندەۋ كونتەكستىندە وتە كۇردەلى بولىپ شىقتى. بۇل تەكتونيكالىق اۋىسۋلار الدەقايدا ەرتەرەك باستالدى. ءبىز جاڭا الەمدىك ءتارتىپ جاعدايىندا ءبارىن جان-جاقتى جانە رەپرەزەنتاتيۆتى تۇردە جاساۋ كەرەك ەكەنىن تۇسىنە باستادىق، ويتكەنى جاڭا الەمدىك ءتارتىپ قانا جاڭا، كۇردەلى سىن-قاتەرلەردى شەشە الادى. جاڭا الەمدىك ءتارتىپتىڭ بۇل تۇرعىسىندا جاھاندىق، ەكونوميكالىق، ساياسي اۋىرلىق ورتالىقتارى ازياعا، اتاپ ايتقاندا ورتالىق ازياعا قاراي سىسادى، ويتكەنى ورتالىق ازيا گەوستراتەگيالىق ماڭىزدىلىققا يە بولادى. تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن ورتالىق ازيا ەلدەرى اياققا تۇرىپ، وڭىرلىك دەڭگەيدە دامۋدى، گەوساياسي تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن سىرتقى ساياساتتا ءتۇرلى تاسىلدەردى قولدانا باستادى»، - دەدى فورۋمنىڭ اشىلۋىندا تۇركيانىڭ 11-ءشى پرەزيدەنتى ابدۋللا گۇل.

ابدۋللا گۇل ەۋرازياداعى كەز كەلگەن پروتسەستەردە وتكەن وقيعالار وتە ماڭىزدى ءرول اتقارا الاتىنىن اتاپ ءوتتى. بۇل تۇرعىدا سپيكەر حالىقارالىق قوعامداستىقتىڭ ماڭىزدى ءرولىن اتاپ ءوتتى.

«وسىعان بايلانىستى ورتالىق ازيادا ۇسىنىلعان ادامي رەسۋرستار مەن تابيعي رەسۋرستار ۇلكەن الەۋەتكە يە جانە بولىپ جاتقان بارلىق جاعدايدىڭ مانماتىنىندە ماڭىزدى ءرول اتقارادى. بۇل تەكتونيكالىق اۋىسۋلار ءىس جۇزىندە بەلگىلى ءبىر حاباردى جەتكىزەدى جانە بۇل حابار وتە ايقىن. جاڭا داۋىردە ىشكى ماسەلەلەرمەن جانە حالىقارالىق ماسەلەلەرمەن دۇرىس اينالىسۋ قاجەت. ول ءۇشىن نەعۇرلىم اشىق، ەسەپ بەرەتىن، ىنتىماقتاستىققا بەيىم جانە جاھاندىق دەڭگەيدە يكەمدى بولۋ قاجەت. وسىنىڭ بارلىعىندا بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى بيلىكتىڭ ۇلكەن كوزى رەتىندە قاراستىرىلۋى كەرەك، ويتكەنى اقپاراتتىق داۋىردە سوڭعى تسيفرلىق ترانسفورماتسيالاردى ەسكەرە وتىرىپ، بىزدە كەز-كەلگەن اقپاراتقا قول جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بار

سونىمەن قاتار، تسيفرلىق ورتا بىزگە مونيتورينگ جۇرگىزۋگە، مونيتورينگكە قاتىسۋعا كۇش بەرەدى. ءار ادامنىڭ نە بولىپ جاتقانى تۋرالى ءوز پىكىرىن بىلدىرە الاتىن جاھاندىق ازامات بولۋ مۇمكىندىگى بار. مەديا اينا اسەرىنە يە، ويتكەنى مەديا قۇرالدارمەن بىرگە سىرتقى قاتىسۋشىلار ءۇشىن ىشكى بولىپ جاتقان بارلىق نارسەلەردىڭ كورىنىسى بار. ناتيجەسىندە ءبىز بەلگىلى ءبىر ەلدەردەگى وقيعالاردىڭ ناقتى كورىنىسىنە تۇسەمىز. مۇنىڭ ءبارى ءسوز بوستاندىعىنىڭ ارقاسىندا مۇمكىن بولادى. بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ ارقاسىندا اينالامىزدا بولىپ جاتقاننىڭ ءبارىن جاسىرۋ مۇمكىن بولمادى. سونداي-اق، بۇل ءيميدجدى قالىپتاستىرۋعا ايتارلىقتاي اسەر ەتەتىنىن كورەمىز. وسىعان قاراماستان، مەديا ەلدەردىڭ دە، ۇكىمەتتىڭ دە اشىق جانە ەسەپ بەرەتىن بولۋىنا ىقپال ەتەدى. مەديا تۋرالى ايتاتىن بولساق، بۇل دۇرىس باسقارۋدى قامتاماسىز ەتۋدەگى ماڭىزدى سەكتور. بۇل كۇردەلى اسەر ەتۋى مۇمكىن.

تەڭ مۇمكىندىكتەردى قامتاماسىز ەتۋ جانە كىرىستى تەڭ ءبولۋ دۇرىس باسقارۋدىڭ ءسينونيمى بولىپ تابىلادى جانە بۇل قوعامدار تەڭ قارىم-قاتىناستىڭ ماتەريالدىق ناتيجەسىن سەزىنە الادى جانە بۇل ولاردىڭ ودان دا تۇراقتى بولۋىنا مۇمكىندىك بەرەدى. مۇنداي جاعدايدا كەز-كەلگەن جانجالدى بەيبىت جولمەن شەشۋگە مۇمكىندىك بار. مۇنداي ستسەناريدە قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرىنە ءبىر كۇن جۇمساۋدىڭ ورنىنا، ۇكىمەتتىڭ وركەندەۋ مەن جاقسارتىلعان ءومىر ستاندارتتارىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ءوز رەسۋرستارىن ءوز ازاماتتارىنىڭ يگىلىگى ءۇشىن دۇرىس بولۋگە مۇمكىندىگى بار. قازاقستان بۇل تۇرعىدا دانا باسشىلىقتىڭ ارقاسىندا باقىتتى بولدى.

تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن قازاقستان ءوزىنىڭ ەگەمەندىگى مەن اۋماقتىق تۇتاستىعىن قامتاماسىز ەتۋگە شوعىرلاندى، قاۋىپسىزدىك سالاسىنداعى سىن-قاتەرلەردى ەڭسەرە وتىرىپ، باسقا ەلدەرمەن تاتۋ كورشىلىك قاتىناستار قۇرۋعا نازار اۋداردى. قازاقستان ۇلتتىق بىرەگەيلىكتى قالىپتاستىرۋ پروتسەسىن قۇرۋعا زور كۇش جۇمسادى. قازاقستان ورتالىق ازياداعى وڭىرلىك ىنتىماقتاستىقتى اشىق ىلگەرىلەتىپ، تۇركى مەملەكەتتەرىمەن ىنتىماقتاستىقتى نىعايتتى»، - دەدى تۇركيانىڭ 11-ءشى پرەزيدەنتى ابدۋللا گۇل.

ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، بۇگىن ورتالىق ازيا مەديا فورۋمىنىڭ ءبىرىنشى كۇنى. ءىس-شارانى ۇيىمداستىرۋشى-اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگى.

"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى

پىكىرلەر