Jaŋa oiynşyqtar äleumettık jelılerde jiı atalyp, balalar arasynda ǧana emes, eresekter arasynda da tez tanymal boldy. Alaida el arasynda türlı tüstı oiynşyq turaly san türlı pıkır qalyptasuda. Pop-it jäne simpl-dimpl LGBT-ny nasihattai ma?
Biylǧy jylǧy trendterdıŋ bırı - būl jaŋa streske qarsy oiynşyqtar: pop-it, simpl-dimpl jäne skviş. Olardyŋ barlyǧy bır uaqytta virus tärızdı jyldam tanymal boldy. Al äleumettık jelılerde jaŋa trendterdı qalai qoldanuǧa bolatyndyǧy turaly memder paida boldy.
Özge oiynşyqtardyŋ däurenı toqtaǧanyna qaramastan, antistresstı oiynşyqtardyŋ tarihy beseneden belgılı. Iаǧni, antistresstı oiynşyqtar būryn da boldy. Bırneşe jyl būryn tanymal bolǧan spinnerlerdı eske alyŋyz. Olar - stressten aryluǧa, alaŋdauşylyqtan qūtylyp, janyŋyzdy tynyştandyruǧa kömektesedı. Nege? Bız būl sūraqqa psihologiialyq tūrǧydan jauap berelık.
Pop-it jäne simpl-dimpl degenımız ne?
Oiynşyqtyŋ atauy aǧylşyn tılınen audarǧanda «pop it» - «jar» (şardy jar degen sekıldı) dep audarylady. Is jüzınde, ol jarylǧyş qaǧazy siiaqty jūmys ısteidı, tek sız ony qalaǧanyŋyzşa «jaryp» şyǧara alasyz. Basqan kezde oiynşyqtyŋ jarty şarlary basqa jaqqa qarai iılıp, özıne tän dybys şyǧarady, sodan keiın ony audaryp, oiyndy jalǧastyruǧa bolady. Pop-ittı endı «klassikalyq» kempırqosaq, şeŋber syndy, türlı-tüstı gülderge, jürekterge jäne tıptı januarlarǧa deiın är türlı tüsterde, pışınder men ölşemderde tabuǧa bolady.
Simpl- dimpl däl pop-it siiaqty jūmys ısteidı. Bıraq ol ädette, kışıgırım mölşerde jäne basqyş şarlardyŋ sanymen erekşelenedı.
Nelıkten antistress oiynşyqtar tynyştandyruǧa kömektesedı?
Adam balasy bırnärsege alaŋdaǧanda, boiynda qorqynyş sezımı ūialap, özın qoiarǧa jer tappai, typyrşyp, mazasyzdana bastaidy. Däl sondai mezette psihologiialyq tūrǧydan alar bolsaq, adam öz denesıne qatysty äreketter jasai bastaidy. Mäselen ary-berı jürıp, sausaqtaryn qytyrlatuy mümkın. Osy jaǧdaida antistresstı oiynşyqtar adamnyŋ qoly arqyly bar stresstı, uaiymdy şyǧaruǧa kömektesedı.
Jalpy alǧanda, stresske qarsy oiynşyqtar mazasyzdyqqa kömektesedı, sondyqtan olardy qolda ūstau maŋyzdy. Mysaly, özderıŋızben gülşeten, qiyrşyq tas nemese ūqsas zattardy alyŋyz. Eger joǧary qorqynyş nemese mazasyzdyq bolsa, psiholog bır närsenı şainaudy nemese qolyŋyzben oinaudy ūsynady. Osylaişa sız öz deneŋızdı basqara alatyndyǧyŋyzdy sezınesız.
Är türlı antistresstık oiynşyqtar stressqa qalai äser etedı?
Stresske qarsy oiynşyqtardyŋ köptegen türlerı bar, pop-it soŋǧy şyqqan oiyndardyŋ bırı. Olardyŋ keibıreulerı psihoterapiianyŋ arnaiy türlerınde de qoldanylady. Mysaly, kinestetikalyq qūm psihoemosionaldy fondy tegısteuge kömektesedı, alaŋdauşylyqtyŋ jalpy deŋgeiın tömendetedı, ūsaq motorikany, zeiındı şoǧyrlandyrudy damytady, esten şyqqan dünienı qaita eske tüsıruge kömektesedı.
Pop-itter jaǧdaiynda tüs terapiiasy da qosylǧan. Aşyq tüster adamnyŋ psihoemosionaldy jaǧdaiyna da äser etedı. Bala nemese eresek adam taŋdaityn reŋkterge bailanysty.
Būl oiynşaqtar özge orientasiialy adamdardy nasihattai ma?
Osyǧan qatysty Tatarstan elınde pop-it oiynşyǧyn tekserudı talap etken azamat Särsembaev:
Nelıkten antistress oiynşyqtar tynyştandyruǧa kömektesedı?
Adam balasy bırnärsege alaŋdaǧanda, boiynda qorqynyş sezımı ūialap, özın qoiarǧa jer tappai, typyrşyp, mazasyzdana bastaidy. Däl sondai mezette psihologiialyq tūrǧydan alar bolsaq, adam öz denesıne qatysty äreketter jasai bastaidy. Mäselen ary-berı jürıp, sausaqtaryn qytyrlatuy mümkın. Osy jaǧdaida antistresstı oiynşyqtar adamnyŋ qoly arqyly bar stresstı, uaiymdy şyǧaruǧa kömektesedı.
Jalpy alǧanda, stresske qarsy oiynşyqtar mazasyzdyqqa kömektesedı, sondyqtan olardy qolda ūstau maŋyzdy. Mysaly, özderıŋızben gülşeten, qiyrşyq tas nemese ūqsas zattardy alyŋyz. Eger joǧary qorqynyş nemese mazasyzdyq bolsa, psiholog bır närsenı şainaudy nemese qolyŋyzben oinaudy ūsynady. Osylaişa sız öz deneŋızdı basqara alatyndyǧyŋyzdy sezınesız.
Är türlı antistresstık oiynşyqtar stressqa qalai äser etedı?
Stresske qarsy oiynşyqtardyŋ köptegen türlerı bar, pop-it soŋǧy şyqqan oiyndardyŋ bırı. Olardyŋ keibıreulerı psihoterapiianyŋ arnaiy türlerınde de qoldanylady. Mysaly, kinestetikalyq qūm psihoemosionaldy fondy tegısteuge kömektesedı, alaŋdauşylyqtyŋ jalpy deŋgeiın tömendetedı, ūsaq motorikany, zeiındı şoǧyrlandyrudy damytady, esten şyqqan dünienı qaita eske tüsıruge kömektesedı.
Pop-itter jaǧdaiynda tüs terapiiasy da qosylǧan. Aşyq tüster adamnyŋ psihoemosionaldy jaǧdaiyna da äser etedı. Bala nemese eresek adam taŋdaityn reŋkterge bailanysty.
Būl oiynşaqtar özge orientasiialy adamdardy nasihattai ma?
Osyǧan qatysty Tatarstan elınde pop-it oiynşyǧyn tekserudı talap etken azamat Särsembaev:
«Men būl oiynşyqty bır jarym jyl būryn kördım. Basynda men oǧan män bermedım, sodan keiın oiladym: ony LGBT jalauymen salystyryp köreiınşı dep. Olar bırdei, ainymaidy», - dedı.Sonymen qatar, ol pop-ittıŋ stresstı jeŋıldetetınıne senbeidı. «Jaqsy, sausaqtaryŋyzben basasyz, sonda ne? Stressten aryldyq pa? Joq, būl qate närse», - dedı Särsembaev. Ol pop-ittı satuǧa tyiym salu kerek deidı. Bızdıŋ elımızde de būl oiynşyqqa qarsy şyqqan jandar barşylyq. Bloger Merei Jolşy özınıŋ insta paraqşasynda būl oiynşyq LGBT-ny nasihattaidy dep qarsy oiyn bıldırıp bırneşe oiynşyqty örtep jıberdı. Jelıde būl video qyzu talqyǧa tüsken bolatyn. Pıkırler ekıge bölındı: "Merei, būl oiynşyqtyŋ LGBT-ǧa qatysy ne?", "miǧa syimaityn dünie", "dūrys, toqtatu kerek" deidı halyq.
"Adyrna" ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
