Halyqty áleýmettik qoldaý jónindegi belsendi sharalardyń arqasynda 2001-2020 jyldar kezeńinde Qazaqstanda kedeılik deńgeıi, ıaǵnı tabysy eń tómengi kúnkóris deńgeıinen tómen halyqtyń úlesi 46,7%-dan 5,3%-ǵa deıin tómendedi. Bul týraly Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrliginiń baspasóz qyzmeti jazdy, dep habarlaıdy «Adyrna» tilshisi.
Memleket basshysynyń 2019 jylǵy 2 qyrkúıektegi Qazaqstan halqyna Joldaýyn iske asyrý úshin 2020 jyldan bastap qoldanystaǵy AÁK berý júıesi túzetilgen. Basty baǵdar eńbekke yntalandyrý, az qamtylǵan azamattardyń tabystaryn esepke alýǵa jáne memlekettik qoldaý mólsherine qatysty ashyqtyq pen ádildikti qamtamasyz etý boldy.
Engizilgen sharalardy iske asyrý keshende júzege asyrylady, memlekettik qoldaý mynalardy qamtıdy:
- kóp balaly analardy qoldaý;
- jańǵyrtylǵan AÁK;
- kepildik berilgen áleýmettik toptama.
AÁK kórsetýdiń jańa tásilderi:
4 jáne odan da kóp kámeletke tolmaǵan balalary bar kóp balaly otbasylarǵa tabysyna qaramastan 46 760 teńgeden (4 bala) 186 688 teńgege (16 bala) deıin saralanǵan mólsherde tólenetin memlekettik járdemaqy engizildi. Bul rette AÁK sheńberinde balalarǵa belgilengen tólemder alynyp tastaldy.
2021 jylǵy 1 qazandaǵy jaǵdaı boıynsha bul járdemaqyny orta eseppen 443,5 myń otbasy jalpy somasy 210,2 mlrd teńgege aldy.
Ataýly áleýmettik kómek kórsetýdiń qoldanystaǵy júıesi jańǵyrtyldy:
- toqsan saıynǵy AÁK taǵaıyndaý qaıtaryldy;
- AÁK eńbekke qabiletti alýshylarǵa qoıylatyn talaptar kúsheıtildi, ıaǵnı olar jumyspen qamtýǵa járdemdesýdiń usynylǵan belsendi sharalarynan bas tartqan jaǵdaıda, AÁK alý quqyǵyn otbasynyń barlyq músheleri joǵaltady;
- ýchaskelik komıssııalar ınstıtýty kúsheıtildi. Olardyń qyzmetiniń tıimdiligin arttyrý úshin otbasynyń materıaldyq jaǵdaıyna tekserý júrgizý merzimi 3 kúnnen 7 kúnge deıin uzartyldy.
«Aǵymdaǵy jyldyń 1 qazanyna AÁK 189 myń otbasyna nemese 903,9 myń adamǵa taǵaıyndaldy, onyń ishinde shartsyz aqshalaı kómek – 129,2 myń adam nemese barlyq AÁK alýshylardyń 14,3% - y (35,7 myń otbasy), shartty aqshalaı kómek – 774,7 adam nemese 85,7% (153,3 myń otbasy).
Shartty aqshalaı kómek alatyn eńbekke qabiletti AÁK alýshylar sanynan (252,5 myń adam) jumyspen qamtylǵandar men jumyspen qamtýǵa járdemdesýdiń belsendi sharalaryna tartylǵandar sany 176,6 myń adamdy nemese 69,9% – dy qurady», – dedi Asqar Nııazov.
Oqý orny boıynsha tegin tamaqtanýdy, qalalyq qoǵamdyq kólikte jeńildikpen jol júrýdi, mektep formasymen jáne kerek – jaraqtarmen qamtamasyz etýdi, mektep jasyna deıingi balalar úshin azyq – túlik jıyntyqtarymen jáne gıgıenalyq kerek-jaraqtarmen qamtamasyz etýdi kózdeıtin 1 jastan 18 jasqa deıingi az qamtylǵan otbasylar qataryndaǵy balalar úshin kepildik berilgen áleýmettik toptama engizildi.
Aǵymdaǵy jylǵy 1 qazandaǵy jaǵdaı boıynsha áleýmettik toptama alýshylardyń sany 450,3 myń balany qurady, onyń ishinde 1 – den 6 jasqa deıingi balalar – 230,5 myń, mektep jasyndaǵy balalar – 219,8 myń.
Jalpy, respýblıka boıynsha 2021 jylǵy 1 qazandaǵy jaǵdaı boıynsha 55,4 mlrd teńge tólendi, onyń ishinde AÁK – 47,2 mlrd teńge, áleýmettik toptama – 8,2 mlrd teńge.
«Eńbekke yntalandyrýǵa jáne tabysy az otbasylardyń ómirlik qıyn jaǵdaıdy eńserýine baǵyttalǵan engizilgen sharalar AÁK alýshylar sanyn 2,3 esege – 2019 jylǵy 2 mln 177,2 myń adamnan 2020 jyly 936,2 myń adamǵa deıin tómendetýge múmkindik berdi.
Jalpy, jańa tásilder tabysy az azamattarǵa kómek kórsetýdiń ataýlylyǵyn, ashyqtyǵyn jáne ádildigin qamtamasyz etýge múmkindik berdi jáne olarǵa eńbekke jańa yntalandyrý beredi», – dep túıindedi Asqar Nııazov.
«Adyrna» ulttyq portaly