Qazaqstan Putinnıŋ «Jeŋıs paradyna» qatyspaidy, biyl. Qazaqstan äskerlerı Mäskeude jyl saiyn ötetın «Jeŋıs şeruıne» qatyspaitynyn osyǧan deiın QR Qorǧanys ministrlıgınıŋ tärbie jäne ideologiialyq jūmys departamentınıŋ ökılı Vitalii Adamovich aitqan edı. Endı būl aqparatty Qazaqstan Prezidentınıŋ baspasöz hatşysy Berık Uäli myrza rastap, mälımdeme jasady.
«Prezidenttıŋ Baspasöz qyzmetıne BAQ ökılderınen Qasym-Jomart Toqaevtyŋ Mäskeudegı Jeŋıs künıne arnalǧan paradqa qatysatyn-qatyspaitynyn sūraǧan saualdar kelıp tüsıp jatyr. Resei tarapynan paradqa şaqyru kelgen joq. Sondyqtan Memleket basşysynyŋ jūmys kestesınde Mäskeuge sapar josparlanbaǧan», - dep jazdy Berık Uäli Facebook-te.
Taqyrypqa tūzdyq retınde aita keteiık, osyǧan deiın Mäskeudıŋ Qyzyl alaŋynda ötetın äskeri paradqa Täjıkstan prezidentı Emomali Rahman qatysatyny BAQ-ta jariia bolǧan. Al Kremldıŋ baspasözı biylǧy äskeri paradqa şeteldık delegasiialardy şaqyru josparlanbaǧanyn aitqan.
18 säuırde Qazaqstannyŋ Qorǧanys ministrlıgı: «Qazaqstan äskerilerı Mäskeudegı paradqa barmaidy», - dep mälımdegen.
Sözbe-söz: «Joq. Biyl qazaqstandyq äskeriler Qyzyl alaŋdaǧy äskeri paradqa qatyspaityny äu, bastan belgılı bolǧan. Byltyr, Jeŋıstıŋ 75 jyldyǧy atalyp ötılgende bızdıŋ äskerilerımız baryp qatysqanyn bılesızder», - degen.
İä, byltyr Mäskeudegı «Jeŋıs şeruı» karantindık şekteulerge bailanysty öz uaqytynan keşıktırılıp, 24 mausymda ötken. Oǧan Qazaqstan prezidentı Qasym-Jomart Toqaev baryp qatysqan. Al biyl däl 9 mamyr künı Mäskeu jyl saiynǧy «dästürınen» jaŋylmai, Qyzyl alaŋda alaulatyp-jalaulatyp, äskeri äleuetın älemge äigılegensıp, asqan pafospen, döŋgelek data bolmasa da äskeri şeru ötkızedı. Reseidıŋ Qorǧanys ministrı Sergei Şoigudyŋ aituynşa, biylǧy äskeri paradqa 12 myŋnan astam sarbaz, 76 äskeri ūşaq jäne 190-nan astam äskeri tehnika türlerı qatysady.
Jalpy, Kreml ideologiiasy üşın būl şeru – älemge aibat şegudıŋ eŋ oŋtaily täsılı. Öndırısı ölımşı hälde. Batys pen AQŞ sanksiiasynan ekonomikasy eseŋgıregen. Jalǧyz senerı – äskerı, äskeri öndırısı, qaru-jaraǧy. Sony saudalaidy. 9 mamyr saiyn Qyzyl alaŋǧa bükıl äskerın ) şyǧaryp, «mıne körıŋder» deidı. Biyl da sol körınıs, sol jaǧdai...
Biyl Qazaqstan bilıgınıŋ ökılderı de, Qazaqstan armiiasynyŋ ökılderı de Mäskeuge barmaityn boldy. Jeŋıs künıne arnalǧan äskeri parad Qazaqstanda da ötkızılmeidı. Qorǧanys ministrlıgı solai dedı.
«Eldegı epidemiologiialyq ahualdyŋ örşıp tūruyna bailanysty Otan qorǧauşylar künı men Jeŋıs künıne arnalǧan äskeri parad ötkızu biyl josparlabady. Dese de, garnizondarda eske alu şaralary sanitarlyq-epidemiologiialyq talaptardy saqtai otyryp ūiymdastyrylady», - dedı QR Qorǧanys ministrlıgı.
Mäskeu jyl saiyn Jeŋıs paradyn ötkızıp keledı
1945 jyly eŋ bırınşı parad öttı. Onan soŋ 1965 jyly. Būl Mäskeude ötken ekınşı äskeri parad. Jeŋıstıŋ 20 jyldyǧyna arnalǧan. Oǧan Bolgariia, Kuba, Vetnam qatarly 12 memlekettıŋ basşylary keldı. 1985 jyl. Arada qyryq jyl ötkende Mäskeu üşınşı ret äskeri parad ötkızdı.
Osy uaqytqa deiın Mäskeu 30-ǧa juyq äskeri şeru ötkızgen. Jeŋıstıŋ 60 jyldyǧy, 70 jyldyǧy sekıldı döŋgelek datalarda ötken şeruge şeteldık basşylardy şaqyru Kremldıŋ ädetıne ainalǧan.
Mäskeudegı paradqa qatysu mındet pe?
2019 jyly Resei prezidentı Vladimir Putinnıŋ orys baspasözıne sūhbat berıp: «Eger bızdıŋ memleketaralyq qatynastarymyzdyŋ bügıngı erekşelıkterıne bailanysty keibır memleket basşylary kelmese, olar üşın būl ülken qatelık bolady dep oilaimyn», - dep ses körsete söilegenın ūmyta qoiǧan joqpyz...
Aitpaqşy, ol jolǧy paradqa Putin komandasy 1 milliard rubl aqşa jūmsaǧanyn oppozisiialyq saiasatker Navalnyi aitqan edı. Batystyq basylymdar Mäskeudıŋ mūndai şeruın «maqtanuǧa sebep qalmaǧanda öz-özınıŋ köŋılın jūbatatyn jalǧyz kün», dep sipattapty. Şyndyǧynda, otty qarudyŋ tür-türın Qyzyl alaŋda sappen tızıp, äskeri parad ötkızu – Kreml ideologiiasynyŋ būljymas dästürı, al Jeŋıs parady - ardagerlerge qūrmetten būryn, Putin bilıgınıŋ propagandasyna ainalǧan. Al oǧan arnaiy baryp qatysu mındet pe?..
Taqyrypqa tūzdyq retınde aita keteiık, osyǧan deiın Mäskeudıŋ Qyzyl alaŋynda ötetın äskeri paradqa Täjıkstan prezidentı Emomali Rahman qatysatyny BAQ-ta jariia bolǧan. Al Kremldıŋ baspasözı biylǧy äskeri paradqa şeteldık delegasiialardy şaqyru josparlanbaǧanyn aitqan.
18 säuırde Qazaqstannyŋ Qorǧanys ministrlıgı: «Qazaqstan äskerilerı Mäskeudegı paradqa barmaidy», - dep mälımdegen.
Sözbe-söz: «Joq. Biyl qazaqstandyq äskeriler Qyzyl alaŋdaǧy äskeri paradqa qatyspaityny äu, bastan belgılı bolǧan. Byltyr, Jeŋıstıŋ 75 jyldyǧy atalyp ötılgende bızdıŋ äskerilerımız baryp qatysqanyn bılesızder», - degen.
İä, byltyr Mäskeudegı «Jeŋıs şeruı» karantindık şekteulerge bailanysty öz uaqytynan keşıktırılıp, 24 mausymda ötken. Oǧan Qazaqstan prezidentı Qasym-Jomart Toqaev baryp qatysqan. Al biyl däl 9 mamyr künı Mäskeu jyl saiynǧy «dästürınen» jaŋylmai, Qyzyl alaŋda alaulatyp-jalaulatyp, äskeri äleuetın älemge äigılegensıp, asqan pafospen, döŋgelek data bolmasa da äskeri şeru ötkızedı. Reseidıŋ Qorǧanys ministrı Sergei Şoigudyŋ aituynşa, biylǧy äskeri paradqa 12 myŋnan astam sarbaz, 76 äskeri ūşaq jäne 190-nan astam äskeri tehnika türlerı qatysady.
Jalpy, Kreml ideologiiasy üşın būl şeru – älemge aibat şegudıŋ eŋ oŋtaily täsılı. Öndırısı ölımşı hälde. Batys pen AQŞ sanksiiasynan ekonomikasy eseŋgıregen. Jalǧyz senerı – äskerı, äskeri öndırısı, qaru-jaraǧy. Sony saudalaidy. 9 mamyr saiyn Qyzyl alaŋǧa bükıl äskerın ) şyǧaryp, «mıne körıŋder» deidı. Biyl da sol körınıs, sol jaǧdai...
Biyl Qazaqstan bilıgınıŋ ökılderı de, Qazaqstan armiiasynyŋ ökılderı de Mäskeuge barmaityn boldy. Jeŋıs künıne arnalǧan äskeri parad Qazaqstanda da ötkızılmeidı. Qorǧanys ministrlıgı solai dedı.
«Eldegı epidemiologiialyq ahualdyŋ örşıp tūruyna bailanysty Otan qorǧauşylar künı men Jeŋıs künıne arnalǧan äskeri parad ötkızu biyl josparlabady. Dese de, garnizondarda eske alu şaralary sanitarlyq-epidemiologiialyq talaptardy saqtai otyryp ūiymdastyrylady», - dedı QR Qorǧanys ministrlıgı.
Mäskeu jyl saiyn Jeŋıs paradyn ötkızıp keledı
1945 jyly eŋ bırınşı parad öttı. Onan soŋ 1965 jyly. Būl Mäskeude ötken ekınşı äskeri parad. Jeŋıstıŋ 20 jyldyǧyna arnalǧan. Oǧan Bolgariia, Kuba, Vetnam qatarly 12 memlekettıŋ basşylary keldı. 1985 jyl. Arada qyryq jyl ötkende Mäskeu üşınşı ret äskeri parad ötkızdı.
Osy uaqytqa deiın Mäskeu 30-ǧa juyq äskeri şeru ötkızgen. Jeŋıstıŋ 60 jyldyǧy, 70 jyldyǧy sekıldı döŋgelek datalarda ötken şeruge şeteldık basşylardy şaqyru Kremldıŋ ädetıne ainalǧan.
Mäskeudegı paradqa qatysu mındet pe?
2019 jyly Resei prezidentı Vladimir Putinnıŋ orys baspasözıne sūhbat berıp: «Eger bızdıŋ memleketaralyq qatynastarymyzdyŋ bügıngı erekşelıkterıne bailanysty keibır memleket basşylary kelmese, olar üşın būl ülken qatelık bolady dep oilaimyn», - dep ses körsete söilegenın ūmyta qoiǧan joqpyz...
Aitpaqşy, ol jolǧy paradqa Putin komandasy 1 milliard rubl aqşa jūmsaǧanyn oppozisiialyq saiasatker Navalnyi aitqan edı. Batystyq basylymdar Mäskeudıŋ mūndai şeruın «maqtanuǧa sebep qalmaǧanda öz-özınıŋ köŋılın jūbatatyn jalǧyz kün», dep sipattapty. Şyndyǧynda, otty qarudyŋ tür-türın Qyzyl alaŋda sappen tızıp, äskeri parad ötkızu – Kreml ideologiiasynyŋ būljymas dästürı, al Jeŋıs parady - ardagerlerge qūrmetten būryn, Putin bilıgınıŋ propagandasyna ainalǧan. Al oǧan arnaiy baryp qatysu mındet pe?..
Nūrgeldı ÄBDIǦANİŪLY
"Adyrna" ūlttyq portaly