«OPEN MIND»: «ıfrly transformaııa jáne ómirdiń jańa sapasy» atty onlaın forým aıasynda qoldanystaǵy zańdar men quqyqty qarapaıym adamdar úshin túsinikti bolýyn usyndy. KAZGIýÝ Ýnıversıtetiniń provosty Sergeı Pen halyq úshin arnalǵan quqyqtyń adamdardyń túsiný qaýpin atap ótti, dep habarlaıdy "Adyrna" ulttyq portaly KAZGIýÝ ýnıversıtetiniń baspasóz qyzmetine silteme jasap.
Forým barysynda M. Nárikbaev atyndaǵy KAZGIýÝ Ýnıversıtetiniń «Zańdardy qabyldaý jáne oqylym máselelerin zertteý (Readability of legal acts)» jobasy tanystyryldy. Bilikti zańgerler men lıngvısterden turatyn joba komandasy normatıvtik quqyqtyq aktilerdiń qazaq jáne orys tilderindegi mátinderin mashınalyq taldaýdyń qoldanystaǵy tásilderin zerttep, olardyń oqylýyn arttyrý ádistemesin ázirleıdi.
Jyl saıyn Normatıvtik quqyqtyq aktiler kóbeıýde, biraq olardyń qurylymy men qoldanylatyn termınologııa kúrdelene túsýde. Shyn máninde, bul zańmen ne ruqsat etilgenin jáne ne tyıym salynǵanyn qarapaıym azamatty óz betinshe túsiný múmkindiginen aıyrady. Bul rette Qazaqstanda zańdardyń oqylýyn baǵalaýmen zań shyǵarýshy organ da, atqarýshy bılik te, akademııalyq qoǵamdastyq ta aınalyspaıdy.
Spıker mysal retinde «Zeınetaqymen qamsyzdandyrý týraly» QR Zańyna súıene otyryp, joba sheńberinde qarapaıym adamnyń óz zeınetaqy mólsherin bilýge talpynysyn kórsetti.
- Bul qarapaıym suraqtyń jaýabyn tabý úshin adam zańnyń mátini boıynsha kem degende 7 (jeti) kúrdeli operaııany oryndaýy kerek, sonymen qatar sóılemde 73 sózden turatyn normalarǵa tap bolady. Tehnıkalyq jáne quqyqtyq qurylymdar qatar, negizgi oı joǵalyp ketedi. Negizinde, bul zań zeınetkerlerge baǵyttalǵan, alaıda siz dál osy zańdy óz erkimen túsine alatyn zeınetkerlerdi bilesiz be? - dedi, Sergeı Pen.
Aıta keteıik, KAZGIýÝ ýnıversıteti birneshe damyǵan eldi zerttegen. Mysaly, AQSh, Kanada, Franııa elderinde medıınalyq, áleýmettik jáne otbasylyq quqyqtyq qatynastar salalarynda qabyldanatyn barlyq zańdardy túsiný úshin qol jetimdilikti arttyrýǵa baǵyttalǵan arnaıy komıssııalar men erejeler bar. Sonymen qatar, «zańdy dızaın» (legal design – aǵylsh.) sheńberinde qazirgi zamanǵy tehnologııalar arqyly zańdar men kelisimsharttardyń túsiniksiz mátinderin túsiný úshin shemalar men ıllıýstraııalardy qosa otyryp, neǵurlym qoljetimdi qujattar túrinde vızýalızaııalaýǵa kómektesedi.
"Adyrna" ulttyq portaly
