Qazaqstan halqy qarqyndy türde qartaiuda

6001
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2021/09/amriazglvm.jpg
Zertteuge säikes, Qazaqstan halqynyŋ jasy ūlǧaiyp keledı: eldegı qart adamdardyŋ ülesı 11% - ǧa jettı, dep habarlaidy "Adyrna" ūlttyq portaly. 2021 jyldyŋ özınde QR halqynyŋ sany 19 mln-nan asty. Sonymen, 2020 jyly ömır süru ūzaqtyǧy 71,37 jasty qūrady, on jyl būryn ol 68,45 jas, al 2000 jyly - 65,5 jasty qūrady. Būl jerde säbiler men balalar ölımın, taǧy basqa jaittardy eskeru kerek. Zeinetke şyqqannan keiıngı ömır süru ūzaqtyǧy erler üşın 80 jas, äielder üşın 82 jas. Biyl Qazaqstan Respublikasynyŋ halqy 19 millionnan asty. Būl oraida halyq sanynyŋ ösuı bala tuu men ömır süru ūzaqtyǧynyŋ ūlǧaiuyna bailanysty ekenın atap ötken jön. 2020 jyly ömır süru ūzaqtyǧy 71,37 jas boldy, on jyl būryn ol 68,45 jas, al 2000 jyly 65,5 jas boldy. Osylaişa, Qazaqstanda halyqtyŋ qartaiuy baiqalady. Eger 2010 jyly zeinet jasyndaǧy halyqtyŋ ülesı 9,9 % bolsa, 2020 jyly - 11 %. Eŋbekke qabılettı jastaǧy azamattardyŋ ülesı kerısınşe 2010 jylǧy 64 paiyzdan 2020 jyly 58,3 paiyzǧa deiın tömendedı. J. Boje-Garne-E. Rossettıŋ demografiialyq qartaiu deŋgeiı boiynşa Qazaqstan "qartaiu aldynda" tūr. Sonymen qatar, eŋbekke qabılettı adamǧa demografiialyq jükteme de ösıp jatyr. Mäselen, Qazaqstan Respublikasynda eŋbekke qabılettı 1000 azamatqa eŋbekke qabılettı jastan kışı jäne ülken 692 adamnan keledı (bır jyl būryn - 687, al on jyl būryn - 555 adam boldy. Däl osyndai jaǧdai bükıl älemde baiqalady. BŪŪ boljamy boiynşa, ıs jüzınde älemnıŋ barlyq elı qartaiu prosesıne tap bolady. Halyq qartaiuymen, säikesınşe eŋbekke qabılettı tūrǧyndarǧa jüktemenıŋ ūlǧaiuymen zeinetaqy töleudıŋ jinaqtalatyn jüiesıne köşuıne bailanysty älemdık tendensiialar baiqalady. Qazaqstan 1998 jyldan bastap bırtındep tölenetın zeinetaqy jüiesınen jinaqtauşy zeinetaqy jüiesıne köşudı bastady. Zeinetaqy jüiesı - būl zeinetkerlerge tölem jūmysşylardyŋ aǧymdaǧy tabysy esebınen jüzege asyrylatyn jüie. Qarjylandyrylatyn jüie qarttarǧa tölemge jūmsalmaityn jarnalardy töleidı, ol jinaqtalyp, investisiialanyp, investisiiadan alynǧan tabystarmen bırge keiın ony jinaǧan adamdardy zeinetaqymen qamtamasyz etuge jūmsalady. Zeinetaqy mölşerınıŋ zeinetaqy jarnalarynyŋ mölşerıne qataŋ täueldılıgı arqyly jūmysşylar tarapynan qartaiǧanda, materialdyq qamtamasyz etıluıne jauapkerşılıkterı küşeiıp, tabysyn zaŋdy türde räsımdegısı keledı. Jinaqtauşy jäne taratuşy zeinetaqy jüielerınıŋ arasyndaǧy aiyrmaşylyq infografikada körsetılgen. QR köpdeŋgeilı zeinetaqy jüiesınıŋ jinaqtauşy qūramdauyşy biudjetke tüsetın jüktemenı azaituǧa, sondai-aq bolaşaqta zeinetaqy mölşerın ūlǧaituǧa yqpal etedı. 2021 jylǧy 1 qyrküiektegı jaǧdai boiynşa QR azamattarynyŋ zeinetaqy jinaqtary 12,9 trln teŋgenı qūrady - ötken jyldyŋ ūqsas kezeŋımen salystyrǧanda 6% - ǧa artyq.

"Adyrna" ūlttyq portaly

Pıkırler