Örkenietsız ädıletsızdık nemese TILSIZ QAZAQ
Qūrylys alaŋynda qazaq jıgıtterı aq ter, kök ter, qara ter bolyp jūmys ıstep jatady. Şaŋnyŋ da arasynda solar, temır men betonnyŋ da arasynda solar. Bükıl jūmysty jauapkerşılıkpen aiaqtau kerek. Tūtas qūrylysty aiaqtap, tūrǧyndardy baspanalaryna kırgızgenşe qazaqtyŋ qara balasy qūrylys nysanynda şiryǧyp jüredı.
Ärbır jūmystyŋ basynda qūrylys nysandarynyŋ jūmystaryn tekserıp, qabyldap alu üşın "rusokazah" otriady keledı. Älbette, reseitıldı "kazahtyŋ" ol jerde mätrebesı joǧary. Üstındegı kiımderınde şaŋnyŋ tozaŋy da joq. Sodan "Qazaqtarǧa" anau nege anandai, mynau nege mynandai degen sūraqtar jauady. Tyǧyryqqa tıreletın de, qara jūmysty ısteitın de, jauapkerşılıktı arqalaityn da qazaq tıldı ortanyŋ moinynda bolady. Olar tek orysşa aitady. Qazaqşa eşteŋe de aitylmaidy. Sebebı, qazaq tılı maŋyzdy sektorlarda jūmys ıstemeidı. Tek qana qūrylys salasy emes, memlekettıŋ barlyq maŋyzdy sektorlarynda qazqa tılı jūmys ıstemeidı. Qazaq tılın men de, sen de jūmys ıstetuge qūlyqsyzbyz.
Sodan reseitıldı hanymdar men myrzalar (būlardyŋ barlyǧy da qazaqtar) özderınıŋ erkın missiiasyn tamamdap, qazaq tıldı qara jūmys ielerın qamyrşa ileidı. Bıraq Qazaqstannyŋ barlyq qalasyn salyp jatqan da osy qazaq tıldı qara jūmys ielerı. Al, tūtas tenderler men ırı granttardyŋ, milliardtardyŋ iesı oryskazahtar. Mūnda ne baiqadyŋyz? Resei tılınıŋ qazaq tılınen äldeqaida yqpaldy ärı tabys tabu kezınde de, bilık jasau kezınde de, tenderlerdı alu kezınde de, qazaqtarǧa yqpal etı kezınde de ülken artyqşylyqtarǧa ie ekendıgın köresız.
Ärine, qazaq tıldıler qara jūmystyŋ basynda otyrady. Oryskazahtar kondery salqyn, janyna jaily, tamaşa, barlyq jaǧdaiy jasalǧan keŋselerde otyrady. Olardyŋ jany müldem qinalmaidy. Būl nenıŋ arqasynda? Būl "Kazahstandaǧy" resei tılınıŋ asa yqpaldy ekendıgınıŋ arqasynda. Bükıl maŋyzdy qūjattyŋ barlyǧy da resei tılınde bolyp ıske asady. Aqiqatynda, olar Qazaqstanda jürmın, osy eldıŋ azamatymyz, qazaq tılın igerıp, qazaq tılımen jūmys ısteu bızdıŋ mındetımız dep sanamaidy da. Qazaq tılınıŋ ne keregı bar? Ol tabys tappaityn, jūmys kezınde tek qara jūmysqa ǧana jaraityn tıl ǧoi.
Däää, bır närse ūqqan bolarsyz. Älı talai janaşyr qazaq özınıŋ ana tılın tūǧyryna qondyra almai osy ömırden ötıp ketetın şyǧar...
Qorytyndy!
Resei tılı ögei tıl. Ögei adam eşkımge jaqylyq jasamaidy. Qazaq özınıŋ memlekettılıgınıŋ negızın, tūūǧyryn bekem etkısı kelse, onda QAZAQ TILIMEN barlyq sektorlarda jūmys jasauy kerek. Onyŋ damu joly men Qūdai jazǧan missiiasy tek qazaq tılınde. Qazaq tılınde ǧylym jasap qazaq tılınde ıs äreket etuı kerek. Äitpese qazaq öspeidı. Qūr zarjaq bolyp otyra beredı. Sondyqtan da, qazaqqa qazaqtıldı ūltşyl basşylar kerek.
30 jyl ötıp kettı. Būl az uaqyt pa...?
Evreiler öz tılın özıne qaitaryp alyp, qandai deŋgeige jetkenın körmei otyrsyŋ ba...?
Bır bırıŋe jandaryŋ aşymasa, osylai kün köre beresıŋder!
"Adyrna" ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
